Вош
Апісаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Даўжыня 0,3—6 мм. Цела пляскатае, бяскрылае, укрытае валаскамі, шчацінкамі, шыпамі, бялява-жаўтаватае з бурымі або чорнымі плямкамі. Галава прадаўгаватая, брушка авальнае. Вочы малыя або адсутнічаюць. Ротавы апарат колюча-сысучы, ротавая адтуліна абкружана з кручкамі. Тры пары ног з адна-, двухчленікавымі лапкамі з учэпістымі кіпцюркамі.
Віды
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вошы маюць розныя віды. Іх каля 15 сямействаў відаў.
Пашырэньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У сусьветнай фаўне налічваецца каля 300 відаў, на Беларусі 12 відаў. Крывасмокі, спецыфічныя паразіты малакасосавых жывёл і чалавека. Найбольш вядомыя паразіты чалавека — вош плацяная, вош галаўная, вош лабковая, або плашчыца, сьвіней — вош свіная.
Асаблівасьці
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Раздзельнаполыя. Развіцьцё зь няпоўным ператварэньнем. Адкладваюць да 300 яец. Самкі сваімі выдзялінамі прыклейваюць яйцы (гніды) да валасоў, адзеньня або субстрату. Праз 5—19 сутак зь яец разьвіваюцца лічынкі, якія тройчы ліняюць і ператвараюцца ў полавасьпелыя асобіны. Лічынкі і дарослыя вошы жывяцца крывёю гаспадароў 2—8 разоў за суткі. Жывуць 32—46 сутак.
Шкоднасьць і барацьба
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Пераносяць узбуджальнікаў сыпнога і зваротнага тыфаў, ліхаманак, сібірскай язвы і іншых небясьпечных хвароб. Зьнішчаюць вошай механічным, тэрмічным і хімічным спосабамі.
Гл. таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Гембіцкі А. Вошы // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
- Кірыленка Л. Вошы // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 4. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 4).