Чечнева Марина Павловна

Чечнева Марина Павловна
Зат	ҡатын-ҡыҙ[1]
Гражданлыҡ	СССР
Хеҙмәт итеүе	СССР
Тыуған көнө	15 август 1922({{padleft:1922|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:15|2|0}}) или 1922[1]
Тыуған урыны	Протасово[d], Малоархангельский уезд[d], Орёл губернаһы[d]
Вафат булған көнө	12 ғинуар 1984({{padleft:1984|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:12|2|0}}) или 1984[1]
Вафат булған урыны	Мәскәү, СССР
Ерләнгән урыны	Кунцево зыяраты[d]
Һөнәр төрө	лётчик
Эшмәкәрлек төрө	Авиация[1] һәм мемуарная литература[d][1]
Уҡыу йорто	КПСС Үҙәк Комитеты ҡарамағындағы Юғары партия мәктәбе[d]
Ғилми дәрәжә	тарих фәндәре кандидаты[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы	Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Хәрби звание	Капитан һәм Майор
Һуғыш/алыш	Бөйөк Ватан һуғышы
Ғәскәр төрө	СССР хәрби-һауа көстәре[d]
Хәрби подразделение	46-сы гвардия төнгө бомбардировка авиация полкы
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Чечнева Марина Павловна Викимилектә

Марина Павловна Чечнева (15 август 1922 йыл — 12 ғинуар 1984 йыл) — осоусы, Советтар Союзы Геройы, Бөйөк Ватан һуғышы ваҡытында 46-сы гвардия төнгө бомбардировка Таман полкының эскадрилья командиры, гвардия майоры.

Марина Паловна Чечнева 1922 йылдың 15 авгусында Протасово ауылында (Орел губернаһы Кесе Архангельский өйәҙе) эшсе ғаиләһендә тыуған. Тиҙҙән атаһы менән бергә Мәскәүгә күсеп килә.

1938—1939 йылдарҙа Мәскәүҙең Ленинград районы аэроклубында уҡый. Мәскәүҙең 144-се урта мәктәбен тамамлай һәм күпмелер ваҡыт унда пионервожатый булып эшләй.

Бөйөк Ватан һуғышы башланыу менән Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһынан үҙен фронтҡа ебәреүҙәренә өлгәшә. Һөҙөмтәлә Мәскәүҙән Сталинград янында урынлашҡан В.П.Чкалов исемендәге Үҙәк аэрокулбҡа осоусы-инструктор сифатында йүнәлтелә. 1942 йылдан ВКП(б)/КПСС ағзаһы. 1942 йыл башында — 588-се төнгө бомбардировщиктар авиация полкының составында (полк У-2 самолеттары менән йыһазландырылған була)

23 майдың 23 майында полк Көньяҡ фронттың 218-се төнгө бомбардировка дивизияһына күсерелә (Ворошиловград янында Таусы Хеҙмәте ҡасабаһы эргәһендге аэродромда дислокациялана). 1942 йылдың август айында Марина Чечнева звено командиры була. Кавказды обороналауҙа ҡатнаша; 1942 йылдың 27 сентябрендә Ҡыҙыл Байраҡ ордены менән бүләкләнә. 1943 йылдың 8 февралендә 588-се авиаполкҡа гвардия исеме бирелә һәм 46-сы гвардия итеп үҙгәртелә, ә һуңғараҡ маҡтаулы «Таман» исемен ала.

1943 йылдың йәйендә Марина Чечнева полктың 4-се эскадрилья командиры була. Эскадрилья уҡыу-уҡытыу эскадрильяһы була һәм хәрби һәм хәрби-күнекмәләр эшен берләштерә. Ҡырым ярымутрауын азат итеүҙә ҡатнаша. 1944 йылдың 15 майынан — 325-се төнгө бомбардировка авиация дивизияһы, 4-се һауа армияһы, 2-се Белорус фронты составында Белоруссия азат итеүҙә, Көнсығыш Пруссия өсөн алыштарҙа ҡатнаша. 1945 йылдың февраль аҙағында Марина Чечнева икенсе Ҡыҙыл Байраҡ орденын ала. Еңеүҙе Свинемюнде ҡалаһы янында (хәҙерге Свиноуйсьце) ҡаршылай. 1945 йылдың ноябрь айында, авиаполк тарҡалғандан һуң, Марина Чеченева Польша территорияһында штурмлаусы полкта хеҙмәт итергә ҡала.

Һуғыш йылдарында Марина Чеченева бөтәһе 810 хәрби осош яһай, дошман өҫтөнә 115 тоннанан ашыу йөк ташлай, 6 складты, 5 кисеүҙе, 1 тимер юл эшелонын, 1 самолет, 4 прожекторҙы, 4 зенит батареяһын юҡ итә. Бынан тыш, 40 осоусы-штурман әҙерләй.

1949 йылда Марина Чечнева Як-18 спорт самолетында тиҙлек рекорды ҡуя. Оҙаҡ ваҡыт ул һауа парадтарында ҡатын-ҡыҙҙар пилотажы төркөмөнөң алып барыусыһы була. Самолеттарҙың күп төрҙәрендә, шул иҫәптән: Як-3, Як-9, Як-11, Як-18Т самолеттарында оса. СССР-ҙың атҡаҙанған спорт мастеры исеменә эйә була (1949).

1956 йыл аҙағында Марина Чечнева һаулығы торошо буйынса осоштарҙы туҡтата, тшулай итеп, осоу спорт карьераһын тамамлай.

1963 йылда КПСС үҙәк комитеты ҡарамағындағы Юғары партия мәктәбен тамамлай. Совет-болгар дуҫлығы йәмғиәте Үҙәге идаралығының рәйес урынбаҫары, ДОСААФ Үҙәк Комитеты президиумы ағзаһы, һуғыш ветерандары комитеты президиумы ағзаһы, совет ҡатын-ҡыҙҙары комитеты ағзаһы була. Тарих фәндәре кандидаты: «Коммунистическая партия — вдохновитель боевого подвига советских женщин в годы Великой Отечественной войны» темаһына диссертацияһын 1968 йылда Г.В.Плеханов исемендәге Мәскәү халыҡ хужалығы институтында яҡлай^[2]. Полкташ ҡыҙҙар тураһында мемуарҙарҙың — бер нисә китаптың авторы.

1984 йылдың 12 ғинуарында Мәскәүҙә вафат була^[3]. Кунцево зыяратында ерләнә.

1945 йылдың ноябрь аҙағында Марина Чечнева осоусы Константин Давыдовҡа кейәүгә сыға (1945 йылдың 18 авгусында уға Советтар Союзы Геройы исеме бирелә).

1946 йылда уларҙың ҡыҙы Валентина тыуа. 1948 йылда, тыуған яғына ҡайтҡандан һуң, ире менән бергә ДОСААФ-та эшләй. 1949 йылдың октябрендә Маринаның ире, Давыдов Константин, Ленинградтан Калининға яңы самолеттарҙы сығарып, һәләк була.

• 1946 йылдың 15 майында СССР Юғары Советы Президиумының указы менән командованиеның хәрби заданиеларын теүәл үтәгәне һәм немец-фашист илбаҫарҙары менән көрәштә ҡаһарманлыҡ һәм батырлыҡ күрһәткәне өсөн гвардия капитаны Чечнева Маринаға Ленин ордены һәм «Алтын Йондоҙ» миҙалы № 8955 тапшырылып, Советтар Союзы Геройы исеме бирелә;
• ике Ҡыҙыл Байраҡ ордены;
• 1-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены;
• 2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены
• өс Ҡыҙыл Йондоҙ ордены;
• «Почёт Билдәһе» ордены;
• шул иҫәптән миҙалдар:
  • «1941—1945 йылдарҙа Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә егерме йыл» миҙалы;
  • «1941—1945 йылдарҙа Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә утыҙ йыл» миҙалы
  • «1941—1945 йылдарҙа Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы

Марина Павловна Чечнева исеме менән урамдар:

• Орел ҡалаһында,
• Кача ҡасабаһында
• Тыуған ил өсөн ҡасабаһында

• «Самолёты уходят в ночь». — М., 1962.
• «Боевые подруги мои». — М., 1975.
• «Небо остаётся нашим». — М., 1976.
• «„Ласточки“ над фронтом». — М., 1984.
• Повесть о Жене Рудневой. — М.: Советская Россия, 1978.

• Чечнева Марина Павловна // Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — С. 732. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
• Сумарокова Т. Лётный характер // Героини: очерки о женщинах — Героях Советского Союза / ред.-сост. Л. Ф. Торопов; предисл. Е. Кононенко. — Вып. 2. — М.: Политиздат, 1969. — 463 с.

• Чечнева Марина Павловна  (билдәһеҙ). «Герои страны» сайты.
• Крылатая гвардия — галерея изображений.
• Чечнева Марина Павловна (1922—1984).
• Спортивный некрополь. Чечнева Марина Павловна (1922—1984).