Стәрлетамаҡ башҡорт дәүләт драма театры

И.Йомағолов ис. Стәрлетамаҡ башҡорт дәүләт драма театры
Эшләй башлаған	7.04.1991
Урынлашҡан	Стәрлетамаҡ
Етәкселәре
Художество етәксеһе	Айҙар Зарипов
Баш режиссёр	Зиннур Сөләймәнов
Ссылки
str-teatr.ru
И.Йомағолов ис. Стәрлетамаҡ башҡорт дәүләт драма театры Викимилектә

Стәрлетамаҡ башҡорт дәүләт драма театры — Стәрлетамаҡ ҡалаһында эшләп килгән башҡорт драма театры. Театрҙың рәсми асылған көнө — тәүге спектакль күрһәтелгән көн — 1991 йылдың 7 апреле^[1]. Театрҙың беренсе художество етәксеһе — Башҡортостандың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре, Салауат Юлаев исемендәге премия лауреаты Гөлдәр Ильясова.

ХХ быуаттың 90-сы йылдарында күп кенә Рәсәй ҡалаларында театрҙар һәм башҡа мәҙәниәт учреждениелары ябылған осорҙа Стәрлетамаҡ ҡалаһында яңы мәҙәниәт усағы — Стәрлетамаҡ дәүләт башҡорт драма театры барлыҡҡа килә. «Башҡортостан Республикаһының дәүләт суверенитеты тураһында Декларацияһын» ҡабул итеү республиканың мәҙәниәт һәм театр сәнғәте үҫешендә яңы һулыш өсөн ҙур мөмкинлектәр аса һәм уның тәүге ҡарлуғасы булып Стәрлетамаҡ ҡалаһында башҡорт драма театрын асыу тора.

Стәрлетамаҡ башҡорт драма театры үҙ тарихында бер нисә тапҡыр үҙгәрештәр кисерә, бер структуранан икенсеһенә күсерелә, әммә исеме үҙгәрһә лә, театрҙың үҙ йөҙө, үҙ булмышы үҙгәрешһеҙ ҡала.

• 1990 йылда «САММИ» (актёрҙар, менеджерҙар, меценаттар, инллектулдар союзы) театр-мәҙәни берекмә составында Башҡорт театр-студияһы булараҡ булдырыла;
• 1991 йылдан — Стәрлетамаҡ ҡалаһы Театраль берекмәһе составындағы Башҡорт драма театры;
• 2002 йылдан — Стәрлетамаҡ башҡорт дәүләт драма театры;
• 2013 йылдан — Стәрлетамаҡ театраль-концерт берләшмәһе составында Стәрләтамаҡ дәүләт филармонияһы менән бер рәттән үҙаллы берекмә.
• 2022 йылдың октябрендә Стәрлетамаҡ Башҡорт Драма театрына Илшат Йомағолов исеме бирелде.^[2][3]

1990 йылдың 1 декабрендә «САММИ» театр-мәҙәни берекмәһе базаһында Башҡорт театр-студияһы булдырыла. Уны асыуҙа ул ваҡыттағы республика мәҙәниәт министры Салауат Әминев һәм Спартак Әхмәтов, Марат Рәжәпов йөҙөндә Стәрлетамаҡ ҡалаһы етәкселеге ҙур роль уйнайҙар. Ҡалала башҡорт театрын булдырыу идеяһы менән Стәрлетамаҡ урыҫ театрының ул ваҡыттағы директоры Анатолий Полянкин (хәҙер А. Райкин исемендәге «Сатирикон» Рәсәй дәүләт театры директоры) һәм шулай уҡ режиссёр, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре Гөлдәр Ильясова һәм БАССР-ҙың һәм РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы Илшат Йомағолов сығалар. Башҡортостан Республикаһының Министрҙар Кабинетының ҡарарына ярашлы «САММИ» Дәүләт театраль берекмәһе 2002 йылдың 1 июленән дәүләт мәҙәниәт учреждениеһы — Стәрлетамаҡ дәүләт башҡорт драма театры итеп үҙгәртелә^[4]. Театр директоры итеп Солтанғолов Венер Мостафа улы тәғәйенләнә.

Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәтенең 2013 йылдың 19 июнендәге 755-р-һанлы ҡарарына ярашлы Башҡортостан Республикаһының Дәүләт мәҙәниәт һәм сәнғәт бюджет учреждениеһы булараҡ Стәрлетамаҡ дәүләт театраль-концерт берекмәһе ойошторола^[4]. Әлеге берләшмәгә Стәрлетамаҡ дәүләт башҡорт драма театры һәм Стәрлетамаҡ филармонияһы структуралары берләштерелә (ГБУКИ РБ СГТКО). Берләшмә директоры итеп Ишмуллин Ринат Исҡужа улы тәғәйенләнә.

Башҡорт театрының рәсми рәүештә асылыу датаһы — 1991 йылдың 7 апреле. Был көндө Дулат Исәбәковтың пьесаһы буйынса «Көтөр кешем бар минең» («Вариҫтар») исемле спектакль премьераһы үткәрелә.

Театр репертуары дүрт кардиналь йүнәлештә ойошторола — милли классика, сит ил, урыҫ һәм заманса пьеса.

Тәүге спектаклдәр

• Д. Исәбәков «Көтөр кешем бар минең» (реж. Ильясова, 1991)
• Н. Коляда «Мурлин Мурло» (реж. Г. Ильясова, 1992)
• Р. Ҡол-Дәүләт «Бермуд өсмөйө��ө» (реж. А. Йыһаншин)
• Р. Солтангәрәев «Теге донъя, был донъя» (реж. Г. Ильясова)
• И. Йомағолов «Буш сәңгелдәк»
• Ф. Бүләков «Мөхәббәт ҡарағы»
• Ф. Бүләков «Онотолған доға» (реж. Г. Ильясова, 1994)
• Б. Гаврилов «Ҡабул ит уларҙы, Шамбала!» («Прими их, Шамбала!») (реж. Г. Ильясова, 1993)
• Ғ. Шафиҡов «Мәмерйә»(реж. Г. Ильясова, 1995)
• И. Садыҡов «Хужа Насретдиндың биш ҡатыны» (реж. М.Хәмид; репертуарҙа 13 йыл)
• Х. Ниязи «Һөйәркәмә кисен барам»
• У. Шекспир «Король Ричард III»

Ҡуйыусы рәссам — А. Л.‑Х.Гиляжев, М. С. Шнейдерман; костюмдар буйынса рәссам — С. Г. Аслаева; музыканттар — И. В. Лебедев, Р. М.Хәсәнов, И. М.Хәлилов; хореографтар — Х. А. Ишбирҙин, А. А. Туғанова, И. Н. Филиппова йәлеп ителә.

1990-сы йылдар (аҙағы)

• Ә. Дилмөхәмәтова «Йософ һәм Алмаҡай», әкиәт
• Р. Кинйәбаев «Айғырыңды үтескә бир!», комедия (реж.Ә. Әхмәҙуллин)
• Р. Кинйәбаев «Гүргә инер сер ине»
• Т. Ғарипова «Ямғыр көткәндә»
• Н. Иҫәнбәт «Һижрәт»
• В. Гуркин «Алтылағы — алтмышта» («Кадриль»)(реж. Г. Ильясова)
• А. Гельман «Осрашыу» («Скамейка»)
• Т. Уильямс «Роза тамғаһы» (реж. Г. Ильясова)

2000 — 2010-сы йылдар

• Т. Миңнуллин «Диләфрүзгә дүрт кейәү»(реж. К. Исламғолова, 2000)
• Н. Ғәйетбай «Ҡыҙҙар, ишек асығыҙ!»
• Н. Асанбаев «Күктән төшкән бәхет», драма (реж. Ф. Бүләков, 2004)
• М. Кәрим «Ҡыҙ урлау»
• М. Буранғолов «Шәүрәкәй»
• Ж.-Б. Мольер «Скапендың мутлыҡтары» («Проделки Скапена») (реж. Г. Ильясова)
• Ж.-Б. Мольер «Тартюф»
• Д. Патрик «Был ҡарсыҡты нисек кәңкәйтергә?» («Как пришить эту старуху?», И. Йомағолов тәрж., реж. Г. Ильясова)
• К. Чандра «Бер мөхәббәт — мең ғашиҡ»(реж. Ф. Бәкеров)
• В. Жеребцов «Мин һине бер кемгә лә бирмәйем» («Я тебя никому не отдам») (реж. Ю. Синин)
• Д. Гурьянов «Ҡолағымда диңгеҙ шаулауы» («Запах лёгкого загара»)
• З. Муллағәлиева «Тылсымлы сүлмәк» (реж. З. Сөләймәнов)
• З. Сөләймәнов «Ки-ки-ри-күк, мин киләм!», әкиәт (реж. З. Сөләймәнов, 2004)
• Ф. Бүләков «Ҡатын-ҡыҙҙың ҡырҡ сырағы», драма (реж.)
• Р. Саянов «Смешной Аладдин» (реж. З. Сөләймәнов)
• З. Сөләймәнов «Бойся равнодушия», социаль драма (реж. З. Сөләймәнов, 2008)
• Х. Ирғәлин «Инә бүре ҡарғышы», трагедия (реж. Г. Ильясова)
• Ә. Дилмөхәмәтова, И. Дилмөхәмәтов «Ҡаһым түрә», эпик драма (реж. Ә. Әхмәҙуллин)
• М. Шаханов «Упҡын ситендә», драма, («Сыңғыҙхандың сере», Т. Ғәниева тәрж., реж. К. Юлдашев, 2003)
• З. Сөләймәнов «Африка ҡунағы», әкиәт (реж. З. Сөләймәнов, 2005)
• А. Хөсәйенов «Бәндәбикә һәм Ерәнсә сәсән», ғибрәт (реж. Г. Ильясова, 2004)
• Р. Кинйәбаев «Ә Торатау һаман тора…», моңһоу комедия (реж. Г. Ильясова)
• Н. Ғәйетбаев «Һатам! Иремде һатам!», комедия (реж. И. Валеев,);
• Ф. Бүләков «Һөйәһеңме-һөймәйһеңме», трагикомедия (реж. А. Йыһаншин, 2008)
• Ф. Бүләков «Мәскәү-Васютки», драма (реж. А. Йыһаншин, 2009)
• Э. Яһудин «Китмәҫкә килгән ҡошом», комедия (реж. И. Валиев, 2016);

Ҡуйыусы рәссам — А. Л.-Х. Гиляжев, Т. Г. Еникеев, А. В. Нестеров, Л. Ф. Сөләймәнова, Д. П. Хильченко; музыка — Н. А. Даутов, У. М.Иҙелбаев, Р. Р.Сәғитов, С. Л.Сәсәснбаев; хореография — В. В. Астахова, Гөлдәр һәм Рафаил Ишмаковтар, Э. М. Даутова һәм башҡалар.

2010 йылдан

• К. Аҡбашев «Ут күршеләр» (реж. Ф. Бәкеров, 2011)
• М. Бураҡаева «Мин һайлаған яҙмыш» (реж. А. Йыһаншин, 2011)
• Б. Бикбай «Ҡоҙаса», музыкаль комедия (реж. А. Йыһаншин, 2012);
• М. Фәйзи «Аҫылйәр», музыкаль комедия (реж. А. Йыһаншин, 2013);
• А. Камю «Калигула» (реж. А. Йыһаншин, 2014)
• Т. Миңнулин «Ай булмаһа, йондоҙ бар…», драма (реж. А. Йыһаншин, 2014);
• Б. Васильев «Ә таңдар бында тыныс…», драма (реж. Ф.Кәримов, 2015);
• И. Абдуллин «Тиле йәшлек», романтик комедия (реж. З. Сөләймәнов, 2015);
• Н. Птушкина «Аҙашҡан ҡунаҡ», комедия (реж. И. Валиев, 2016?);
• Н. Шор «Приключения с огнем», әкиәт (реж. Ю. Саубанова, 2016);
• В. Сигарев «Чума XXIвека@zhizni.NET», драма (реж. А. Зарипов, 2016);
• Ф. Г. Лорка «Бернарда Альба йорто», драма (реж. З. Сөләймәнов, 2016);
• М. Фәйзи «Ғәлиәбаныу», музыкаль комедия (реж. Н. Ирсаева, 2016);
• И. Йомағолов «Һөйәрҙәргә ҡапҡан», комедия (реж. А. Зарипов, 2017);
• Р. Наҙарғолова «Ҡоҙағый», драма (Г. Ильясова, 2017)
• М. Ҡунафин «Люксембургҡа барып ҡайтҡансы…», фантасмагория (реж. А. Зарипов, 2017);
• Д. Сәлихов «Ҡатын түгел — аждаһа!», комедия (реж. И. Валиев, 2017);
• М. Кәрим «Өс таған», драма (реж. А. Федоров, 2017);
• В. Н. Гоголь «Көйһөҙ кейәү», комедия (реж. М.Соколов, 2017);
• В. Жуковский «Сказка о купце и его работнике Балде», әкиәт (реж. А. Зарипов, 2017);
• С. Астраханцев «Маленькая история о Маленьком Муке», әкиәт;
• Р. Кинйәбаев «Аһ, ошо ғашиҡтарҙы…», драма (реж. Г. Ильясова, 2018);
• В. Константинов, Б.Рацер «Ҡарауыл! Атай өйләнә!», комедия (реж. М. Күлбаев, 2018);
• М. Буранғолов «Буранғолов. Ашҡаҙар», драма, (реж. З. Сөләймәнов, 2018);
• М. Задорнов «Килдең, киттең, хуш, байғош», комедия (реж. А. Зарипов, 2019);
• С. Ильясов «Биғылый» (Беглый), реаль тарих (реж. А. Әбүшахманов, 2019);
• «По колено в золоте, по локоть в серебре», әкиәт (реж. А. Зарипов, 2018);;
• А. Хәкимов «Ҡуштирәк», бер мәл ауылда, (реж. А. Зарипов, 2019);
• М. Кәрим «Ҡыҙ урлау», комедия (реж. Р. Хәкимов, 2019);
• В. Шукшин «Атты ектем, айға осам» (реж. Э. Двинских (Мәскәү), 2019);
• М. Кәрим «Ай тотолған төндә», трагедия (реж. С. Потапов (Яҡутстан), 2019);
• З. Сөләймәнов «Алдар и царевна Несмеяна», әкиәт (реж. З. Сөләймәнов, 2019)
• Н. Блок «#КирапростиАртема», йәштәр өсөн пьеса (реж. З. Сөләймәнов, 2019)

Ҡуйыусы рәссамдар — Ҡ. Чораев, Л. Сөләймәнова, Г. Скоморохов (Мәскәү), Э. Әсәҙуллина; костюмдар буйынса рәссам — Н. Юганова, С. Г. Аслаева, В. Хайзрахманова; музыкаль биҙәлеш — С. Сәсәнбаев, У. Иҙелбаев, И. Яхин, В. Ғафаров; хореография — С. Асҡарова, И. Филиппова, А. Дорн, Д. Амангилдина.

Үҙаллы асылған Стәрлетамаҡ дәүләт башҡорт драма театрҙың художество етәксеһе, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған эшмәкәре, Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреат Гөлдәр Ильясова һәм күренекле башҡорт актёры һәм драматургы Илшат Йомағолов артистар туплай башлай. Иң тәүгеләрҙән булып театрға эшкә хәҙерге ваҡытта Башҡортостан Республикаһының халыҡ артистары Кинйәбикә Исламғолова һәм Рауил һәм Рәфиға Ғәлиндар, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған артисы Таһир Исҡәндәров киләләр^[1]. Артистар труппаһы Филарит һәм Ниса Бәкеровтар, Илһам һәм Физалиә Рахимовтар, А. Р.Хөсәйенов, Х. Г. Яруллин, Азамат һәм Зөлфиә Хәлиловтар иҫәбенә тулыландырыла — улар тәүгеләрҙән булып яңы театрға үҙ өлөшөн индергән шәхестәр. 1990-сы йылдар аҙағында актёрҙар составына А. К.Әхмәҙуллин, Ф. Я.Ғөбәйҙуллина, Ш. И. Дилмөхәмәтова, А. Ш. Зөбәйҙуллина, Р. Х. Ҡоҙашева, Ә.Ҡ. Йәнбәков һәм башҡалар инә. 2000-сы йылдарҙың башында И. И. Баймырҙин, З. Ф. Сөләймәнов, А. Ф. Вилданова, А. Х.Шәһиев киләләр. Артистар сафтары Ю. А. Ғәләүетдинова, М. М. Зөбәйеров, А. С. Ишмөхәмәтов, Р. Я. Сынбулатов, А. Я. Туҡтаров кеүек һәләтле артистар менән тулыландырыла.

Бөгөнгө көндә театр үҙенең профессиональ актёрҙар составы менән дан тота. Бында республикала киң билдәлелек яулаған сәхнә оҫталары ижад итә — Башҡортостан Республикаһының халыҡ артистары — Рафиға һәм Рауил Галидар, Ниса Бәкерова, Физалиә Рәхимова, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған артистары — Илһам Рәхимов, Зөлфиә Хәлилова, Фәим Әхмәтйәнов, Ләйсән Каримова, Илфир Баймырҙин. Ижади традицияларҙы талантлы драма артистары дауам итә — Резеда Әмәкәсова, Рафиҡ Хәсәнов, Айгөл Зөбәйҙуллина, Гөлнара Йәрмеева, Фәрзәнә Ғөбәйҙуллина, Илгиз Әҡимбәтов, Таһир Фәтҡуллин, Зиләрә Юлтаева, Марат Зөбәйеров, Гөлъемеш Ибраһимова, Әлиә Зарипова, Рәсил Сынбулатов, Ҡәҙриә Акбаева һәм башҡалар^[4]. Театр сәнғәтен һөйөүселәрен йәлеп итеү маҡсатында театр Башҡорт республика мәҙәниәт һәм сәнғәт колледжы һәм Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө сәнғәт институты менән тығыҙ бәйләнештәр булдырған.

Театр сәхнә тормошона үҙ ғүмерен бағышлаған, тамашасы һөйөүен яулаған талантлы актёрҙарҙы иҫтән сығармай, Башҡортостан Республикаһының халыҡ артистары Филарит Бәкеров, Хәмит Яруллин, Әсғәт Йәнбәков, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған артистары Рәмзиә Ҡоҙашева, Илдар Сафин Һәм Азамат Хәлиловтарға арналған Хәтер кисәләрен даими үткәреп тора.

Милли театры үҫеше өсөн актёр һәм драматург Илшат Йомағоловтың өлөшө баһалап бөткөһөҙ. Төрлө йылдарҙа театрҙа уның пьесалары буйынса спектаклдәр ҡуйылды («Буш сәңгелдәк», «Һине юғалтҡым килмәй» «Һөйәрҙәргә ҡапҡан» һәм башҡалар).

Стәрлетамаҡ дәүләт башҡорт театрына 2016 йылда 25 йыл тулды. Ошо арауыҡта театр Башҡортостан Республикаһының танылған профессиональ театрҙарының береһе булып китә. Үҙенең уникаллеге арҡаһында театр тамашасылар һөйөүен яуланы, республиканың театр һөйөүселәре яғынан ҙур ҡыҙыҡһыныу тыуҙырҙы.

Театр — күп кенә республика һәм халыҡ-ара конкурстары һәм фестивалдәре лауреаты.

• 1994 йыл — «Театраль яҙы» республика фестивалендә Флорид Буляковтың пьесаһы буйынса ҡуйылған «Онотолған доға» спектакле Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһына лайыҡ була;
• 1999 йыл «Андижан яҙы» фестивалендә (Үзбәкстан Республикаһы) ижади коллективтың сәхнә сәнғәте ҙур баһа ала;
• 2002 йыл — Халыҡ-ара «Театр сәнғәте аша үҙ-ара аңлашыу күперҙәре» (Ҡыргыҙстан Республикаһы) фестивалендә ҡатнаша;
• 2003, 2005 йылдар «Театраль яҙы» фестивалендә, 2004 йылда «Башҡортостандың бәләкәй ҡалалары театрҙары» фестивалендә ҡатнашыу коллективҡа ҙур уңыштар алып килә;
• 2008 йыл — «Колонсак» республика балалар спектаклдәре фестивалендә театр Илшат Йомағолов әкиәте буйынса ҡуйылған «Тылсымлы моң» спектакле Гран-приға лайыҡ була;
• 2008 йылдың декабрендә театр «Белоруссияла Башҡортостан мәҙәниәте көндәрендә» республика исеменән сығыш яһай;
• 2009 йыл — «Театраль яҙы» республика фестивалендә Флорид Бүләковтың пьесаһы буйынса ҡуйылған «Һөйәһеңме-һөймәйһеңме» спектакле (реж. А. Йыһаншин) «Өмөт», «Иң яҡшы сценография», «Иң яҡшы ҡатын-ҡыҙ роль» номинацияларҙа еңеү яулай;
• 2009 йыл — Башҡортостандың халыҡ шағиры Мостай Кәримдең 90 йәшенә арналаған республика фестивалендә «Ҡыҙ урлау» комедияһы дипломға лайыҡ була (Өфө ҡалаһы);
• 2009 йыл — «Наурыҙ» Халыҡ-ара фестивалендә (Стамбул, Анкара ҡалалры, Төркиә) I һәм II дәрәжә дипломына лайыҡ була;
• 2010 йыл — «Мең тын алыш — бер тауыш» III Халыҡ-ара төрки халыҡтарының театраль фестивалендә (Конья ҡалаһы, Төркиә) М. Бураҡаеваның «Үҙем һайлаған яҙмыш» спектакле дипломға лайыҡ була (Конья ҡалаһы, Төркиә)^[1];
• 2010 йыл — Башҡорт драматургияһы республика фестивалендә Флорид Бүләковтың пьесаһы буйынса «Мәскәү-Васютки» спектакле (реж. А. Йыһаншин) Гран-приға лайыҡ була һәм дүрт номинацияла еңеү яулай: «Иң яҡшы драматургия», «Иң яҡшы режиссура», «Иң яҡшы сценография», «Иң яҡшы актёр дуэты»^[1];
• 2011 йыл — III Бөтә Рәсәй «Ремесло» йәш режиссура фестивалдендә «Мәскәү-Васютки» спектакле «Иң яҡшы спектакль» тип таныла;
• 2011 йыл — «Төрки халыҡтарҙың мәҙәни мираҫы» халыҡ-ара фәнни конференцияһы һәм фестивалендә ҡатнаша (Ашхабад ҡалаһы, Төркмәнстан);
• 2011 йыл — Хужа Насретдин исемендәге халыҡ-ара төрки халыҡтары театраль фестивале (Төркиә, 2011)
• 2012 йыл — «Мәскәү-Васютки спектакле» V Халыҡ-ара төрки телле театрҙар «Туғанлык» фестивалендә Гран-приға лайыҡ була;
• 2012 йыл — «Исабәков донъяһы» халыҡ-ара театраль фестивалендә «Апай» спектакле (реж. З. Сөләймәнов) менән сығыш яһай (Ҡаҙағстан, 2012);
• 2012 йыл «Веселая кулиса» Республика фестивалендә I урын яулай;
• 2013 йыл — З. Сөләймәновтың «Бойся равнодушия» пьесаһы буйынса спектакль Башҡортостан Республикаһында наркотиктар әйләнешен контролдә тотоу буйынса Федераль хеҙмәте идаралығының почетлы грамотаһы менән бүләкләнә^[4];
• 2019 йыл — «Туғанлыҡ» халыҡ-ара фестивалендә М. Кәрим әҙәре буйынса ҡуйылған «Өс таған» спектакле Гран-приға лайыҡ булды һәм өс номинация буйынса еңеүсе тип табылды — «Иң яҡшы спектакль» (режиссёр А. Федоров), «Иң яҡшы сценография» (А. Федоров, Л. Сөләймәнова); «Иң яҡшы икенсе пландағы ҡатын-ҡыҙ роле» (Ниса Бәкерова);
• 2019 йыл — XIV халыҡ-ара «Наурыҙ» төрки халыҡтары театр фестивалендә «Өс таған» спектакле менән уңышлы сығыш яһай (Ҡаҙан).

Театр ижады менән Санкт-Петербург, Силәбе, Екатеринбург, Ҡазан, Яр Саллы, Златоуст, Мейәс, Ырымбур, Орск тамашасылары яҡшы таныш. Ижади труппалар Франция, Япония, Бельгия,Төркиә һәм башҡа яҡын һәм алыҫ сит илдәрҙә гастролдә булды.

• Г. М. Ильясова (1990—2008 йылдарҙа Стәрлетамаҡ башҡорт дәүләт драма театрының художество етәксеһе һәм баш режиссёры)
• А. Н. Зиганшин (2009 — баш режиссёр, в 2012—2014 — художество етәксеһе)
• А. Зарипов (баш режиссёр, 2018 йылдан — художество етәксеһе)
• З. Ф. Сөләймәнов (ҡуйыусы режиссёр, 2018 йылдан — баш режиссёр)

• А. Е. Полянкин (1990—1992)
• Ф. К. Үтәғолов (1992)
• А. Р. Хөсәйенов (1992—1996)
• В. М. Солтанғолов (2002—2004)
• Ф. Ә. Сөләймәнов (ваҡытлыса вазифаны башҡарыусы; 2005),
• Т. Т. Исҡәндәров (2006—2012),
• Р. И. Ишмуллин (2013),
• Ғ. Л. Һәйетҡолов (2014—2015)
• Х. З. Әбдрәхимов (2016 йылдан)

«Күңелле йәшәйбеҙ» телевизион проекты авторы — кинорежиссёр Руслан Юлтаев. Актёрҙар Башҡортостан халҡына «Күңелле йәшәйбеҙ» юмористик тележурналы аша киң аудиторияға билдәле^[4]. Аҙна һайын БСТ каналынан күрһәтелгән юмористик тележурналдан тыш, театр актёрҙары халыҡҡа театр киностудияһында төшөрөлгән нәфис фильмдарҙағы тормошсан ролдәре аша таныш: «Бәхет ҡошо», «Сируси», «Күршеләр» күп сериялы фильмдар, Бөйөк Еңеүгә арналған ҡыҫҡа метражлы фильмдар — «Өс хат» һәм «Внеклассный урок». «Өс хат» фильмын «Башҡортостан» киностудияһы Стәрлетамаҡ дәүләт театраль-концерт берләшмәһе ярҙамында ижад итте. Шулай уҡ театр актёрҙары «Башҡортостан» киностудияһы төшөргән фильмдарҙа әүҙем ҡатнаша («Ике күрше», «Беренсе республика» һәм башҡалар).

«Өс хат» күп кенә халыҡ-ара кинофестивалдәре лауреаты:

• XXI Халыҡ-ара «Радонеж» кино һәм телепрограммалар фестивале (Мәскәү ҡалаһы) «Уйын фильмы өсөн жюри махсус жюри призы»^[5]
• XXV Халыҡ-ара «Золотой Витязь» Кинофорумы (Севастополь ҡалаһы) — уйын тулы метражлы фильмы номинацияһында «Актёр ансамбле өсөн диплом»;
• XIII Халыҡ-ара «Лучезарный ангел» кинофестивале (Мәскәү ҡалаһы) — «Милли кинематографты үҫтереү өсөн» Махсус жюри Дипломы
• VI Йәштәр халыҡ-ара «Свет миру» кинофестивале (Тутаев, Рыбинск, Ярославль, Углич, Переславль-Залесский ҡалалары) — «1 дәрәжә Диплом» һәм «Махсус жюри призы»;
• IV Бөтә Рәсәй «SKEY-CINEMA» кинофестивале (Тамбов ҡалаһы) — «Лучший полнометражный фильм»;
• «КИНОГЛАЗ-2016» кинофестивале (Серпухов ҡалаһы) — Уйын кино номинацияһында «III дәрәдә Диплом»;
• IV Халыҡ-ара «Защитники Отечества» патриотик кино фестивале (Ҡаҙан ҡалыһы) — «Оригиналь жанр сиселеше өсөн» Махсус жюри призы;
• VIII «За!» кинофестивале (Силәбе ҡалаһы) — «Иң яҡшы сценарий эше өсөн»;
• Халыҡ-ара «MEDIAWAVE» кино һәм музыка фестивале (Венгрия);
• XIII Халыҡ-ара «Волоколамский рубеж» хәрби-патриотик фестивале (Мәскәү өлкәһе, Волокамск ҡалаһы);
• III ҡыҫҡа метражлы фильмдар «Перерыв на кино» фестивале (Санкт-Петербург ҡалаһы) — Гран-при, 10 Европа илдәре буйынса «2017 — Европа гастролдәрендә» ҡатнашыусы;
• XXV Халыҡ-ара «Алые паруса» балалар кинофестивале (Ҡырым, «Артек») — Иң яҡшы ҡыҫҡа метражлы фильм;
• IX Чебоксар Халыҡ-ара кинофестиваль (Чебоксар ҡалаһы);
• II Халыҡ-ара «Көмөш Акбузат» милли һәм этник кино фестивале (Өфө ҡалаһы);
• I Бөтә Рәсәй «Моё отечество» кинофестивале (Череповец ҡалаһы);
• XXII Халыҡ-ара «Кино детям» фестивале (Һамар ҡалаһы) — ;
• II Бөтә Сыуаш «АСАМ» кинофестивале (Чебоксар ҡалаһы) — «Халыҡтарҙы өйрәнеүҙә кино йоғонтоһо» — «Төрки кино» конкурстан тыш программа^[6].

«Внеклассный урок» фильмы халыҡ-ара кинофестивалдәре лауреаты

• XXV Халыҡ-ара «Алые паруса Артека» балалар кинофестивале (Ҡырым, Артек) — «Иң яҡшы ҡыҫҡа метражлы фильмы» номинацияһында еңеүсе^[7]
• Халыҡ-ара «SKEY-CINEMA» кинофестивале (Мәскәү ҡалаһы) — Иң яҡшы тулы метражлы фильм
• V Халыҡ-ара «Ноль плюс» кинофестивале (Төмән ҡалаһы) — Региональ тулы метражлы фильмы Рәсәй махсус конкурсы номинацияһында Иң яҡшы фильм
• X «Золотые аплодисменты!» кинофестивале (Силәбе ҡалаһы) — Иң яҡшы тулы метражлы фильм^[8]

• 1919 йылда Стәрлетамаҡта Башҡорт драма театры барлыҡҡа килә. Театр билдәле фольклорсы һәм драматург Мөхәмәтша Буранғоловтың «Ашҡаҙар» пьеса буйынса ҡуйылған спектакль менән асыла. Өс йылдан әлеге театр Өфөгә күсә. 2019 йылдың ноябрендә М. Буранғоловтың 130 йыллығына, Башҡортостан Республикаһының һәм беренсе башҡорт театрының 100 йыллығына Стәрлетамаҡ башҡорт дәүләт драма театры сәхнәһендә ҡабаттан «Ашҡаҙар» пьесаһы ҡуйыла (сәхнә версияһы Г. Саламатова, реж. З. Сөләймәнов).

• Сайт министерства культуры Республики Башкортостан 2012 йыл 13 ғинуар архивланған.
• Стерлитамакское театрально-концертное объединение
• СТӘРЛЕТАМАҠ БАШҠОРТ ДРАМА ТЕАТРЫ 2019 йыл 8 июнь архивланған.
• Фильм «Три письма» киностудии «Башкортостан» получил приз международного кинофестиваля 2019 йыл 9 июнь архивланған.
• Государственное бюджетное учреждение культуры и искусства Республики Башкортостан Стерлитамакское государственное театрально — концертное объединение 2019 йыл 9 июнь архивланған.

	Стәрлетамаҡ башҡорт дәүләт драма театры Викимилектә
	Стәрлетамаҡ башҡорт дәүләт драма театры Викияңылыҡтарҙа