Йәғәфәров Сабит Фәтих улы
Йәғәфәров Сабит Фәтих улы | |
Зат | ир-ат |
---|---|
Гражданлыҡ | СССР |
Тыуған көнө | 1 ғинуар 1935 |
Тыуған урыны | Байғужа, Яңауыл районы, Башҡорт АССР-ы, РСФСР, СССР |
Вафат булған көнө | 16 июнь 1981 (46 йәш) |
Вафат булған урыны | Нижневартовск, Ханты-Манси автономиялы округы, Төмән өлкәһе, РСФСР, СССР |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
Йәғәфәров Сабит Фәтих улы (1 ғинуар 1935 йыл— 16 июнь 1981 йыл) — быраулау мастеры, Социалистик Хеҙмәт Геройы (1975).
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Йәғәфәров Сабит Фәтих улы 1935 йылдың 1 ғинуарында БАССР-ҙың Яңауыл районы Байғужа ауылында донъяға килә. Махсус урта белемле, 1952 йылда Свердловск өлкәһендә Красноуфимск тимер юл училищеһын тамамлай[1].
Хеҙмәт эшмәкәрлеген 1952 йылда Татар АССР-ының Ағрыз паровоз ремонтлау депоһында слесарь булып башлай. 1954—1957 йылдарҙа Совет Армияһы сафында хеҙмәт итә. 1958—1963 йылдарҙа Башҡорт АССР-ының Бөрө геология-эҙләнеү контораһының быраулуасы ярҙамсыһы, быраулаусы, быраулау мастеры, прокатлау-ремонтлау цехының начальнигы, быраулаусы мастер, Төмән өлкәһендә «ЗапСиббурнефть» берекмәһенең Шаимский быраулау контораһында ҡатмарлы эштәр буйынса мастер. 1971 йылда Нижневартовск № 2 быраулау эштәре идаралығына күсерелә.
Йәғәфәровтың бригадаһы етештереүҙә юғары күрһәткестәргә даими өлгәшә. Нефть ятҡылыҡтарының Шаимск төркөмөн үҙләштереү буйынса коллектив бер нисә тапҡыр бөтә союз рекордын ҡуя. 1966 йыл башында план буйынса 2 500 метр урынына 2 900 метр тәрәнлегендә скважина быраулана, ә йыл аҙағында бригаданың күрһәткестәре 42800 метрға тиклем етә.
Туғыҙынсы биш йыллыҡтың дүрт йылы эсендә (1971—1975), Самотлор нефть ятҡылыҡтарын үҙләштергәндә, бригада пландан тыш тау 67,9 мең метр тау тоҡомдарын быраулай, 7 скважинаны тапшыра, ҡасау менән ҡаҙып үтеүҙе 149 метрҙан 250 метрға тиклем арттыра һәм 2,6 миллион һум аҡсаны экономиялай. Бөтә союз социалистик ярышҡа ҡушылып, быраулау эштәренең темпын арттырып, бригада коллективы биш йыллыҡ планды ваҡытынан алда, 1974 йылдың 17 ноябрендә атҡарып сыға һәм идаралыҡтың техник-иҡтисади күрһәткәстәрен яҡшыртыуға тос өлөш индерә.
Туғыҙынсы биш йыллыҡтың һәм социалистик йөкләмәләрҙең планлы заданиеларын ваҡытынан алда үтәгәне, нефть сығарыу ҡеүәтен арттырғаны һәм быраулауҙа техник- иҡтисади яҡтан күрһәткән уңыштары өсөн СССР-ҙың Юғары Советы Президиумы Указы менән 1975 йылдың 21 июлендә Йәғәфәров Сабит Фәтих улына Социалистик Хеҙмәт Геройы тигән исем бирелә.
Ғүмеренең аҙағына тиклем Нижневартовск быраулау эштәре идаралығында ҡатмарлы эштәр буйынса мастер булып эшләй.
1981 йылдың 16 июнендә вафат була, Башҡортостан Республикаһының Байгужа ауылында ерләнә.
Наградалары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ленин ордены менән һәм миҙалдар менән бүләкләнә (1971, 1975)
СССР-ҙың почетлы нефтсеһе (1971). Нефть сығарыу сәнәғәте отличнигы (1968). Ханты-манси автономиялы округы Урай ҡалаһының почетлы гражданы (1967).
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Герои труда: Справочник о Героях Социалистического Труда и кавалерах ордена Трудовой Славы трех степеней из Башкортостана / сост. Р. А. Валишин [и др.]. — Уфа : Китап, 2011. — 432 с. — ISBN 978-5-295-05228-6.
- Башкирская энциклопедия / Гл. ред. М. А. Ильгамов. — Уфа: Башкирская энциклопедия, 2011. − Т. 7: Ф-Я. — 624 с.
- Бородин Е. Укрощение дракона // Тюменский самородок. — М., 1974. — С. 115—131.
- Лагунов К. Человек может все // Тюменский самородок. — М., 1974. — С. 133—159.
- Нечволода В. Урай. Они были первыми // Свидетельство о рождении. — Свердловск, 1988. — С. 7-37.
- Пиманов А. С. Ягафаров Сабит Фатихович // Югория : энцикл. Ханты-Манс. авт. окр. — Ханты-Мансийск ; Екатеринбург, 2000. — Т. 3. — С. 372.
- Пиманов А. С. Ягафаров Сабит Фатихович // Большая Тюменская энциклопедия. — Тюмень ; Екатеринбург, 2004. — Т. 3. — С. 451.
- Ягафаров Сабит Фатихович // Профессионалы нефтяной отрасли. — М., 2005. — С. 486.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Ягафаров Сабит . Дата обращения: 28 март 2013. Архивировано 10 апрель 2013 года.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Йәғәфәров Сабит Фәтих улы . «Герои страны» сайты.
- Йәғәфәров Сабит Фәтих улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.