Salam Qədirzadə
Bu məqalədəki məlumatların yoxlanıla bilməsi üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Salam Qədirzadə | |
---|---|
Doğum tarixi | 10 aprel 1923 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 15 noyabr 1987 (64 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Həyat yoldaşı | Roza Qədirova |
Uşaqları | Qədirzadə Ruslan, Qədirzadə Leyla |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | yazıçı, dramaturq |
Fəaliyyət illəri | 1946-cı ildən |
Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili |
Janrlar | nəsr, dram |
İlk əsəri | Gənclik |
Mükafatları | |
salamqadirzade.az |
Salam Qədirzadə (10 aprel 1923, Bakı – 15 noyabr 1987, Bakı) — Məşhur Azərbaycan yazıçısı, dramaturq.Azərbaycanın məşhur alimi, professor, tanımış ictimai xadim
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Salam Dadaş oğlu Qədirzadə 1923-cü ilin aprel ayının 10-da Bakı şəhərində anadan olub. Hələ uşaq illərindən ədəbiyyata böyük həvəsi olan S. Qədirzadə şeir və hekayələr yazır, ədəbi dərnəklərdə iştirak edir, məktəbdən sonra məhz bu sahədə təhsil almağı planlaşdırırdı. Lakin Böyük Vətən müharibəsi həmin arzuları düz 5 il təxirə saldı.
1941-ci ildə orta məktəbi bitirən kimi 18 yaşlı Salam könüllü şəkildə cəbhəyə yola düşür. 1941–1945-ci illərdə o, Şimali Qafqaz, Kuban, Qərbi Ukrayna, Polşa, Bessarabiya, Rumıniya, Çexoslovakiya, eləcə də Almaniyanın faşistlərdən azad edilməsində sıravi döyüşçü kimi iştirak edir, cəbhələrdə göstərdiyi şücaətə görə III dərəcəli Şöhrət ordeni, İgidliyə görə və daha yeddi medalla təltif olunmuş, Baş Ali Komandanlıq tərəfindən fərqləndirilmişdi. Müharibə illəri sonradan yazıçının bir sıra əsərlərində öz əksini tapmışdı. 1946-cı ildə ordu sıralarından tərxis olunduqdan sonra Salam Qədirzadə Sumqayıt şəhərində 18 saylı fabrik-zavod təhsili məktəbində müdir müavini vəzifəsinə təyin edilir. 1948-ci ildə isə Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinin qiyabi şöbəsinə daxil olur və eyni zamanda Mərkəzi radionun yerli verilişləri üzrə məsul redaktoru vəzifəsində çalışmağa başlayır.
1949-cu ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının zəmanəti ilə Salam Qədirzadə Moskvadakı M. Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutuna təhsil almağa göndərilir. Onun hələ tələbə ikən diplom işi olaraq yazdığı "Gənclik" povestini Rusiyanın məşhur "Detgiz" nəşriyyatı ayrıca kitab şəklində nəşr edir. Moskvada oxuyarkən Salam ailə qurur və 1952-ci ildə təhsilini başa vurduqdan sonra həyat yoldaşı ilə birgə Vətənə qayıdır. Burada gənc yazıçı 8 il Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının orqanı olan "Azərbaycan" jurnalının məsul katibi vəzifəsində işləyir. 1960-cı ildə S. Qədirzadə "Kirpi" satirik jurnalının məsul katibi təyin olunur və 1966 ilədək həmin vəzifədə çalışır. 1975–1976 illərdə Salam Qədirzadə Yazıçılar İttifaqının Dramaturgiya üzrə məsləhətçisi kimi çalışır. 1976-cı ildə isə "Kirpi" satirik jurnalının baş redaktoru təyin olunur və 1980-ci ilədək həmin vəzifəni icra edir. Bir qədər sonra həmin dövrdə Azərbaycan KP MK-nin birinci katibi Heydər Əliyevin iştirakı ilə keçirilən Azərbaycan yazıçılarının qurultayında Yazıçılar İttifaqının İdarə heyətinə üzv seçilir.
Salam Qədirzadə 35-dək kitab müəllifidir. Onun "Qış gecəsi", "46 Bənövşə", "Kəndimizdə bir gözəl var", "Sevdasız aylar" kimi romanları gənclərin masaüstü kitabına çevrilmişdir. Oxucular tərəfindən səbirsizliklə gözlənilən əsərləri hər zaman ən yüksək tirajlarla nəşr olunurdu. Salam Qədirzadə dramaturq kimi də tamaşaçıların rəğbətini qazanmış, onun pyesləri təkcə Azərbaycanda deyil, Ukrayna, Moldova və digər ölkələrdə səhnəyə qoyulmuşdur. "Hardasan, ay subaylıq", "Həmişəxanım", "Gurultulu məhəbbət", "Şirinbala bal yığır" kimi komediyaları isə elə indi də gündəmdədir. Salam Qədirzadə güclü satira və yumor ustasıdır. Onun satirik əsərləri müasir Azərbaycan ədəbiyyatında yeni bir səhifə açdı, yeni məktəbin bünövrəsini qoydu.
Salam Qədirzadə yaradıcılıq baxımından çox dolgun, təqvimi hesabla isə qısa bir həyat yaşadı. O, 1987-ci ilin noyabrın 15-də 64 yaşında dünyasını dəyişdi. Son kitabını "Hər gün ömürdən gedir" adlandırdı. Bu kitabı görmək qismət olmadı ona.
Filmoqrafiya
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Biri vardı, biri yoxdu... (film, 1967)
- Təşəkkür (film, 1978)
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Pages using the JsonConfig extension
- 10 apreldə doğulanlar
- 1923-cü ildə doğulanlar
- Bakıda doğulanlar
- 15 noyabrda vəfat edənlər
- 1987-ci ildə vəfat edənlər
- 64 yaşında vəfat edənlər
- Bakıda vəfat edənlər
- Maksim Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunun məzunları
- 2-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi" ordeni ilə təltif edilənlər
- SSRİ-nin 3-cü dərəcəli "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilənlər
- SSRİ-nin "İgidliyə görə" medalı ilə təltif edilənlər
- Əlifba sırasına görə yazıçı və şairlər
- Azərbaycan yazıçıları
- Azərbaycanlı yazıçılar
- Azərbaycan ssenaristləri