Otto Diks

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Vikipediyada bu adlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Otto.
Otto Diks
alm. Otto Dix‎
Doğum adı Wilhelm Heinrich Otto Dix
Doğum tarixi 2 dekabr 1891(1891-12-02)[1][2][…]
Vəfat tarixi 25 iyul 1969(1969-07-25)[3][1][…] (77 yaşında)
Vəfat səbəbi insult
Fəaliyyəti rəssam, esperantoçu, universitet müəllimi[d], boyakar[d], heykəltaraş, rəssam-qravürçü[d], litoqraf
Janrlar portret[4], peyzaj[5][4], portret rəssamlığı[d][5], məişət janrı[4], nü[4], natürmort[4], dini incəsənət[d][4], mifologiya rəssamlığı[d][4]
Stillər ekspressionizm[5]
Tanınmış işləri
Üzvlüyü
  • ADR İncəsənət Akademiyası[d]
Mükafatları "Almaniya Federativ Respublikası qarşısında xidmətlərinə görə" ordeninin komandor xaçı
otto-dix.de
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Otto Nagel (solda) və Diks (sağda) 12 aprel, 1957-ci ildə

Vilhelm Henrix Otto Diks (alm. Wilhelm Heinrich Otto Dix‎; 2 dekabr 1891[1][2][…] – 25 iyul 1969[3][1][…]) — Alman rəssamı və estampçısı.

Haqqında

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Erkən həyatı və təhsili

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Otto Diksin Gera şəhərindəki evi. 1991-ci ildə burada ev-muzeyi açıldı.

Otto Diks Almaniyanın indiki Gera şəhərinin bir hissəsi olan Untermhaus şəhərində anadan olmuşdur. Franz and Luiz Diksin ən böyük oğlu olmuşdur. Dəmir tökmə sənətində işləyərkən şeir yazmağa başlamışdır. Rəssam olan Fritz Amannın əmisi oğlunun studiyasında keçirdiyi saatlar gənc Otto-nun bir sənətkar olma ehtirasının formalaşmasında həlledici idi. İlk ibtidai sinif müəllimindəndə əlavə təşviq almışdır.[6] 1906 və 1910-cu illər arasında rəssam Karl Şenffə şagirdlik etdiyi zaman ilk şəkillərini çəkməyə başladı. 1910-cu ildə Drezdendəki Kunstgewerbeschule-ə girdi, Drezden Gözəl Sənətlər Akademiyasında, Riçard Qur onun müəllimləri arasında idi. O dövrdə məktəb gözəl incəsənət üçün deyil, əksinə, tətbiqi sənət və sənətkarlığa həsr olunmuş bir akademiya idi.[7]

Diksin əsərlərinin əksəriyyəti daha sonra ekspresyonizmə keçdikləri stilizə edilmiş bir realizmdə görülən landşaft və portretlərə yoğunlaşıb.[8]

Birinci Dünya müharibəsində xidməti

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Otto Diks tərəfindən çəkilmiş Qaz altında irəliləyən qasırğa əsgərləri əsəri

Birinci Dünya müharibəsi başlayarkən, Diks Alman ordusuna könüllü olaraq qatılıb. O, Drezdendə bir top alayına təyin edildi. 1915-ci ilin payızında Qərbi cəbhədə bir pulemyot birliyinin vəzifəli olmayan məmuru vəzifəsi verildi və Somma döyüşündə iştirak etdi. 1917-ci ilin noyabrında onun vahidi Rusiya ilə döyüşlərin bitməsinə qədər Şərq cəbhəsinə köçürüldü və 1918-ci ilin fevral ayında Flandriyada yerləşdi. Qərb cəbhəsində, Alman Bahar hücumunda döyüşdü. Dəmir Xaç ordenini (ikinci dərəcə) qazandı və vizefeldwebel rütbəsinə çatdı. Həmin ilin avqust ayında boynunda yaralandı və pilot təlim dərslərini aldı. Tongerndə Fliegerabwehr-Kursda ("Müdafiə Pilotu Kursu") iştirak etdi, Vizefeldwebelə qədər yüksəldi və Posendəki Aviasiya dəyişdirmə Vahidi Schneidemühlə köçürüldü. O, 22 dekabr 1918-ci ildə xidmətdən çıxarılıb və Milad bayramı üçün evə göndərildi.[9]

Diks müharibənin görməli yerlərindən dərindən təsirləndi və daha sonra dağıdılmış evlər arasından sürünən təkrarlanan bir kabusu təsvir etdi. 1924-cü ildə dərc olunan Der Krieg adlı əlli qəlib portfeli də daxil olmaqla bir çox sonrakı əsərləri onun travmatik təcrübələrini təmsil etmişdir.[10] Sonradan, 1929–1932-ci illərdə çəkilmiş The War Triptych müharibəsinə yenidən müraciət etdi.

Müharibədən sonrakı incəsənəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Silviya von Harden adlı jurnalistin portreti, 1926-cı il, 120 x 88 cm, Paris

1918-ci ilin sonunda Diks Geraya qayıtdı, lakin gələn il Hochschule für Bildende Künstede-də oxuduğu üçün Drezdenə köçdü. 1919-cu ildə əsəri eksperentrik mərhələdən keçən bir dövrdə Dresden Secession qrupunun təsisçisi oldu.[11] 1920-ci ildə Corc Groz ilə tanış oldu və Dada tərəfindən təsirlənərək kolaj elementlərini əsərlərinə daxil etməyə başladı, bəziləri Berlində keçirilən ilk Dada Sərgisində nümayiş etdirildi. Həmin il Darmstadtda Alman Expressionists sərgisində iştirak etmişdir.[12]

1924-cü ildə Berlin Sessiyasına qatıldı; bu dəfə o, köhnə ustalarla bəzənmiş bir temperaturda yağlı boya ilə incə şirələr istifadə edən, getdikcə daha realist bir stil tərtibini inkişaf etdirdi. Onun 1923-cü ildə çəkdiyi rəsm əsəri döyüşdə parçalanmış əsgərlərin cəsarətlərini əks etdirən xəndək, Wallraf-Richartz Muzeyinin pərdənin arxasında gizlədiyi rəsm kimi bir cürbəyə səbəb oldu. 1925-ci ildə Kölnün o vaxtki meri Konrad Adenauer rəsm əsərinin satılmasını ləğv edib muzeyin direktoru istefa verməyə məcbur etdi.

Diks, 1925-ci ildə Mannheimda Neue Sachlichkeit sərgisində iştirak etdi. Corc Groz, Maks Bekman, Henrix Maria Davringhausen, Karl Hubuç, Rudolf Sçliçter, Corc Sçolz və başqaları əsərlərini nümayiş etdirirdi. Diksin işi, onun dostu və qohumu olan Groz kimi, müasir Alman cəmiyyətini çox tənqid etdi və tez-tez Lustmord hərəkəti və ya cinsi qətl ilə əlaqələndirilirdi. O, həyatın acınacaqlı tərəfinə, fahişəliyə, zorakılığa, yaşlılığa və ölümünə bənzəməyən şəklində diqqət çəkdi. 1927-ci ildə nəşr olunan bir neçə bəyanatında Diks demişdir:

" Nümunə birincidir və forma obyektin şəklindədir.[13] "

Ən məşhur rəsm əsərləri, Philip Rothun 1995-ci il Sabbath Teatrı, Triptych Metropolis (1928), Seylor və qız (1925) və Jurnalist Sylvia von Hardenin (1926) portretidir.[14] 1920-ci illərdə Berlinin küçələrində ümumi baxışdan — legionless və dağıdıcı qazilərin təsvirləri — döyüşün çirkin tərəfini ortaya qoyur və müasir Alman cəmiyyəti içində unudulmuş statusu nümayiş etdirir. Bu konsepsiya Erich Maria Remarque'nin Qərb Cəbhəsindəki Bütün Səslərdə inkişaf edən konsepsiyadır.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. ↑ 1 2 Otto Dix (nid.).
  3. ↑ 1 2 Дикс Отто // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 RKDartists (nid.).
  5. ↑ 1 2 3 Museum of Modern Art online collection (ing.).
  6. ↑ Karcher 1988, pp. 21–24.
  7. ↑ Intransigent Realism: Otto Dix between the World Wars. Ed. Olaf Peters. (New York: Prestel, 2010) 14
  8. ↑ Fritz Löffler, Otto Dix Life and Work (New York: Holmes & Meier Publishers, Inc., 1982) pp 14
  9. ↑ Norbert Wolf, Uta Grosenick (2004), Expressionism Arxivləşdirilib 2022-04-07 at the Wayback Machine, Taschen, p. 34. ISBN 3-8228-2126-8
  10. ↑ Jones, Jonathan. "The first world war in German art: Otto Dix's first-hand visions of horror". The Guardian (ingilis). 2014-05-14. ISSN 0261-3077. 2022-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-02.
  11. ↑ Michalski, Sergiusz. Neue Sachlichkeit: Malerei, Graphik und Photographie in Deutschland 1919–1933 ( (ing.)). Taschen. 2003. ISBN 978-3-8228-2372-9. 2018-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-07-25.
  12. ↑ Karcher 1988, p. 251.
  13. ↑ Ashton, Dore. "Otto Dix Neue Galerie". The Brooklyn Rail. April 2010. 2013-03-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-07-27.
  14. ↑ Exhibition of "Cabaret" Era Opens at Met Museum, ARTINFO, 14 November 2006, 2009-03-28 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2008-04-23

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Otto_Diks&oldid=6995780"