Mehmed Rüşdü Paşa
Mehmed Rüşdü Paşa | |
---|---|
Əvvəlki | Mehmed Əmin Paşa |
Sonrakı | Mehmed Əmin Paşa |
5 iyun 1866 – 11 fevral 1867 | |
Əvvəlki | Mehmed Fuad Paşa |
Sonrakı | Mehmed Əmin Əli Paşa |
19 oktyabr 1872 – 15 mart 1873 | |
Əvvəlki | Əhməd Şəfiq Mithat Paşa |
Sonrakı | Əhməd Əsad Paşa |
2 may 1876 – 19 dekabr 1876 | |
Əvvəlki | Mahmud Nədim Paşa |
Sonrakı | Əhməd Şəfiq Mithat Paşa |
28 may 1878 – 4 iyun 1878 | |
Əvvəlki | Mehmed Sadiq Paşa |
Sonrakı | Mehmed Əsad Saffət Paşa |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Sinop ili, Osmanlı imperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Mehmed Rüşdü Paşa Mehmed Rüşdi Paşa (türk. Mehmet Rüşdi Paşa və ya Mütercim Rüşdi Paşa, 1811 Ayancik, 27 mart 1882 Manisa) Osmanlı islahatçısı və dövlət xadimi idi. Beş ayrı müddət ərzində Osmanlı İmperiyasının Böyük Vəziri olmuşdur. Ondan əvvəl bu vəzifəni Midhat Paşa yerinə yetirmişdir. Mehmed Rüşdi Paşa Tanzimatın qızğın tərəfdarı idi. Özünü modernləşdirməyə cəhd edilmədiyi təqdirdə imperiyanın Qərbdən geri qalacağına inanırdı. Gəncliyində Hərbi Mətnlərin Tərcüməçisi, habelə hərbi polkovnik kimi xidmət etmişdir.
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Mehmed Rüşdi Paşa, 1811-ci ildə Ayancık mahalında bir kasıb bir ailədə anadan olmuşdur. Üç yaşında olanda ailəsi 1814-cü ildə İstanbula köçdü. İstanbulda Rüşdie Paşa yerli məktəb sistemində oxudu. Məktəbi bitirdikdən sonra hərbçilər tərəfindən işə götürüldü. Orada Lord Tanase'nin rəhbərliyi ilə yazılı oxumaq və fransız dilində danışmaq bacarığını öyrənmişdir. Sultan Əbdülhəmid Rüşdi Paşaya tərcüməçi vəzifəsi vermişdir. Rüşdi Paşa tərcümələri İmperiyada çox məşhur oldu. Onun ən vacib tərcümə mətnlərindən ikisi Fransız hərbi taktikası və hərbi hazırlıq təlimatı idi. Bu tərcümələrdən sonra daha da məşhurlaşdı və qərb əsərlərini öyrənmək və tərcümə etmək üçün İngiltərəyə göndərildi. Rüşdi Paşa daha sonra fikirləri Tanzimat islahatlarına təkan verəcəkdir