Karqopol

şəhər
Karqopol
Каргополь
Gerb
61°30′ şm. e. 38°56′ ş. u.HGYO
Ölkə	Rusiya[1]
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	1380
İlk məlumat	1146
Sahəsi	13 km²
Mərkəzin hündürlüyü	120 m
Saat qurşağı	UTC+03:00
Əhalisi
Əhalisi	8.737 nəf. (2023)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	+7 81841
Poçt indeksi	164110
Digər
kargopol.ru
Xəritəni göstər/gizlə Karqopol
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Karqopol  (rus. Ка́ргополь) — Rusiya Federasiyasının Arxangelsk vilayətində yerləşən Oneqa çayının sol sahilindəki tarixi şəhər. Karqopol rayonunun inzibati mərkəzi və Karqopol şəhər qəsəbəsidir.

Arxeoloqların fikrincə, bu ərazidə ən qədim insan məskənləri eramızdan əvvəl dördüncü minilliyə, neolit dövrünə aiddir. Arxeoloqlar Karqopol bölgəsində 50-dən çox qədim yerləri sayırlar. Bütün dayanacaqlar göllərin yaxınlığında və ya çaylar boyu təpələrdə yerləşir. Onların əhalisi azdır, 25-30 nəfərdən çox deyildir. Əsas məşğuliyyət balıqçılıq və su quşları ovu idi^[3].

1918-ci ilin yanvarında Kargopolda RSDLP (b) təşkilatı yarandı və Sovet hakimiyyəti quruldu. Müharibələrarası dövr bölgə üçün bir sıra ənənəvi memarlıq abidələrinin sökülməsi ilə əlamətdar oldu. Bunların arasında Valuşki üzərində Xilaskarlar Kilsəsi (XVII-XX əsrlər), Transfiqurasiya Monastırı Kafedrali (1717), Vladimir Kilsəsi (XVII əsrin ortaları), Qüds Kilsəsi (1732) inşa edildi.

30 aprel 1919-cu ildə Karqopol rayonu Olonets vilayətindən Voloqda quberniyasına keçirildi ^[4].

• 1929-1936 — Şimal ərazisinin rayon mərkəzi;
• 1936-1937 — Şimali bölgənin rayon mərkəzi;
• 1937-ci ildən — Arxangelsk vilayətinin rayon mərkəzi;
• 1963-1965 — Karqopol kənd yerinin mərkəzi.
• 1937-1940-cı illərdə rəhbərlik Karqopolda yerləşirdi, məhbusları giriş işləri ilə məşğul olurdular. 1940-cı illərdə şəhərin qərbində bir hava limanı inşa edildi.

• Süd zavodu
• Çörək
• Karqopol qəzeti nəşr olunur

Əsasən iqtisadi inkişafda mənfi tendensiyalar mövcuddur. Bu, Arxangelskdən çox uzaq məsafədə olması, ərazinin nəqliyyatın az assimilyasiyası və müəssisə məhsullarının rəqabət qabiliyyətinin olmaması ilə əlaqədardır. Şəhər iqtisadiyyatı meşə və ya ağac emalı sənayesinin inkişafı hesabına inkişaf edə bilər, lakin nəqliyyat infrastrukturunun zəif inkişafı və ixrac limanlarından və bazarlardan uzaq olması səbəbindən gələcək inkişaf şansları azdır^[5]. Bölgənin ən zəngin turizm imkanlarından (orta əsr şəhər memarlığı, taxta memarlıq, Kenozero milli parkı) demək olar ki, istifadə edilmir.

• Каргополь // Большая российская энциклопедия. Том 13. М. 2009. 114.
• Каргополь  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
• Колясников К. Д. Каргополь // Олонецкие губернские ведомости. 1898. № 72. С. 1.
• Колясников К. Д. Каргополь // Олонецкие губернские ведомости. 1898. № 86. С. 2.
• Кораблёв С. П. Этнографический и географический очерк города Каргополя. 1851. — Архангельск, 1993.
• Докучаев-Басков Ф. К. Каргополь. 1912—1913. — Архангельск, Архангельский центр Русское географическое общество, 1996.
• Гемп, Ксения Петровна Каргополь. — Архангельск, Северо-Западное книжное изд-во, 1968. — 96 с. (Серия: Города Архангельской области (книжная серия)).
• Каргополь. Альбом. / Вступительная статья Каковкин, Александр Яковлевич. — Л., Искусство, 1971. — 84 с. (Серия: Памятники древнерусского зодчества).
• Алфёрова Г. В. Каргополь и Каргополье. — М., 1973.
• Фёдоров, Борис Николаевич Каргополь и его окрестности. — Л., Художник РСФСР, 1978. — 80 с. (обл.) — 150.000 экз. (Серия: Памятники городов России).
• Каргополье. Художественные сокровища. Альбом. / Автор-составитель Г. П. Дурасов. — М., Советская Россия, 1984.
• Гунн, Генрих Павлович Каргопольский озёрный край. — М., Искусство, 1984. — 184 с. — (Серия: Дороги к прекрасному).
• Гунн, Генрих Павлович Каргополье—Онега. Изд. 2-е (изд. 1-е — 1974). — М., Искусство, 1989. — 168 с. — (Серия: Дороги к прекрасному). — ISBN 5-210-00037-0.
• Мильчик, Михаил Исаевич Каргополь. Деревянная крепость и остроги по реке Онеге. Документы и графические реконструкции. — СПб., Лики России, 2008. — 168 с. — ISBN 978-5-87417-281-7.
• Решетников, Николай Иванович Русского Севера храмы. Древний Каргополь: Очерк-путеводитель. — М., Демиург-Арт, 2006. — 88 с., ил. — ISBN 5-94414-127-1.
• Решетников, Николай Иванович Русского Севера храмы. Вып. 2. Каргополье: Очерк-путеводитель. — М., Демиург-Арт, 2009. — 180 с., [32] л. ил. — ISBN 5-94414-136-0.
• Каргополье. Фольклорный путеводитель: предания, легенды, рассказы, песни и присловья / Составители: М. Д. Алексеевский, В. А. Комарова, Е. А. Литвин, А. Б. Мороз. — М., ОГИ, 2009. — 616 с. — ISBN 978-5-94282-511-9.
• Лубченков Ю. Н. Каргополь // Энциклопедия «Города России» (10000 nüs.). М: Белый Город. 2006. 312–315. ISBN 5-7793-0860-8.
• Кораблёв С. П. Этнографический и географический очерк г. Каргополя, Олонецкой Губернии. М.: Типография Александра Семена. 1851.

• Материалы к библиографии о Каргопольском крае. Выпуски 1 и 2.
  • Выпуск 1:
  • Выпуск 2: Каргопольский край. XX век. Вып. 1: 1901—1929 гг.: библиографический указатель / Сост.: С. В. Кулишова. — Каргополь, 2008. — 408 с., карта Каргопольского уезда. — 500 экз. — ISBN 978-5-85879-511-7.