Bangladesh

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Republica Popular de Bangladesh গণ প্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ Gônoprojatontri Bangladesh
(En detalle) (En detalle)
Lema nacional:
Himno nacional: Amar Sonar Bangla
Capital  • Población	Dhaka 9.000.002
Mayor ciudat	Dhaka
Idiomas oficials	Bengalín
Forma de gubierno President Primer ministro	Republica parlamentaria Zillur Rahman Sheikh Hasina
Independencia Declarata Reconoixita	de Pakistán 26 de marzo de 1971 16 d'aviento de 1971
Superficie  • Total  • % augua	Posición 91º 147.570 km² 7%
Población  • Total (2016)  • Densidat	Posición 8º 171.700.000 1.319 hab/km²
PIB (PPA)  • Total (2008)  • PIB per capita	Posición 59º US$ 72.424 millons US$ 455
Moneda	Taka (BDT)
Chentilicio	Bangladeshí
Zona horaria	UTC+6
Dominio d'Internet	.bd,.বাংলা
Codigo telefonico	++800
Prefixo radiofonico	S2A-S3Z
Codigo ISO	050 / BGD / BD
Miembro de: ONU, Commonwealth, Asociación Sud-asiatica ta la Cooperación Rechional

Simbolos nacionals oficials de Bangladesh

Animal nacional
Muixón nacional
Arbol nacional
Flor nacional
Mamifero marino nacional
Reptil nacional
Fruita nacional
Peix nacional
Mesquita nacional
Templo nacional
Río nacional
Mont nacional

A Republica Popular de Bangladesh (বাংলাদেশ en idioma bengalín) ye un país y estau d'o sud d'Asia en o subcontinent indio, que se troba rodiato cuasi de raso por territorio indio de fueras d'en a suya parte sudeste, que muga con Birmania, y en o sud, a on muga con o golfo de Bengala. A mayor part d'a población d'o país ye d'etnia bengalina, fablants d'o idioma bengalín y de relichión musulmana. A suya capital de Bangladesh ye a ciudat de Dhaka, que ye amás a prencipal ciudat d'o país por o suyo numero d'habitants. Politicament, Bangladesh ye una democracia y s'estructura como una Republica parlamentaria, estando actualment o suyo President Zillur Rahman y o suyo Primer ministro Sheikh Hasina. Bangladesh fa parte d'as Nacions Unidas, d'a Commonwealth (dende 1972, dimpués d'a suya independencia), de l'Asociación Sud-asiatica ta la Cooperación Rechional, d'a Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation y de l'Organización ta la Cooperación Islamica.

A suya población ye de 171.700.000 d'habitants (2016) en una superficie de 147.570 km², con una densidat de población de 1.319 hab/km². Ye o ueiteno país con mas población d'o mundo y tamién uno d'os estaus con mayor densidat de población.

As suyas mugas actuals s'establioron en 1947 cuan se produció a Segunda partición de Bengala entre India y Pakistán, cuan Bangladesh formaba part d'iste segundo estau baixo o nombre de Pakistán Oriental. O país proclamó a suya independencia de Pakistán o 26 de marzo de 1971, feito que reconoixió a comunidat internacional o 16 d'aviento de 1971. Bangladesh no plegó en a suya independencia so que en meyo d'una guerra de secesión con Pakistán, recebindo o nuevo estau en ista luita o refirme y l'aduya d'a India y d'a Unión Sovietica. Sindembargo, con a independencia prencipió un periodo de fundas luitas socials y politicas en Bangladesh, con cuantos golpes d'estau que han contribuito a ralentizar o creiximiento economico y o desembolique d'o país.

Dende o punto d'anvista cheografico, Bangladesh se troba situato en o delta d'o río Ganches, a on iste desaugua en o golfo de Bengala. Iste feito determina a gran riqueza agricola natural d'o país, encara que tamién tiene consecuencias negativas en forma de desastres naturals asociatos a las creixitas d'o río Ganches u de bel un d'os suyos afluyents.

Os repuis de civilización mas antigos que s'han trobato en la rechión de Bengala datan de fa cuatre mil anyadas,^[1] cuan a rechión yera poblata por os pueblos dravidicos, pueblos tibeto-birmans y pueblos austro-asiaticos. No se conoixe l'orichen exacto d'a palabra "Bangla" u "Bengala", encara que se creye que deriva de "Bang", que ye o nombre d'una tribu de parla dravida que s'establió en a rechión alto u baixo en l'anyo 1000 aC.^[2]

En ista comarca, o reino de Gangaridai se i establió dende zaguers d'o sieglo VII aC, encara que dimpués s'adhibió a o reino de Bihar, ta rematar en quedar en mans d'o ser sometidos por los imperios de Mágadha, Nanda, Maurya y Sunga. Dende o sieglo III dica o sieglo VI dC, Bengala fació parte d'os imperios Gupta y Harsha Vardhana. Dimpués d'a caita d'iste zaguero, un líder bengalín dito Shashanka fundó un reino de curta durada en Bengala, estando asinas Shashanka considerato como o primer rei independient en a historia de Bangladesh.

Dimpués de un periodo de desórdens, a dinastía budista d'os Pala gubernó a rechión mientres cuatrecientos anyos, que continoron con un reinato mas corto d'a dinastía hindú d'os Sena. L'Islam l'introducioron en Bengala en o sieglo XII comerciants musulmans y misioners sufís; as conquiestas musulmanas posteriors aduyoron a difundir l'Islam por toda la comarca.^[3]

En 1204, Bakhtiar Khilji, un cheneral turquico, redotó a Lakshman Sen, d'a dinastía Sena, y conquerió a mayor parte de Bengala. Dende alavez, qui gubernó a rechión estioron una serie de dinastías de soldáns y sinyors Bhuiyan. En o sieglo XVI, l'Imperio mogol conquerió o territorio de Bengala, mientres que Dhaka se convertió en un important centro de l'administración mogola.

Os comerciants europeus i plegoron a zaguers d'o sieglo XV, y a suya influencia creixió dica que a Companyía Britanica d'as Indias Orientals obtenió o control de Bengala dimpués d'a batalla de Plassey en 1757.^[4] A sangrienta rebelión de 1857, conoixita como a rebelión d'os cipayos, comportó a transferencia de l'autoridat dende a Companyía enta la corona britanica, con un virrei britanico que administraba o territorio.^[5] Mientres o dominio colonial, as fambres estioron una constant, encluyindo-ie a conoixita como gran fambre de Bengala de 1943, mientres a Segunda Guerra Mundial, que fació mas de 3 millons de muertes.^[6]

Entre 1905 y 1911, se fació una primera partición de Bengala, que fracasó, y que prebaba de dividir ixa provincia d'o Raj britanico en dos zonas, estando-ne Dhaka a capital d'a zona oriental.^[7] Cuan en 1947 l'Imperio bitanico concedió a independencia y se dividió a India seguntes as creyencias relichiosas d'os suyos habitants, en a dita partición d'a India, se fació a segunda partición de Bengala: a suya parte occidental s'integró en a India y la suya parte oriental s'adhibió a Pakistán, convertindo-se-ne en una provincia dita Bengala Oriental (y que dimpués fue renombrata como Pakistán Oriental), con a suya capital en Dhaka.^[8]

Asinas, cuan se produció a descolonización d'a India en 1947 as zonas d'ixe país con mayoría musulmana s'organizoron formando un estau dito Pakistán, pero ixas rechions no teneban continuidat territorial, y Bengala Oriental, una parte d'o estau de Bengala con mayoría musulmana, se convertió en o Pakistán Oriental como parte d'o nuevo estau de Pakistán, tenendo a suya capital en Dhaka.

Ya en os primers anyos d'independencia encomenzoron os conflictos politicos con Pakistán Occidental, a on se trobaban os centros de decisión politica d'o nuevo estau:

• A clase politica d'o Pakistán Occidental con 34 millons dominaba a vida politica d'o país encara que o Pakistán Oriental yera mes poblato, con 42 millons.
• O estau pakistanés obteneba a mayor part d'os recursos d'exportacions d'o Pakistán Oriental, o chute en particular, pero no invertiba guaire en a suya rechión mes productiva.
• O Gubierno pakistanés prebó de fer de l'urdú a luenga nacional d'os musulmans pakistaneses y la oficial, feito que provocó riotas en Dhaka dende 1952 y a formación d'un movimiento d'autodefensa bengalín, que se tornará autonomista.

En 1950 se fació una important reforma agraria en Bengala Oriental, en abolir-se o sistema feudal zamindar que dica l'inte existiba en o territorio.^[9] Sindembargo, a tamas d'a importancia economica y demografica d'a parte este, o gubierno y l'exercito de Pakistán se trobaban dominatos mas que mas por as clases altas d'a parte ueste. O Movimiento por a Luenga Bengalina de 1952 estió a primera manifestación d'a fricción que s'escayeceba entre as dos partes de Pakistán.^[10]

O descontento con o gubierno central sobre as cuestions economicas y culturals continó augmentando mientres a siguient decada, estando alavez cuan a Liga Awami amostró estar a voz politica d'a población de parla bengalina. En os anyos 1960 a Liga proclamó o Programa de Seis Puntos que preconizaba l'autonomía d'a rechión y en 1966, o suyo president Sheikh Mujibur Rahman fue engarcholato, no estando liberato dica 1969 dimpués d'un levantamiento popular que no teneba precedents en o país.

En 1970 plegó en Bengala o ciclón Bhola, un ciclón que prevocó la muerte d'alto u baixo 500.000 personas. O gubierno pakistanés no destacó precisament por a suya eficacia en aduyar a los bengalins u en promover a reconstrucción d'un país esboldregato por o ciclón, y asinas creixió o malestar d'a población. Antiparte, en as eleccions d'ixa mesma anyada ganó a Liga Awami que dirichiba Mujibur Rahman (obtenioron 160 d'os 162 deputatos que correspondeban a Pakistán Oriental en o Parlamento), encara que o cheneral Yahya Khan declaró no validos os resultatos d'as eleccions, fomentando encara mas o malestar popular bengalín. O 25 de marzo de 1971 o cheneral Yahya Khan, president de Pakistán, engarcholó a Mujibur Rahman y prencipió una ofensiva militar en os territorios bengalins (a dita Operación Searchlight), encomenzando asinas una dura represión contra os autonomistas bengalins y contra a población civil, mas que mas contra intelectuals y contra la minoría relichiosa hinduista. A represión prevocó una mortalera d'entre 300.000 y 3.000.000 de personas, con alto u baixo diez millons de refuchiatos en a India. A mayor parte d'os dirichents d'a Liga Awami albandonoron o país y establioron un Gubierno en o exilio en l'amanata ciudat india de Calcuta y respondioron proclamando a independencia d'o suyo país con o nombre de Bangladesh.

Esdevenió asinas o prencipio d'una guerra, a Guerra de liberación de Bangladesh (que en recibir os sublevatos l'aduya d'India en aviento se convertió en a Guerra indo-pakistanesa de 1971, que remató o 16 d'aviento con una ampla victoria de l'exercito indio de Jagjit Singh Aurora, con a consecuencia d'a independencia de Pakistán Oriental con o nombre de Bangladesh, "Bengala Oriental". Mientres as luitas por a suya independencia, Bangladesh recibió tamién l'aduya diplomatica y economica d'a Unión Sovietica.

En plegar en a independencia, en Bangladesh s'establió una democracia parlamentaria dirichita por Mujibur Rahman, dirichent d'a Liga Awami que heba estau liberato d'a garchola o 22 d'aviento y que estió o ganador (con mayoría absoluta) en as eleccions chenerals d'o 7 de marzo de 1973. Sindembargo, en 1973 y 1974 se produció una fambre en o país y Mujibur Rahman proclamó o estau d'urchencia en aviento de 1974, plegando en 1975 a establir-ne un rechimen de partiu unico, o Baksal. O 15 d'agosto de 1975 se produció un golpe d'estau militar en o cual s'asasinó a Mujibur Rahman y a cuantos miembros d'a suya familia.

Dende alavez se producioron una serie de golpes d'estau militars mientres tres meses, dica que plegó en o poder o cheneral Ziaur Rahman, qui restablió un sistema democratico y fundó o Bangladesh Jatiyatabadi Dal (Partiu Nacionalista de Bangladesh, BNP en as suyas siglas en anglés), gubernando o país dica o suyo asasinato en 1981 por os militars. En 1982 un atro sangriento golpe d'estau fació que plegase en o poder o cheneral Hossain Mohammad Ershad, qui gubernó dica 1990, cuan dimitió por presions internacionals.

Bangladesh tornó a estar asinas una atra vegata un sistema democratico, y en as eleccions chenerals de 1991 ganó Khaleda Zia, viuda de Ziaur Rahman y lider d'o BNP, convertindo-se asinas en a primera muller primer ministro de Bangladesh. En 1996 la succedió Sheikh Hasina Wajed, filla de Mujibur Rahman supervivient d'a mortalera d'a suya familia en 1975 y lider d'a Liga Awami, ta perder as eleccions en 2001, cuan tornó en o poder o Bangladesh Jatiyatabadi Dal.

Bangladesh se troba situato en una plana formata por o delta d'o río Ganches, a on iste desaugua en o golfo de Bengala. Iste feito determina a riqueza agricola natural d'o país (os aluvions sedimentarios que alportan fan d'iste delta una d'as planas mas fértils d'o mundo), encara que tamién tiene consecuencias en forma de desastres naturals asociatos a las creixitas d'o río Ganges u de bel un d'os suyos grans afluyents (o río Brahmaputra y o río Meghna, mas que mas). Nomás que cuatre partes d'o país se troban fuera d'o delta d'o Ganges: a división de Sylhet a o nord-este arredol d'a ciudat de Sylhet, a rechión montanyosa de Madhupur, a comarca de Chittagong Hill Tracts a o sudeste, y a redolada de Barind.

En trobar-se o país en un delta plano, a mayor parte d'o país se troba a menos de 12 metros d'altaria dencima d'o ran d'a mar y mesmo un 10% d'o suyo territorio se troba situato baixo o ran d'a mar, fendo-lo tamién muit vulnerable a inundacions por tifons u asociatas a la temporata d'os monzons, y fendo tamién que o país siga muit vulnerable debant d'o escalfamiento global. Antiparte, o 80% d'a plevia se concentra de chunio a octubre, con os monzons, y nomás que o 20% d'a superficie d'o país se troba protechito d'as inundacions y poseye sistemas de drenache d'as auguas y de medios d'irrigación. Asinas, cuantos desastres naturals s'han escaicito en o suyo territorio, destacando-ne en as zagueras anyadas o ciclón Bhola (1970, con 500.000 muertos), un desastre natural que ye en l'alacet d'a guerra que condució a la independencia de Bangladesh.

S'estima que alto u baixo o 50% d'o territorio de Bangladesh sería baixo las auguas d'o golfo de Bengala nomás que o nivel d'a mar creixese d'un metro. Os Sundarbans forman a mayor parte d'as tierras de costa d'o país, en una selva tropical declarata Patrimonio d'a Humanidat por a Unesco y que ye a mayor superficie de manglar d'o mundo, a on i vive una gran variedat d'especies animals y vechetals, destacando-ne o tigre de Bengala (Panthera tigris tigris), una subespecie d'o tigre (Panthera tigris) que se troba menazata d'extinción. Como curiosidat, a ciudat de Cox's Bazar, que se troba situata a o sudeste de Bangladesh, amán d'a muga con Birmania, poseye una placha de 120 km de longaria, que ye asinas a placha de mayor longaria d'o mundo.

O clima de Bangladesh ye un clima tropical, con hibiernos suaves dende o mes d'octubre dica o mes de marzo, con un verano calido y humedo dende marzo dica chunio y con os monzons dende chunio dica octubre. Un feito que agrava las consecuencias d'a suya climatolochía ye a deforestación en a cordelera de l'Himalaya, que ye o puesto a on i naixen os ríos que trescruzan Bangladesh, que fa quer as plevias pleguen en o delta con importants creixitas en os ríos y no pas como s'escayeceba d'antis mas, cuan as auguas plegaban con creixitas menos intensas pero con mayor durada en o tiempo. Isto tamién agrava o fenomeno d'a erosión en o país, que se troba tamién con importants problemas medio-ambientals por a suya propia deforestación. Si a ixo s'adhibe que as creixitas d'os ríos coinciden con a puyata d'a marea en un país plano de raso, se puet veyer cualas en son as consecuencias en forma d'inundacions y d'atros desastres naturals, que plegan en o país cada anyada. Amás d'o ciclón Bhola en 1970, cal mencionar as inundacions de 1998, cuan as plevias d'o monzón estioron muit intensas coincidindo amás con un deschelo important en a cordelera de l'Himalaya, prevocando asinas a muerte de mas de 1.000 personas y a perduga d'a suya vivienda ta d'alto u baixo 30.000.000 de bengalins, amás d'a muerte d'alto u baixo 130.000 animals domesticos. Tamién o ciclón Sidr o 15 de noviembre de 2007 fació 3.300 muertos con unas perdugas economicas valoratas en 1.500 millons de dólars.

Os Sundarbans forman a mayor parte d'as tierras de costa d'o país, ye una selva tropical declarata Patrimonio d'a Humanidat por a Unesco y ye a mayor superficie de manglar d'o mundo, a on i vive una gran variedat d'especies animals y vechetals belunas de las cuals son protechitas por periglo d'extinción.

L'animal mes representativo de Bangladesh ye o tigre de Bengala (Panthera tigris tigris), una subespecie d'o tigre (Panthera tigris) que se troba menazata d'extinción y ye un emblema ta o país y considerato como un d'os animals nacionals.^[11] Atro d'os animals nacionals ye o Doel u Doyel (en bengalín: দোয়েল) Copsychus saularis un ave apreciata por o suyo canto y surte en os billets.

A flora ye tamién muit variata destacando as especies d'os manglars, os nenufars que son a flor nacional d'o país y l'Artocarpus heterophyllus que ye un árbol que tién un fruito que ye a fruita nacional d'o país.

Dende o punto d'envista d'a cheografía politica, Bangladesh se divide en divisions (bibhags, বিভাগ), districtos (zila u jela, জেলা), upazila u thana (os succesivos gubiernos nombran ixas realidaz administrativas por uno u atro nombre), parishad y municipios.

En o país se troban siet divisions, recebindo cadaguna d'ellas o suyo nombre a traviés d'o nombre d'a suya capital: división de Rangpur (con capital en Rangpur), división de Râjshâhî (con capital en Râjshâhî), división de Dhaka (con capital en Dhaka), división de Sylhet (con capital en Sylhet), división de Khulna (con capital en Khulna), división de Barisâl (con capital en Barisâl) y división de Chittagong (con capital en Chittagong). As siet divisions se dividen en 64 districtos, y istos se dividen en 482 upzailas. Cal parar cuenta que en istas divisions administrativas no se i fan eleccions, so que l'administración de rechions, districtos, upzailas y atras subdivisions menos la fan funcionarios de carrera y no pas politicos profesionals. Nomás bi ha eleccions en o nivel d'as alcaldías.

As prencipals ciudatz de Bangladesh son:

1. Dhaka, en a división de Dhaka, con una población de 6.969.458 habitants (11.918.442 en a suya aria metropolitana), que ye a capital d'o país.
2. Chittagong, en a división de Chittagong, con una población de 3.920.222 habitants.
3. Khulnâ, en a división de Khulnâ, con una población d'1.400.689 d'habitants.
4. Râjshâhî, en a división de Râjshâhî, con una población de 727.083 habitants.
5. Comilla, en a división de Chittagong, cun una población de 419.623 habitants.
6. Tungi, en a división de Dhaka, con una población de 368.914 habitants.
7. Sylhet, en a división de Sylhet, con una población de 339.368 habitants.
8. Mymensingh, en a división de Dhaka, con una población de 336.960 habitants.
9. Rangpur, en a división de Rangpur, con una población de 295.999 habitants.
10. Narshingdi, en a división de Dhaka, con una población de 292.838 habitants.
11. Barisâl, en a división de Barisâl, con una población de 291.769 habitants.
12. Bogra, en a división de Râjshâhî, con una población de 284.003 habitants.
13. Jessore, en a división de Khulna, con una población de 250.065 habitants.

Bangladesh ye, dende o punto d'anvista politico, una democracia y s'estructura como una Republica Republica parlamentaria, estando actualment o suyo President Zillur Rahman y o suyo Primer ministro Sheikh Hasina. Bangladesh fa parte d'as Nacions Unidas (dende 1974), d'a Commonwealth, de l'Asociación Sud-asiatica ta la Cooperación Rechional, d'a Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation y de l'Organización ta la Cooperación Islamica. Una d'as caracteristicas d'o país ye que o Islam ye oficialment a relichión d'estau.

Cualsiquier ciudadán mayor d'edat (a mayoría d'edat ye a las 18 anyadas) puet partecipar en os procesos electorals, eleindo-se cada 5 anyadas un Parlamento unicameral de 300 escanyos en circunscripcions uninominals, o Parlamento de Bangladesh. Ye iste Parlamento qui fa a elección d'o primer ministro (encara que formalment qui lo nombra ye o president de Bangladesh) y ye o primer ministro qui librement nombra a los miembros d'o Gubierno de Bangladesh.

Antiparte, o president de Bangladesh ye esleito por o Parlamento de Bangladesh, que tién a suya seu en o Jatiyo Sangshad, un edificio que se troba en a capital d'o país (Dhaka) y que ye obra de l'arquitecto Louis Kahn.

En 1972 se redactó y aprebó a Constitución de Bangladesh, que ye encara vichent (aunque se li han feito 14 enmiendas, bel unas prou importants.

O poder chudicial de Bangladesh s'estructura dende a Corte Suprema de Bangladesh, os chueces d'a cuala los nombra o president d'o país.

Os dos principals partius politicos son o Partiu Nacionalista de Bangladesh (BNP), un partiu dirichito por Khaleda Zia que troba os suyos aliaus entre os partius islamistas (como o Jamaat-e-Islami Bangladesh y o Islami Okiya Jot); l'atro gran partiu d'o país ye a Liga Awami dirichita por Sheikh Hasina Wajed, que gosa aliar-se con os partius d'ezquierda u partidarios de solucions politicas laicas. O tercer partido d'o país ye o Partiu Jatiya (JP), un partiu amplament enfrontato con o BNP. En 2005 se prohibioron os partius islamistas Jagrata Muslim Janata Bangladesh (JMJB) y Jama'atul Mujahideen Bangladesh (JMB), en atribuir-se-lis a comisión de cuantos atentatos.

A Chunta d'o Control d'Esportes de Bangladesh regula o funcionamiento de 42 federacions nacionals esportivas de Bangladesh. O esporte nacional ye o kabaddi, anque son muito mes populars o cricket y dimpués o fútbol. Atros esportes populars son o hockey sobre hierba, o tenis, o badminton, o handbol, o voleibol, i l'aixedrez.

O equipo nacional de cricket se claseficó por primera vegada para o Campionato d'o Mundo de Cricket en l'anyo 1999, y dimpués ha millorato o suyo nivel ganando a seleccions de primer nível.

Ha partecipato en 7 edicions d'os Chuegos Olimpicos, encara que sin ganar denguna medalla.^[12].

Bangladesh chunto a India y Sri Lanka estió seu d'a Copa Mundial de Críquet.

• Iftekhar Iqbal, The Bengal Delta: Ecology, State and Social Change, 1840–1943. Cambridge Imperial and Post-Colonial Studies, Palgrave Macmillan, (2010). ISBN 0230231837.
• M. Mufakharul Islam. Socio-Economic History of Bangladesh: essays in memory of Professor Shafiqur Rahman. Asiatic Society of Bangladesh, (2004). OCLC 156800811.
• M. Mufakharul Islam, Bengal Agriculture 1920–1946: A Quantitative Study. Cambridge South Asian Studies, Cambridge University Press, (2007). ISBN 0521049857.

• Se veigan as imáchens de Commons sobre Bangladesh.
• (en) Pachina web oficial d'o Gubierno de Bangladesh.

Estaus d'Asia

Afganistán | Arabia Saudita | Armenia1 | Azerbaichán1 | Bahrein | Bangladesh | Birmania | Bután | Brunei | Cambocha | Cazaquistán1 | Cischordania2 | Corea d'o Norte | Corea d'o Sud | Chapón | Cheorchia1 | Republica Popular de China | Republica de China (Taiwan) | Chipre1 | Chordania | Echipto | Emiratos Arabes Unius | Francha de Gaza2 | Filipinas | India | Indonesia | Irán | Iraq | Israel | Kirguizistán | Kuwait | Laos | Liban | Malaisia | Maldivas | Mongolia | Nepal | Omán | Pakistán | Qatar | Rusia1 | Singapur | Sri Lanka | Siria | Tachiquistán | Tailandia | Timor Oriental | Turquía1 | Turkmenistán | Uzbekistán | Yemen | Vietnam

Dependencias: Akrotiri y Dhekelia | Hong Kong | Islas Cocos | Isla de Nadal | Macau | Territorio Britanico de l'Ocián Indico

1 Perteneix a Europa por razons culturals y historicas, pero cheograficament ye en Asia. 2 Territorios controlaus por Israel y gubernaus por l'Autoridat Palestina.