Titani-Lonan

O saka teneng no Titani-Lonan i, itira i lafii no 1912 miheca saka sepat folad ira ko safaw sepat romi’ad tangasa i safaw lima a romi’ad a mateneng kora lonan.

Ona Titani-Lonan a tamina i, o skakaay ko kata’ang itini i kasakitakit a falohay tamina, o nani Satimolan-Anpoton Minato no Ikiris kitakit tayra i Niwyok Minato no Amilika. O sarakatay ho a rakat nona lonan i saka 5 romi’ad ta teneng i riyar.

I lafii no 1912 a miheca sakasepat folad ira ko safaw sepat a romi’ad, o paaliwacay no mitiliday toya romi’ad, mamasongtol to masatokosay a so’eda,I’ayaw no nini iraay to ko kinaenem a pipasifana’ to kaira no so’eda.nikawrira yo na’araw no mikacaway a mikecor a tamdaw ko so’eda , caay to ka takop a mikeror to cikay no lonan.Naw han cowa to ka nga’ay a tangsol a miliyoc ko tamina, masasongtol ko kawanan a fati’ian no tamina, mapitek koya tata’angay pacek, orasaka, mangela’ tona lonan, oya enem safaw a maditekay cila’eday rawang ira ko lima ko micomod to ko nanom. O faco no pisanga’ tona lonan deng sepat aca ko cila’eday rawang, anini sato lima rawang ko micomoday ko nanom, saka teneng sato.

Yo mapalinah ko lafang tayra i saka’orip cifar i, o taha kalacemceman laco ato tingpo ko sapipasifana’ to roma a tamina tayni mipa’orip to paro nona lonan a tamdaw. Ano tooren ko itiyaay ho a pinangan no parakatay to tamina i, ona sapa’orip cifar i, o sapicolo’ aca to lafang tayra i roma a tamina, caay ko polong no mikalicay tona lona a tamdaw pakalic tayra i rahodayay a tamina, saka caay ko mama’edeng pakalic to hatiniay to ko ka’aloman a tamdaw.Cowa ka pahoda ko toki mateneng kona lonan, o tatayni a mipadang a pa’orip a tamina caho ko maamaan ko toki ko katahaynian, wata ho ko ka’aloman no lafang caka pakakalic to pa’oripay cifar. O tatiihay a demak i, mafokil a palicinowas to tamdaw a pakalic i cifar, saka caho ka eming ko tamdaw a mikalic to tamina i mipacefong to i riyar.O dengan tosa ko toki ira ko sepat polo’ a fon teneng sato kona lonan.

Yo mateneng sato ko Titani-Lonan, ira ko 1500 ko mikalicay a lafang ato palonanay. Caka pahoda oya mikefo’ay i riyar ato mapolingay i riyar tangsol sa a mafori’ak a mapatay. O micolo’ay to lafang a Koerpacin-Lonan i ikor tono kateneng no Titani-Lonan to cecay ira ko pangkiw ko toki, ikor to siwa ira ko pangkiw ko toki naka tenengan(saka 4 folad siwa ko toki ira ko 15 fon) makera ko saikoray to a ma’oripay lafang, o mapa’oripay a tamdaw ira ko 710 tamdaw,tonini a kapadesan o polong a mapatayay ira ko 1,514 ko tamdaw, o sakakaay ko ka ’aloman no mapatayay i laday a romi’ad, macekok ko cimacima itini I hekal. Mapahapinang ko cowa ka ’edeng ko sapa’orip cifar,cowa ka songila’ ko pisilsil to tatayalen ato pisakakinih to mikalicay i sakatolo kasasa’er a tamdaw, na onian to ko kasasowasowal no polong a kitakit. O pinengneng to tona kateneng no Titani-Lonan a misanga’ to “o sakarihaday no ’orip a kakaketonan i riyariyan no kasakitakit”, tahanini ko pitomadaw to sakarihaday no i riyaray.

Titani-Lanan