Lemnos

Lemnos (altgriech. Λῆμνος, Lēmnos; noigr. Λήμνος, Limnos f.) isch en Insle i de nordöstliche Ägäis.

D Insle het e Flächi vo 477 km² und messt im Durchmesser nöd ganz 30 Kilometer. Si bistoot us Schifer und vulkanischem Gstai und isch wege dem zimli fruchtbar. Si isch hügelig und de höchsti Höger Vigla isch 470 Meter hööch. D Insle werd vo zwoo Buchte iigschnitte, im Norde vom Golf vo Purnia und im Süüde vom Golf vo Mudros, so ass si us zwoo Halbinsle bistoot. Die sind dör e 4 km braiti Landengi mitenand verbunde.

Lemnos ghört zäme mit Lesbos und Ajios Efstratios zu de Präfektur Lesbos (Νομός Λέσβος). Uf de Insle lebet öppe 18'000 Iiwoner, de Hoptort isch Myrina, wo rund 5'000 Iiwoner het.

Lemnos isch scho im Neolithikum biwonnt gsii. Bi Polichi a de Südostchüste vo de Insle isch e Sidlig uusgrabe wore, wo ab 3200 v. Chr. biwonnt gsii isch. De Hafenort het sich zonere wichtige Handelstadt entwicklet. Um 2100 v. Chr. het en Erdbebe d Stadt zerstört. Erst hundert Joor spööter isch si wider ufbaut wore, het aber nüme die alti Bidüttig gwune. Um 1275 het en anders Erdbebe d Stadt endgültig zerstört.

Noch de Aagoobe vo antike Historiker hend uf de Insle d Sintier glebt, e thrakische Stamm. Vo Attika söled denn spöter Pelasger zuegwanderet sii. Inschrifte usem 6.Jh.v. Chr. zaiged, as dozmol Lemnisch gredt woren isch, e Sprooch, wo mitem Etruskische verwandt isch. Historischi Zügnis fönd noch 510 v. Chr. aa, nochdem de Miltiades d Insle för Athen underworfe het. Lemnos isch e Mitgliid vom Attisch-Delische Seebund gsii und e wichtige Chornliferant und Handelplatz.

Lemnos het i de Antiki zwoo Hoptort ghaa, uf de westliche Halbinsle isch Myrina glege und uf de östliche Hephaistia. Wichtigi Produkt sind Chorn und di "Lemnischi Erde" gsii, wo bis i d Noizitt as bsunders hailchräftig ggulte het. Bim Mosychlos isch au e Tempel vom Hephaistos gstande.

Erst um 200 n. Chr. het de römischi Chaiser d Insle a de Athener ewegg gnoo. 267 n. Chr. hend Gote und Heruler d Insle öberfale. Noch de Tailig vom Römische Riich isch d Insel zu Byzanz choo. För s 4.Jh. isch e Bischof z Hephaistia bizügt.

Noch de Chrützzüüg isch d Insle, wo strategisch guet glegen isch, vo europäische Machthaber umstritte gsii, im 13.Jh. hets zu Venedig ghört und spööter zu Genua. Ane 1456 isches zum Osmanische Riich choo. 1912 isch d Insle zu Griecheland cho.

Noch de griechische Mythologii het de Zeus de Hephaistos vom Olymp abeschmisse, wel er verchrüpplet uf d Welt cho isch. De isch uf de Insle Lemnos ufem Hügel Mosychlos glandet, wo sich au sini Schmitti bifunde haa söll. De Hügel isch i de Antiki no vulkanisch aktiv gsii, wie Bricht öber Erdfüür zaiget. Au di lemnischi Erde isch vo dem Hügel choo.

Di lemnische Fraue söled gstunke gha, well si d Liebesgöttin Aphrodite zwenig vereert hend. D Mane hend drum lieber mit erbüütete thrakische Fraue zämeglebt. D Lemnierine hend drum bischlosse ali Mane z töte und hend e Frauestaat uufbaut und d Hypsipyle, Töchter vom König Thoas, zur Königi gmacht. Die het aber ere Vatter verschont und öber s Meer gschickt. Wo d Lemnierine da gmerkt hend, hend si d Hypsipyle abgsetzt und as e Sklavin verchauft. Us dem Grund, und well spöter au di lemnische Pelasger eri aigne Fraue und Söö umbrocht hend, isch i de Antiki de Mord a nöche Verwandte "Lemnisches Übel" gnennt wore.

• Lemnischi Sprooch