Zum Inhalt springen

Griechischi Mythologi

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Perseus schlet d Medusa tot – Wondmalerei us Pompeii.

Di Griechisch Mythologii umfasst Gschichte iber d Getter un Helde (Heroe) us em antike Griechelond.

D Religion vun de antike Grieche isch us de Religione vun de iigwonderte Grieche un de vorgriechisch Bevelkerung in Kleinasie un Griechelond entschtonde. Im Verglich zue de große monotheistische Religione fallt s Fehle vun klare Gebot un Verbot uf, wenn d Gettin Nemesis un d Erinnyen (Eumenide) au Zuwiderhondlunge gege d Natur un vor allem de Muettermord bschtroft hen. S konn, in de Antik siter em Xenophanes, vun eme Anthropomorphismus - ere Vermenschlichung vun de Getter – gschproche werre, die sin also durich ihr Urschprung als mythologischi Gschtalte de Mensche vor allem in ihre Schwäche ähnliger wie de eine Gott vun de Jude, Christe un Moslem si konn.

D Religion isch in ihrem Kern polytheistisch gsi, mit verschideni Gettergschlechter (zum Biispil dem vun de Titane), zahlriche Naturdämone, Ortsgetter un Halbgetter. E gschlossener Prieschterstond het s nit gäbe, sundern bschtimmti Heiligtimer zuegordneti Priester, dezue au Seher un Wohrsager. D älteschte Quelle sind unter ondrem d Ilias un d Odyssee vum Homer sowiä d Theogonie vum Hesiod. De Homer un de Hesiod hen d Getter in e bschtimmti Ordnung brocht: Us lokale Getterkult mit witreichende Zueschtändigkeite wird e funktional differenzierter Getterkosmos. Im hellenistische Zytalter vermischt sich d Religion mit orientalische Elemente.

Die Mythologii isch vun de Remer unter ere analoge Getter-Zueordnung vun griechische zue remische Gottheite teilwiis ibernumme worre (lueg römische Mythologie, au: Etrusker). Si het trotz de Christianisierung un em Wegfall vun de Getterverehrung d Johrtousend iberdurt. D Gschtalte vun de griechischi Mythologii hen immer wider d Vorlage fir neiji Werk vun de Kultur glifert. Uzählt sind d Gmälde, Opere oder Theaterstuck, wu de antik Schtoff neij ufgnumme verarbeitet hen.

Mythos (griechisch mýthos) beditet urschpringlig „Red“, „Kund“ oder „Iberliferung“, schpäter verschiebt sich d Beditung meh uf s Uwahrschinlig. Scho antiki Autore verändre de Schtoff zimli, so dass mer teilwiis unterschidligi Abschtommunge und/oder Nochkumme bi de einzelni Gschtalte finde konn.

Griechischer Getterhimmel

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Schepfungsgetter

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Chaos - ungordneter un ungformter Weltzueschtond, wu d Getter drus hervorgonge sin
  • Nyx - d Nacht, entschtonde us em Chaos; noch ondre Quelle au us de Paarung vum Chaos mit de Dunkelheit
  • Gaia - d Erd in Gettergschtalt, entschtonde us em Chaos
  • Erebos - d Finschternis, entschtonde us em Chaos; noch ondre Quelle au us de Paarung vum Chaos mit de Dunkelheit
  • Aether - Suhn vum Erebus un de Nyx, de reine Luft vum obere Himmel, wu d Getter otme un wu d Gschtirn din schwebe
  • Uranos - Himmel in Gettergschtalt, durich d Gaia ohne Ziigungsakt uf d Welt brocht
  • Hemera - de Tag, d Tochter vum Erebos un de Nyx

Titane

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Titane schtomme de Sag noch vum Uranos un de Gaia ab.

  • Okeanos - Herr vum Ozean, schtärkster vun de Titane, het mit sinre Schwester un Gattin Tethys d Flussgetter, Meeres- und Quellnymphe ziigt.
  • Koios - isch noch de Niderlag gege di olympische Getter in de Tartaros gstosse worre
  • Hyperion - Liecht- un Sunnegott, het mit de Gattin Theia de Sunnegott Helios, d Mondgettin Selene un d Gettin vun de Morgenreti Eos ziigt
  • Kreios - Gatte vun de Eurybia
  • Iapetos - Gatte vun de Nymph Klymene (Tochter vum Okeanos), isch noch de Niderlag gege di olympische Getter in de Tartaros verbannt worre.
  • Kronos - Vater vum Zeus, isch noch de Entmannung vun sinnem Vater Uranos zum Herrscher vun de Welt worre; Gatte vun de Rhea; isch vun sinem Suhn Zeus entmachtet worre un herrscht jetzert uf de Insel vun de Selige
  • Tethys - Meeresgettin, Gattin vum Okeanos, als Amme vun de Hera het sie de Hera zlieb d Sternbilder verfluecht, immer iber de Himmel z wondre
  • Rhea - Mutter vun de Hestia, Demeter, Hera, Hades, Poseidon un nm Zeus; herrscht mit em Gatte Kronos sit dem sinre Entmachtung uf de Insel vun de Selige
  • Themis - Gettin vun de Grechtigkeit un de Ordnung, zwoti Gattin (noch Methis) vum Zeus, sie kennt d Zuekumft un macht eso em Deukalion un de Pyrrha meglig, d Sintflut z iberlebe un d Erd neij z bevelkre
  • Mnemosyne - Muetter vun de niin Muse
  • Phoibe - Frau vum Koios, Mondgettin
  • Theia - Gattin vum Koios, fordert fir ihri Kinder e Herrschaftsonschpruch nebe de Titane. Dodruf were de Hyperion un de Helios umbrocht un d Selene begeht Selbstmord.
  • Atlas - Suhn vum Iapetos un de Klymene, het als Schtrof fir sine Teilnohm am Titanekampf s Himmelsgebirg trait. Sit er vum Perseus verschteinert worre isch, trait er als Atlasgbirg de Himmel uf sine Schultre

Olympische Getter

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Demeter (Wandgmäld in Pompeji)
  • Zeus - Suhn vum Kronos un de Rhea, Gettervater
  • Hera - Tochter vum Kronos un de Rhea, Gattin vum Zeus, Gettin vun de Eh un de Niderkunft
  • Poseidon - Suhn vum Kronos un de Rhea, isch vum Zeus vor em Kronos grettet worre, Meeresgott
  • Aphrodite - isch us em Some Gschlecht vum Uranos entschtonde, wu de Kronos abgschnitte het. Gettin vun de Liebi un de Scheni
  • Hephaistos - Suhn vum Zeus un de Hera, vun Meernymphe ufzoge, Gott vum Fiir un vun de Schmid
  • Dionysos - Suhn vum Zeus un de Semele, Gott vum Wiin, vun de Maske un dodemit vun de Tragödie
  • Apollon - Suhn vum Zeus un de Leto, Gott vum Friehjohr, vum Liecht, de Sittligkeit un de Kunscht
  • Hermes - Suhn vum Zeus un de Maia, Getterbott, Schutzgott vun de Weg, Wonderer, Kauflit un Dieb
  • Demeter - Tochter vum Kronos un de Rhea, Gettin vun de Fruchtbarkeit vun de Erd, vu dr Frucht, vun de Saat un de Johreszyte
  • Artemis - Tochter vum Zeus un de Leto, Gettin vun de Jagd, vum Wachstum un de Geburt
  • Athene - Tochter vun Zeus un de Methis, Gettin vun de Wiisheit, de Wisseschaft, de Web- un Zimmererkunscht
  • Ares - Suhn vum Zeus un de Hera, Gott vum Krieg
  • Hestia - Tochter vum Kronos un de Rhea, Gettin vum Fiir, vum Herd un de Familieeintracht
  • Eris - Gettin vun de Zwitracht un vum Stritt
  • Hades - Ort un Gott vun de Tote un de Unterwelt

Mythologischi Gschtalte (ondri Getter/Halbgetter/Heroe/Mensche)

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Herakles

Mythologischi Gschtalte (Unghejer/Tierer/Ondri)

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Mythologischi Gegeschtänd un Ort

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Literatur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Robert Graves: Griechische Mythologie. Quelle und Deutung, (Rowohlts Enzyklopädie), Rowohlt, Reinbek 2003, ISBN 3-499-55404-6
  • Karl Kerényi: Die Mythologie der Griechen, Dtv, München
  • Karl Kerényi: Töchter der Sonne. Betrachtungen über griechische Gottheiten, Klett-Cotta, Stuttgat 1997, ISBN 3-608-91837-X
  • Herbert J. Rose: Griechische Mythologie. Ein Handbuch, Beck, München 2003, ISBN 3-406-49458-7
  • Gustav Schwab: Griechische Sagen. Die schönsten Sagen des klassischen Altertums, Dtv, München 2005, ISBN 3-423-70314-8
  • Edward Tripp: Reclams Lexikon der antiken Mythologie, Reclam, Stuttgart 2001, ISBN 3-15-010451-3
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Griechische_Mythologie“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.
Vun "https://als.wikipedia.org/w/index.php?title=Griechische_Mythologie&oldid=1012455"