Vervalproduk

Hierdie artikel bevat nie ’n bronnelys nie, wat beteken dat die inhoud nie geverifieer kan word nie. Enige bevraagtekende inligting mag dus ook mettertyd verwyder word. Help Wikipedia deur betroubare bronne tot die artikel by te voeg.

In kernfisika is 'n vervalproduk, ook bekend as 'n dogterproduk, dogterisotoop of dogternuklied, 'n nuklied wat ontstaan as gevolg van die radioaktiewe verval van 'n moederisotoop of die voorgangernuklied. M.a.w. die dogterproduk kan stabiel wees of dit kan verder verval om dogterprodukte van sy eie te vorm.

Vervalprodukte is uiters belangrik vir die begrip van radioaktiewe verval en ook die bestuur van radioaktiewe afval.

In die praktyk is bykans alle vervalprodukte self ook radioaktief. Die resultaat hiervan is dat die meeste radionukliede nie eenvoudig 'n vervalproduk het nie, maar eerder 'n vervalketting, wat uiteindelik lei tot 'n stabiele nuklied. Vir elemente met atoomgetalle hoër as dié van lood is die uiteindelike stabiele isotoop bykans altyd lood. Lood is met ander woorde die stabiele punt waar radioaktiewe verval gestaak word.

In vele gevalle kan lede van die vervalketting selfs meer radioaktief wees as die oorspronklike nuklied. Só is uraan nie gevaarlik-reaktief in die suiwer vorm nie, maar sommigepikblende wat natuurlik voorkom kan relatief gevaarlik wees vanweë hul hoë radiuminhoud. Op soortgelyke wyse kan thoriumgasmantels net effens radioaktief wees wanneer dit nuut is, maar heelwat meer radioaktief word nadat dit vir slegs 'n paar maande gestoor is.

Al kan dit nie voorspel word presies wanneer 'n gegewe atoom van 'n radioaktiewe stof sal verval nie, is die vervalprodukte uiters voorspelbaar. Om hierdie rede is vervalprodukte baie belangrik vir wetenskaplikes in verskeie vakgebiede waar die wetenskaplike moet weet waaruit die oorspronklike moederproduk bestaan het. Sulke studies word gedoen om besoedelingsvlakke (onder ander rondom kernfasiliteite) te bepaal, asook vir ander doeleindes.