Koptiese alfabet

Koptiese alfabet
Soort skryfstelsel	Alfabet
Tyd gebruik	c. 300 - 14de eeu (steeds gebruik in Koptiese kerke)
Rigting	Links na regs
Tale	Kopties
Stelsels
Moederstelsels	Egiptiese hiërogliewe Proto-Sinaïties Fenisies Grieks en Demoties Koptiese alfabet
ISO 15924	Copt, 204
Unicode	Coptic, U+2C80 to U+2CFF U+03E2 to U+03EF
Nota
Hierdie bladsy kan fonetiese IFA-simbole of letters uit ander alfabette bevat
Portaal    Skryfstelsels

Die Koptiese alfabet is die skrif wat gebruik is vir die taal Kopties. Die simbole is geskoei op dié van die Griekse alfabet en bykomende letters word gebruik van Demoties ("van die volk", ’n antieke taal en skryfstelsel wat van heilige Egipties afgelei is). Dit is die eerste alfabetiese skrif wat vir Egipties gebruik is.

Die Koptiese alfabet het ’n lang geskiedenis (vanaf die Hellenistiese tydperk van Ptolemeus) om die Griekse alfabet te gebruik vir tekste in Demoties met die doel om die korrekte uitspraak weer te gee.

In die eerste twee eeue n.C. is ’n hele reeks tekste geskryf in wat geleerdes "Oud-Kopties" noem – Egiptiese tekste in die Griekse skrif. Van die letters van die Demotiese skrif is egter ook gebruik. Met die uitkring van die Christendom in Egipte teen die laat 3de eeu, het kennis van die Egiptiese hiërogliewe verlore gegaan, en later ook kennis van Demoties. Dit het plek gemaak vir ’n skryfstelsel wat nou verbind was met die Christelike kerk. Teen die 4de eeu is Kopties "gestandaardiseer", veral vir die Sahidiese dialek van Kopties. Kopties word vandag nie meer algemeen gebruik nie, behalwe deur die Kopties-Ortodokse Kerk vir godsdienstige geskrifte.

Die Koptiese alfabet was die eerste Egiptiese skryfstelsel wat klinkers aangedui het en daarom is Kopties van onskatbare waarde vir die vertolking van vroeë Egiptiese tekste.

Dit is grootliks op die Griekse alfabet geskoei, nog ’n faktor wat dit makliker maak om ouer Egiptiese tekste te vertolk.^[1] Daar is 24 letters van Griekse oorsprong en 6 van Demoties: Ϣ, Ϥ, Ϧ, Ϩ, Ϫ, Ϭ. Nog ’n simbool, Ϯ, staan vir die lettergreep /ti/.

Aparte Koptiese letters is by die Unicode-standaard gevoeg in 2005, met die uitreiking van weergawe 4.1. Die Unicode-blok daarvoor is U+2C80 to U+2CFF. Die Griekse blok, U+03E2 to U+03EF, bevat verskeie Koptiese letters van Demotiese oorsprong en is deel van die volledige Koptiese alfabet.

Geskiedenis van die alfabet

• Quaegebeur, Jan. 1982. "De la préhistoire de l'écriture copte." Orientalia lovaniensia analecta 13:125–136.
• Kasser, Rodolphe. 1991. "Alphabet in Coptic, Greek", "Alphabets, Coptic", "Alphabets, Old Coptic". In The Coptic Encyclopedia, red. Aziz S. Atiya. New York: Macmillan Publishing Company, Volume 8. 30–32.

• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Koptiese skrif.