Gaan na inhoud

Gesondheidsbeleid

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die hoofkantoor van die Wêreldgesondheidsorganisasie in Genève, Switserland.

Gesondheidsbeleid kan gedefinieer word as die "besluite, planne en aksies wat onderneem word om spesifieke gesondheidsdoelwitte binne 'n samelewing te bereik". Volgens die Wêreldgesondheidsorganisasie kan 'n eksplisiete gesondheidsbeleid verskeie dinge bereik: dit definieer 'n visie vir die toekoms, dit beskryf prioriteite en die verwagte rolle van verskillende groepe, en dit bou konsensus en lig mense in.

Daar is baie kategorieë gesondheidsbeleid, insluitend globale gesondheidsbeleid, openbare gesondheidsbeleid, geestesgesondheidbeleid, gesondheidsorgbeleid, versekeringsbeleid, persoonlike gesondheidsorgbeleid, farmaseutiese beleid en beleid rakende openbare gesondheid, soos inentingsbeleid, tabakbeheerbeleid of borsvoedingbevorderingsbeleid. Hulle kan betrekking hê op onderwerpe van finansiering en die lewering van gesondheidsorg, toegang tot sorg, gehalte van sorg en gesondheidgelykheid.[1]

Agtergrond

[wysig | wysig bron]

Beleid wat te make het met gesondheidsbeleid en die implementering daarvan is kompleks. Konseptuele modelle kan help om die vloei van gesondheidsverwante beleidsontwikkeling na die gesondheidsbeleid en programimplementering en gesondheidstelsels en gesondheidsuitkomste te toon. Beleid moet verstaan word as meer as 'n nasionale wet of gesondheidsbeleid wat 'n program of ingryping ondersteun. Operasionele beleid is die reëls, regulasies, riglyne en administratiewe norme wat regerings gebruik om nasionale wette en beleide in programme en dienste om te sit.[2] Die beleidsproses behels besluite op nasionale of gedesentraliseerde vlak (insluitende finansieringbesluite) wat 'n invloed het op of dienste gelewer word en hoe dit gelewer word. Daarom moet daar op verskeie vlakke van die gesondheidstelsel aandag gegee word aan beleid en ook met verloop van tyd daarna gekyk word om te verseker dat dit volhoubaar uitbrei. 'n Ondersteunende beleidsomgewing sal die uitbreiding van gesondheidingrypings vergemaklik.[3]

Daar is baie politieke en ander faktore wat die besluit van 'n regering, private sektor of ander groep kan beïnvloed om 'n bepaalde beleid te aanvaar. 'n Bewysgebaseerde beleid maak staat op die gebruik van wetenskap en deeglike studies soos ewekansige beheerde proewe om programme en praktyke te identifiseer wat in staat is om beleidrelevante uitkomste te verbeter. Die meeste politieke debatte het betrekking op persoonlike gesondheidsorgbeleid, veral dié wat probeer om gesondheidsorglewering te hervorm, en kan gewoonlik ingedeel word as óf filosofies óf ekonomies. Filosofiese debatte fokus op kwessies oor individuele regte, etiek en die staat se gesag, terwyl ekonomiese onderwerpe onder meer is oor hoe om die doeltreffendheid van gesondheidsorglewering te maksimeer en koste tot die minste te beperk.

Die moderne konsep van gesondheidsorg behels toegang tot mediese spesialiste in verskeie velde, sowel as mediese tegnologie, soos medisyne en chirurgiese toerusting. Dit behels ook toegang tot die nuutste inligting en bewyse uit navorsing, insluitend mediese navorsing en gesondheidsdienste.

In baie lande word dit aan die individu oorgelaat om toegang tot gesondheidsorgprodukte en -dienste te verkry deur hulle uit jou eie sak te betaal, en aan privaat sektor-spelers in die mediese en farmaseutiese bedryf om navorsing te ontwikkel. Die beplanning en produksie van gesondheidsorg- menslike hulpbronne word onder deelnemers in die arbeidsmark verdeel.

Ander lande het 'n uitdruklike beleid om toegang vir alle burgers te verseker en te ondersteun, om gesondheidsnavorsing te finansier en om te beplan vir voldoende getalle, verspreiding en gehalte van gesondheidswerkers om gesondheidsdoelwitte te bereik. Baie regerings regoor die wêreld het algemene gesondheidsorg ingestel, wat die las van gesondheidsorguitgawes van private individue of besighede oorneem deur die samevoeging van finansiële risiko. Daar is verskeie argumente vir en teen algemene gesondheidsorg en verwante gesondheidsbeleid. Gesondheidsorg is 'n belangrike deel van gesondheidstelsels en daarom is dit dikwels regoor die wêreld een van die grootste uitgawes vir sowel regerings as individue.

Persoonlike gesondheidsorgbeleidopsies

[wysig | wysig bron]

Baie lande en jurisdiksies integreer 'n menseregtefilosofie waarvolgens hulle hul gesondheidsorgbeleid bepaal. Die Wêreldgesondheidsorganisasie berig dat elke land in die wêreld ten minste een menseregteverdrag aanvaar wat handel oor gesondheidsverwante regte, insluitend die reg op gesondheid, asook ander regte wat verband hou met die omstandighede wat nodig is vir goeie gesondheid.[4] Die Verenigde Nasies se Universele Verklaring van Menseregte verklaar dat mediese sorg 'n reg van alle mense is:[5]

Artikel 25: "Elkeen het die reg op 'n lewenstandaard wat toereikend is vir die gesondheid en welsyn van homself en sy gesin, insluitend kos, klere, behuising en mediese sorg en die nodige maatskaplike dienste, en die reg op sorg in die geval van werkloosheid, siekte, gestremdheid, weduweeskap, ouderdom of 'n ander gebrek aan lewensonderhoud in omstandighede buite sy of haar beheer."

In sommige regsgebiede en onder verskillende geloofsgebaseerde organisasies word gesondheidsbeleid beïnvloed deur die aanvaarde verpligting deur godsdienstige oortuigings om te sorg vir diegene in minder gunstige omstandighede, insluitende siekes. Ander regsgebiede en nie-regeringsorganisasies maak die beginsels van humanisme van toepassing op die omskrywing van hul gesondheidsbeleid, wat dieselfde aanspreeklikheid en reg op gesondheid beteken.[6][7] Die laaste paar jaar het die wêreldwye menseregte-organisasie Amnestie Internasionaal op gesondheidsregte as 'n mensereg gefokus, wat onvoldoende toegang tot MIV-medisyne en die seksuele en voortplantregte van vroue insluit, insluitende die verskille in die aantal ma's wat in verskillende lande sterf. Dié toenemende aandag aan gesondheid as 'n basiese mensereg is deur die voorste mediese joernaal The Lancet verwelkom.[8]

Daar is steeds heelwat omstredenheid oor wie die koste van mediese sorg vir alle mense moet betaal en onder watter omstandighede. Byvoorbeeld, owerheidsbesteding aan gesondheidsorg word soms gebruik as 'n algemene aanduiding van 'n regering se verbintenis tot die gesondheid van sy mense.[9] Aan die ander kant verwerp 'n denkskool in die Verenigde State die beginsel van gesondheidsorgfinansiering deur belastingbetalers as strydig met die (nie minder belangrike) reg van 'n dokter se professionele oordeel, en die gepaardgaande kommer dat die regering se betrokkenheid by toesig oor die gesondheid van sy burgers die reg op privaatheid tussen dokters en pasiënte kan benadeel. Daar word ook beweer dat nasionale gesondheidsversekering die reg ontken van individuele pasiënte om hul eie inkomste volgens hul eie oordeel te gebruik.[10][11]

Nog 'n probleem is 'n regering se gebruik van wetgewing om die mededinging tussen private versekeringsverskaffers en nasionale maatskaplike versekeringstelsels te beheer, soos die geval in die nasionale gesondheidsversekeringsprogram van Kanada. Ondersteuners van 'n vrye stelsel beweer dat dit die kostedoeltreffendheid van die gesondheidstelsel benadeel, aangesien selfs diegene wat dit kan bekostig om vir privaat gesondheidsorgdienste te betaal, die openbare stelsel se hulpbronne uitput.[12] Die kwessie is of mediese versekeringsmaatskappye of gesondheidinstandhoudingsorganisasies wat deur beleggers besit word in 'n beter posisie is om in die beste belang van hul kliënte op te tree teenoor staatsregulering. In die Verenigde State word die regering se oormatige regulering van die gesondheidsorg- en versekeringsbedryf ook gesien as die einde van goedhartige tuisbesoeke van dokters aan armes en bejaardes.[13]

Ekonomie: Die finansiering van gesondheidsorg

[wysig | wysig bron]

Daar is baie soorte gesondheidsbeleide wat fokus op die finansiering van gesondheidsorgdienste om die ekonomiese risiko's van swak gesondheid te versprei. Dit sluit in openbare gefinansierde gesondheidsorg (deur belasting of versekering), verpligte of vrywillige privaat gesondheidsversekering, en die volledige kapitalisering van persoonlike gesondheidsorgdienste deur middel van privaat maatskappye.[14][15] Die debat duur voort oor watter soort gesondheidsfinansieringsbeleid tot die hoër of laer gehalte van gesondheidsorgdienste wat voorsien word lei, en hoe om te verseker dat die toegewysde geld doeltreffend en billik aangewend word.

Daar is baie argumente aan albei kante van 'n openbare teenoor private gesondheidsfinansieringsbeleid:

Die standpunte dat gesondheidsorg wat deur die staat gefinansier word die gehalte en doeltreffendheid van persoonlike gesondheidsorglewering verbeter is onder meer:

  • Die staat se besteding aan gesondheid is noodsaaklik vir die toeganklikheid en volhoubaarheid van gesondheidsorgdienste en -programme.
  • Vir diegene wat andersins sonder mediese sorg sou wees weens 'n gebrek aan geld, is sorg van enige aard 'n verbetering.
  • Aangesien mense nasionale gesondheidsorg as gratis beskou (as daar geen versekeringspremie of bybetaling is nie), is hulle meer geneig om vir voorkomende sorg te gaan, wat die siektelas en algehele gesondheidsorgkoste op lang termyn kan verminder.
  • Enkelbetalerstelsels verminder verkwisting deur die middelman uit te skakel, dit wil sê private versekeringsmaatskappye, wat die hoeveelheid burokrasie verminder.[16] Die vermindering van die hoeveelheid papierwerk wat mediese beroepslui moet hanteer vir die verwerking van versekeringseise stel hulle in staat om meer op die behandeling van pasiënte te konsentreer.

Die standpunte dat privaat gefinansierde gesondheidsorg tot hoër gehalte en meer doeltreffendheid in persoonlike gesondheidsorg lei, is onder meer:

  • Die persepsie dat openbare gesondheidsorg gratis is, kan tot die oorbenutting van mediese dienste lei, en dus die algehele koste vergeleke met privaat gesondheidsfinansiering verhoog.
    [17][18]
  • Privaat gefinansierde mediese sorg lei tot hoër gehalte en doeltreffendheid deur meer toegang tot en verminderde wagtye vir gespesialiseerde gesondheidsorgdienste en -tegnologieë.[19][20]

Deur die toekenning van staatsgeld vir persoonlike gesondheidsorg te beperk, verminder dit nie die vermoë van onversekerde burgers om vir hul gesondheidsorg as kontantuitgawes te betaal nie. Staatsgeld kan beter aangewend word om noodsorgdienste te verskaf, ongeag die versekerde se status of vermoë om te betaal.

  • Gesondheidsorg wat privaat gefinansier en bedryf word, verminder die behoefte daaraan dat die staat belasting verhoog om gesondheidsorgkoste te dek, wat vererger kan word deur die ondoeltreffendheid van regeringsinstansies weens hul groter burokrasie.[21]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Harvard School of Public Health, Department of Health Policy and Management About Health Care Policy Geargiveer 14 Mei 2011 op Wayback Machine, accessed 25 March 2011.
  2. Cross, H, N Jewell and Karen Hardee. 2001.
  3. K. Hardee, L. Ashford, E. Rottach, R. Jolivet, and R. Kiesel. 2012.
  4. World Health Organization.
  5. United Nations.
  6. National Health Care for the Homeless Council." Geargiveer 10 Junie 2007 op Wayback Machine
  7. Center for Economic and Social Rights.
  8. The Lancet (2011). "Half a century of Amnesty International". The Lancet. 377 (9780): 1808. doi:10.1016/S0140-6736(11)60768-X.
  9. Lu, C. (2010). "Public financing of health in developing countries: A cross-national systematic analysis". The Lancet. 375 (9723): 1375–1387. doi:10.1016/S0140-6736(10)60233-4.
  10. Sade, R. M. (1971). "Medical Care as a Right: A Refutation". New England Journal of Medicine. 285 (23): 1288–1292. doi:10.1056/NEJM197112022852304.
  11. The Cato Institute.
  12. Tanner MD.
  13. David E. Kelley, "A Life of One's Own: Individual Rights and the Welfare State."
  14. Kereiakes, D. J. (2004). "US Health Care: Entitlement or Privilege?". Circulation. 109 (12): 1460–1462. doi:10.1161/01.CIR.0000124795.36864.78.
  15. World Health Organization.
  16. William F May.
  17. Heritage Foundation News Release, "British, Canadian Experience Shows Folly of Socialized Medicine, Analyst Says." Geargiveer 17 April 2009 op Wayback Machine
  18. Heritage Foundation News Release,"The Cure: How Capitalism Can Save American Health Care." Geargiveer 8 Maart 2010 op Wayback Machine
  19. Goodman, John.
  20. Friedmen, David.
  21. The Cato Institute.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]