David Oistrakh

David Fyodorovich Oistrakh
David Oistrakh (links), met dirigent Franz Konwitschny (middel) en Igor Oistrakh (regs), in 1957.
Agtergrondinligting
Geboortenaam	Давид Фёдорович Ойстрах
Gebore	30 September [O.S. 17 September] 1908 Odessa (Russiese Ryk)
Sterf	24 Oktober 1974 Amsterdam (Nederland)
Beroep(e)	Violis

David Fyodorovich Oistrakh (Russies: Давид Фёдорович Ойстрах; Dawid Fjodorowitsj Oistrach), 30 September [O.S. 17 September] 1908 – 24 Oktober 1974, was ’n Sowjetse vioolspeler en -virtuoos van Joodse afkoms. Sy opnames en uitvoerings van Dmitri Sjostakowitsj se concerto's is veral bekend, maar hy het ook klassieke concerto's uitgevoer. Hy het saam met orkeste in Rusland, Europa en die Verenigde State van Amerika gespeel.

Oistrakh is in die stad Odessa aan die Swartsee gebore – sy pa was Fishl Oistrakh en sy ma Beyle (gebore Stepanovsky).^[1] Hy het op vyfjarige ouderdom viool en altviool begin bestudeer. Op ses het hy sy debuut in Odessa gemaak en in 1923 ingeskryf by die Odessa-konservatorium, waar hy tot in 1926 studeer het. Hy het in 1927 as solis opgetree in Kiëf, waar hy die Aleksander Glazoenof-vioolconcerto gespeel het – en dit het gelei tot ’n uitnodiging om die volgende jaar die Tsjaikofski-vioolconcerto in Leningrad uit te voer saam met die stad se filharmoniese orkes.

In dieselfde jaar het hy na Moskou verhuis, waar hy sy vrou, Tamara Rotarewa, ’n pianis, ontmoet het. Hulle is ’n jaar later getroud. Van 1934 af het hy aan die Moskouse Konservatorium klasgegee, waar hy in 1939 ’n professor geword het.

Oistrakh het internasionaal bekend geword nadat hy verskeie nasionale en internasionale kompetisies gewen het. Tydens die Tweede Wêreldoorlog het in die Sowjetunie opgetree. In 1942 het hy die Stalin-prys gewen. Toe Nazi-Duitsland die Sowjetunie binneval, het hy na die voorste linies gegaan en onder uiters moeilike omstandighede vir die soldate en fabriekswerkers gespeel. Sy dapperste daad was om in die winter van 1942 Tsjaikofski se vioolconcerto tot aan die einde uit te voer tydens die Slag van Stalingrad terwyl die Duitse lugmag Stalingrad gebombardeer het.

Ná die oorlog is Oistrakh toegelaat om te reis. In 1949 het hy sy eerste concert in die Weste uitgevoer – in Helsinki. In 1951 het hy in Florence opgetree, in 1952 in Oos-Duitsland, in 1953 in Frankryk, in 1954 in Brittanje en eindelik, in 1955, is hy toegelaat om in die VSA te toer. Teen 1959 het hy ’n tweede loopbaan as dirigent begin vestig en in 1960 het hy die Lenin-prys gewen.

Teen sy sestigste verjaarsdag in 1968 is hy beskou as een van die grootste violiste van sy tyd. In 1964 het hy ’n hartaanval gehad en in 1974 is hy ná ’n tweede hartaanval oorlede.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie David Oistrakh.
• ’n Portretstudie (in Russies)
• Diskografie