Cythna Letty
Cythna Letty | |
|---|---|
| Gebore | Cythna Lindenberg Letty 1 Januarie 1895 |
| Sterf | 3 Mei 1985 (op 90) |
| Nasionaliteit | .svg){kind=small} Suid-Afrika |
| Beroep | Plantkunstenaar, illustreerder |
| Eggenoot | Oscar William Alric Forssman |
| Ouer(s) | Walter Edward Letty en Josina Christina Lindenberg |
Cythna Lindenberg Letty (1 Januarie 1895 – 3 Mei 1985) was een van Suid-Afrika se bekendste en bekwaamste blomskilders. Sy is op 21 Januarie 1895 op Standerton as die oudste van 5 kinders uit die huwelik tussen Josina Christina Lindenberg Leibbrandt en Walter Edward Letty gebore (haar moeder het egter reeds 6 kinders uit 'n vorige huwelik gehad). Cythna Letty het haar kinderjare op verskeie plekke in die destydse Natal en Transvaal deurgebring, onder meer op Standerton, Heidelberg en Estcourt. Haar liefde vir veldblomme en haar kunstalent het sy van haar moeder geërf. Hulle het dikwels hul tyd saam in die veld verwyl, waar hulle veldblomme versamel en bestudeer het. Letty het in 1909 en 1922 twee sketsboeke vol sketse van Transvaalse blomme gemaak, wat tans in die Nasionale Herbarium bewaar word.
Die gesin het in 1914 na Pretoria verhuis, waar Cythna haar skoolopleiding aan die Pretoria High School for Girls voltooi het. Daarna het sy verskeie betrekkings beklee: sy was eers goewernante, daarna verpleegster en vroedvrou, toe klerk by die Spoorweë en van 1920 af het sy as assistent van haar swaer, dr. Bösenberg, in Kaapstad opgetree. In 1925 het sy na Pretoria teruggekeer en as tekenaar by die Veeartsenykundige Diens op Onderstepoort begin werk. Sy is in 1927 na die Nasionale Navorsingsinstituut vir Plantkunde van die destydse Departement van Landbou-tegniese Dienste oorgeplaas, waar sy met haar natuurgetroue blomillustrasies vir amptelike publikasies begin het. Haar werk is gou in dié departement se wêreldwye reeks publikasies Flowering Plants of Africa opgeneem. Namate haar kennis en tekentegniek verbeter het, is meer van haar werk in dié reeks opgeneem en toe sy die diens van die Departement verlaat, was 740 van haar plate reeds gepubliseer.
In 1938 is Letty met Oscar Forssman getroud en het sy die diens van die Departement verlaat. In 1945 het sy egter na die pos teruggekeer en dit tot in 1968 beklee. In 1963 het sy haar eie boek, Wild Flowers of the Transvaal, gepubliseer. Dié boek bevat tekeninge van 420 spesies Transvaalse blomme en die teks is deur drie plantkundiges van die Departement, dr. R.A. Dyer, mej. lnez C. Verdoorn en dr. L.E. Codd, versorg. Met die desimalisasie van Suid-Afrika se geldstelsel het Cythna Letty opdrag ontvang om blomontwerpe vir die 10c-, 20c- en 50c-muntstukke te maak. Sy het ook die vlamlelie wat in 1964 op die 6-penniestuk van die destydse Rhodesië verskyn het, ontwerp.
Cythna Letty is wêreldwyd bekend vir haar blomstudies. Van haar werk is by verskillende geleenthede in Engeland uitgestal en in 1970 het sy die Grensell-medalje van die Royal Botanical Society in Londen ontvang. Haar werk is ook by verskeie Amerikaanse universiteite uitgestal. 'n Reeks van vyf boekdele oor vetplante en aasblomme is deur Sloane, White en Dyer in Pasadena, VSA, uitgegee en bevat baie van haar kleurplate.
Ander publikasies waarin haar werk opgeneem is, is Grasses and Pastures of South Africa (Chippendale), The World's Grasses (Bews), An introduction to Botany deur I.C. Verdoorn, 66 trees of the Lowveld deur De Winter en Killick. Food and Feeding Habits of the Pedi deur P.J. Quin en verskeie uitgawes van die Departement van Landboutegniese Dienste se plantkundeblad Bothalia. 'n Bundel van Letty se poësie, Children of the Hours met gepaste blomillustrasies het in 1981 verskyn.
Na haar dood op 3 Mei 1985 is haar as in die Cythna Letty Natuurreservaat naby Barberton in Mpumalanga gestrooi.
Publikasies
[wysig | wysig bron]- An Introduction to Botany and to a Few Transvaal Veld Flowers (with Verdoorn)(J.L Van Schaik, Pretoria 1920)
- Wild Flowers of the Transvaal (with Dyer, Verdoorn and Codd 1962) ISBN B0007IZSNE
- Trees of South Africa (Tafelberg 1975) ISBN 0-624-00671-9
- Children of the Hours – Indigenous Plants With Peculiar Habits (AD. Donker Ltd 1981) ISBN B000N2D7SM
Galery
[wysig | wysig bron]-
Calodendrum capense, deur Cythna Letty uit "Flowering plants of (South) Africa, vol. 27: t. 1041 (1947)"
Bronnelys
[wysig | wysig bron]- Beeton, D.R.: The poetry of Cythna Letty. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuuur. Jaargang 18, nr. 1, September 1968
- Stead, Rinie: Die kuns van Cythna Letty. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuuur. Jaargang 18, nr. 1, September 1968
- Wêreldspektrum, Vol. 17, 57, ISBN 0 908409 58 3
