Danemarca-Norveja

Danemarca-Norveja

Pozision
55°40′20″N 12°31′30″E55°40′20″N, 12°31′30″E
Continente	Eoropa
Capitałe	Copenaghen   Oslo
Popołasion
Idioma	danezo todesco
Dati istòreghi
Desolvimento	1814
Prima mesion documentada	Union de Kalmar
Organizasion pułìtega
Forma de goerno	monarchia
Istòrego
← Union de Kalmar

La Danemarca-Norveja ła ze sta un Stato de l'Eoropa del nord, ezistio dal 1536 al 1814 e el univa i regni de Danemarca e Norveja. El conprendeva anca łe cołònie norvejezi de l'Islanda, Groenlàndia e ìzołe Fær Øer. De sevente del ronpimento de l'union de Kalmar che ła ingrupava i regni de Norveja, Danemarca e Svèsia, i primi du i se ghea unio de novo inte el 1536. Sta union ła ze durà finmente al 1814, ano inte el cuało ła Fransa de Napołeon ła ze sta sconfizesta e el se ga avesto el congreso de Viena, che el ghea obligà ła Danemarca-Norveja, sconfizesta, a cédar ła Norveja a ła Svèsia (Tratà de Kiel), siben-ché asegnando a ła Danemarca łe Indie osidentałi danezi e tuti i gaveri ex-norvejezi (Islanda, Groenlàndia, Ìzołe Fær Øer, Jan Mayen).

La Danemarca-Norveja ła zera formada dai seventi teritori:

• Danemarca
• Norveja
• Islanda
• Groenlàndia
• Ìzołe Fær Øer
• Jan Mayen
• Indie osidentałi danezi

Par savèrghene de pì, vardarse anca ła voze Inpero cołòniałe daneze.

Durante ła so ezistensa, ła Danemarca-Norveja ła ghea godesto anca de numarévułi teritori cołoniałi oltremare, cofà par ezénpio l'Estònia daneze o i gaveri norvejezi de Groenlàndia, de łe Ìzołe Fær Øer e de l'Islanda.

Dal XVII secoło, i regni i ghea ciapà de łe cołònie in Àfrica, inte i Caràibi e in Ìndia. Al so azimuth l'inpero el se estendea par 2.655.564,76 km².

Posedimenti de ła Danemarca-Norveja inte l'ano 1800 co estension:

• Danemarca: 42.925,46 km²
• Norveja: 324.220 km²
• Schleswig-Holstein: 15.763,18 km²
• Groenlàndia: 2.166.086 km²
• Islanda: 103.000 km²
• Ìzołe Fær Øer: 1.399 km²
• Ìndia daneze: 1.648,13 km²
• Indie osidentałi danezi: 400 km²
• Costa de Oro daneze: 126 km²

Par savèrghene de pì, vardarse anca ła voze Ìndia daneze.

La Danemarca–Norveja ła ghea mantegnesto numarévułe colònie intrà el XVII e el XIX secoło in vàrie parti de l'Ìndia. Intrà de ste cuà podemo recordar łe sità de Tranquebar e Seranpore. St'ùltemo teritòrio el zera sta vendesto al Regno Unio inte el 1845. I deriti su łe Ìzołe Nicobare zera stai vendesti inte el 1869.

Par savèrghene de pì, vardarse anca ła voze Indie osidentałi danezi.

Insentrai su łe Ìzołe Vèrzeni, i gaveri de ła Danemarca-Norveja inte łe Indie osidentałi danezi i zera stai łe i longhi a soravivere e i zera stai vendesti ai Stati Unii solché inte el 1917.

Par savèrghene de pì, vardarse anca ła voze Costa de Oro daneze.

Inte ła Costa de Oro de l'Àfrica osidentałe, ła Danemarca-Norveja ła ga avesto el controło de vàrie cołònie e forti difensivi. L'ùltemo de sti forti el zera sta vendesto al Regno Unio inte el 1850.

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Danemarca-Norveja
• Scholia el detien schemi gràfeghi so Danemarca-Norveja