Алёхин ҳимояси

Алёхин ҳимояси – бу қуйидаги юришлар билан бошланадиган шахмат дебюти:

абcдэфгҳ
8
а8 блаcк роок
б8 блаcк книгҳт
c8 блаcк бишоп
д8 блаcк қуээн
э8 блаcк кинг
ф8 блаcк бишоп
ҳ8 блаcк роок
а7 блаcк паwн
б7 блаcк паwн
c7 блаcк паwн
д7 блаcк паwн
э7 блаcк паwн
ф7 блаcк паwн
г7 блаcк паwн
ҳ7 блаcк паwн
ф6 блаcк книгҳт
э4 wҳите паwн
а2 wҳите паwн
б2 wҳите паwн
c2 wҳите паwн
д2 wҳите паwн
ф2 wҳите паwн
г2 wҳите паwн
ҳ2 wҳите паwн
а1 wҳите роок
б1 wҳите книгҳт
c1 wҳите бишоп
д1 wҳите қуээн
э1 wҳите кинг
ф1 wҳите бишоп
г1 wҳите книгҳт
ҳ1 wҳите роок
8
77
66
55
44
33
22
11
абcдэфгҳ
1. э2-э4 Кг8-ф6.

Камдан-кам ҳолларда катта мусобоқаларда қўлланади.

Тарихи

edit

ХИХ асрда 1. … Нг8-ф6 юриши деярли ишлатилмади. Ушбу юриш ҳақида 1811-йилда Аллгаиэр ўз дарслигида қайд этиб ўтган[1].

Бу ҳимояни турнир амалиётига А.Алёхин киритган бўлиб, у Л.Штайнер билан ўйинда ушбу юришдан фойдаланган (Будапешт, 1921), гарчи бу юрҳс аввалроқ маълум бўлса ҳам (масалан, Михаил Кляцкин буни Алёхиндан олдин қўллаган)[2][3]. Алёхин ҳимояси асосан пиёдалар билан марказдан қарши ҳужумни қайтариш. Бироқ, бу ҳимояни А.Алёхин камдан-кам ҳолатда ишлатган.

Ҳозирги кунда, дебют назариясининг компютер таҳлили ривожланиши билан, Алёхин ҳимояси асосий мусобоқаларда деярли ишлатилмайди. Марказнинг ихтиёрий ёндошиши ва кўп ўзгаришларда бир нечта темпларнинг йўқолиши оқлар учун доимий ва жиддий позицион устунликка олиб келади.

Вариантлар

edit

1. Кб1-c3 - бу ҳаракат билан оқлар асосий вариантлардан қочишга ва ўйинни бошқа йўналишга буришга ҳаракат қилади.

1. … э7-э5 - Вена ўйини.
1. … д7-д6 - Пирц-Уфимцев ҳимояси.
1. … д7-д5 - Скандинавия ҳимояси.

2. э4-э5

2. … Нф6-г8 - Кляцкин ўзгариши
2. … Нф6-э4 - Мокеле-Мбембе ҳимояси
2. … Нф6-д5

Манбалар

edit
  1. М. В. Четверик, Н. М. Калиниченко. Защита Алехина. Энциклопедия, 2015. 
  2. Б. С. Ванштейн. Ловушки Ферзьбери — 156-бет. 
  3. Калиниченко Николай Михайлович, Линдер Владимир Исаакович. Шахматы. Полный курс, 2017 — 353-бет.