Yusuf Aslan
Yusuf Aslan | |
---|---|
Doğum | Yusuf Aslan 1947 Kuşsaray, Aydıncık, Yozgat |
Ölüm | 6 Mayıs 1972 (25 yaşında) Ulucanlar, Altındağ, Ankara |
Ölüm sebebi | İdam |
Defin yeri | Karşıyaka Mezarlığı, Ankara |
Milliyet | Türk |
Etnik köken | Çerkes |
Vatandaşlık | Türkiye |
Eğitim | Orta Doğu Teknik Üniversitesi |
Etkin yıllar | 1966-1972 |
Organizasyon | THKO (1970-1972) |
Tanınma nedeni | Öğrenci Lideri |
Ebeveyn(ler) | Beşir Aslan Mediha Aslan |
Yusuf Aslan (d. 1947, Kuşsaray, Aydıncık, Yozgat - ö. 6 Mayıs 1972, Ulucanlar, Altındağ, Ankara), Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu kurucularından Türk[1] Marksist-Leninist öğrenci lideri. Deniz Gezmiş ve Hüseyin İnan'la birlikte idam edilmiştir.
Yaşam öyküsü
[değiştir | kaynağı değiştir]Yusuf Aslan 1947 yılında Yozgat'ın Kuşsaray köyünde doğdu. 1966'da ODTÜ'ye girdi ve ODTÜ Sosyalist Fikir Kulübünün üyesi oldu, Dev-Genç içinde çalışmaya başladı. Bu dönemden itibaren önce hazırlık okulunda, sonra da mühendislik fakültesinde patlak veren boykotların ve hemen ardından ODTÜ işgalinin önde gelen örgütçülerinden oldu. 6 Ocak 1969'da ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Komer'in arabasının yakılması eylemine katıldı.[2] 1969 yılında arkadaşlarıyla birlikte Filistin'e gitti. Burada silah eğitimi aldı, helikopter ve uçak pilotluğunu öğrendi.[3] Yusuf Aslan 16 Mart 1971 Salı günü,[4] Deniz Gezmiş'le birlikte Nurhak'taki gerilla grubuna katılmaya giderken Sivas Şarkışla'da kolluk kuvvetleriyle girdiği çatışmada mesanesinden vuruldu ve Sivas Numune Hastanesine kaldırıldı. Kendisini vuran kişi Hamit Orhan adlı bir uzman çavuştur.[5] Yusuf Aslan Bir hafta tedavi gördü.[6] Tedavisi sonrasında Sıkıyönetim Mahkemeleri'nde yargılandı. İdam cezasına mahkûm edildi. İdamların önlenmesi için gerek Mecliste gerek kamuoyunda ve gerekse örgüt arkadaşları tarafından çeşitli girişimlerde bulunulmasına rağmen 6 Mayıs 1972'de Deniz Gezmiş ve Hüseyin İnan'la birlikte asılarak idam edildi. Son sözleri, "Ben ülkemin bağımsızlığı ve halkımın mutluluğu için bir defa ölüyorum. Sizler, bizi asanlar, şerefsizliğinizle her gün öleceksiniz. Biz halkımızın hizmetindeyiz. Sizler Amerika'nın hizmetindesiniz. Yaşasın devrimciler! Kahrolsun faşizm!" olmuştur.[7]
Mezarı Ankara'daki Karşıyaka Mezarlığı'nda bulunmaktadır.
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]Kitaplar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Acılara Yenilmeyen Gülümseyişler, Atilla Keskin, Gendaş Kültür, İstanbul, Mayıs 1999, ISBN 978-975-308-680-6
- Darağacında Üç Fidan, Nihat Behram, Everest Yayınları, İstanbul, Kasım 2007, 39. Basım, ISBN 978-975-316-817-5
- Emirle Gelen İdam Kararı, Veli Yılmaz, ISBN 975-7350-07-9
- Gülünün Solduğu Akşam, Erdal Öz, Can Yayınları, İstanbul, 1997, 27. Basım, ISBN 978-975-510-086-9
- İdam Tarih Oldu, Utancı Kaldı (Ölüme Oy Vermek...), Türey Köse, Ümit Yayıncılık, Adana, Mayıs 2004, 1. Basım, ISBN 979-975-8572-54-9
- İdam Gecesi Anıları, Halit Çelenk, Tekin Yayınevi, İstanbul, 1996, 13. Basım, ISBN 978-975-478-104-5
Filmler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hoşçakal Yarın (Yusuf Aslan rolünü Mazlum Çimen üstlenmiştir.)
Diziler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hatırla Sevgili (Yusuf Aslan rolünü Murat Zubi üstlenmiştir.)
Şarkılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Şarkışla (ağıt),[8] Zülfü Livaneli (Şarkıda Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan'ın adları birkaç geçmektedir.)[9]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Deniz Gezmiş Ağıdı'nı Kim Yazdı? 27 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve Şarkışla'ya Düşürmesin Allah - O Gece Yaşananlar 4 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Metehan Akbulut, Yayın Tarihi: 26 Şubat 2022)
- Bizim Savaşımız 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Tacettin Yıldırım (Yusuf Aslan vurularak yakalandığında birlikte Şarkışla'dan Sivas'a aynı araçta yolculuk yapan astsubayın anısı)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Çerkesliğinden utanan birisi". 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020.
- ^ "Yusuf Aslan kimdir, nereli? Yusuf Aslan kaç yaşında, nerede ve nasıl öldü?". Bölge Gündem Haber. 18 Şubat 2022. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015.
- ^ Akbulut, Metehan. Şarkışla'ya Düşürmesin Allah 4 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 04 Mart 2022. (Alt başlık: "Uzatmalı Kim?").
- ^ Özer, Akdemir (6 Mayıs 2020). "Yusuf Aslan'ın hemşiresi: Gözünü açtı, ilk sözü "Deniz yakalandı mı" oldu". Evrensel (gazete). 11 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
- ^ Çelenk, Halit. İdam Gecesi Anıları, Tekin Yayınevi, 2002, 14. Basım, s. 89.
- ^ "Deniz Gezmiş Ağıtı'nı kim yazdı". Oda Tv. 14 Mayıs 2013. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023.
- ^ Akbulut, Metehan. "Deniz Gezmiş Ağıdı". 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. (ağıdın versiyonları için)
- 1947 doğumlular
- 1972 yılında ölenler
- Türk devrimciler
- Türk komünistler
- Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu
- Ankara ilinde ölenler
- Türkiye tarafından idam edilmiş kişiler
- İdam edilmiş Türkler
- Asılarak idam edilmiş kişiler
- Karşıyaka Mezarlığı'na defnedilenler
- Yozgat ili doğumlu siyasetçiler
- 68 kuşağı
- Çerkes asıllı Türkler
- İdam edilmiş devrimciler