Migros
 | |
| Tip | Kooperatif |
|---|---|
| Kuruluş | 1925) |
| Genel merkezi | Zürih, İsviçre |
| Önemli kişiler | Gottlieb Duttweiler (kurucu) |
| Ürün | Süpermarketler, gıda endüstrisi, petrol, elektronik, kitaplar, ev aletleri |
| Gelir | 26,73 milyar frank (2013) |
| Çalışan sayısı | 94.276 (2013) |
| Web sitesi | www.migros.ch |
Migros (Almanca telaffuz: [ˈmiɡro]), İsviçre'nin en büyük perakende şirketi, en büyük süpermarket zinciri ve en büyük işvereni. Ayrıca dünyadaki en büyük kırk perakende şirketinden biridir.
25 Ağustos 1925 tarihinde Zürih şehrinde faaliyete geçmiştir.[1] "Migros" adı, yarı toptancı anlamına gelir; "Mi" ve "gros" kelimelerinin yan yana getirilmesinden meydana getirilmiştir. Migros, Türkiye'de faaliyet gösteren ve 1975'e kadar çoğunluk hisselerini elinde tuttuğu Migros Türkiye'nin kurucularındandır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]1925'te Zürih'te Gottlieb Duttweiler tarafından özel girişim olarak kuruldu. Başlangıçta köyleri dolaşan beş adet T -Ford Modeli satış kamyonuyla altı kalem mal satılmaktaydı: Kahve, pirinç, şeker, noodle, Hindistan cevizi yağı ve sabun. Kamyonlar belirli bir güzergahtan geçiyor ve sabit duraklarda satış için duruyordu.[2]
Migrost'ta ürünler bakkallara kıyasla %30 ucuza satışa çıkarıldığından, halk büyük ilgi gösterdi. Duttweiler, işi kısa sürede büyüttü ve bir yandan seyyar satış dükkanlarını geliştirirken bir yandan da sabit dükkanlar açtı. Ucuz fiyat politikası nedeniyle Migros, esnafın büyük tepkisi ile karşılaştı. Tepkiler zaman zaman taciz ve suç niteliği taşıyan saldırılar hâlini aldı.[2] Migros reklamı yayınlayan gazeteler, hatta Migros çalışanlarına ev kiralayan ev sahipleri bile baskı gördü[2] Migros'a mal veren toptancılar veya fabrikatörlerin malları, diğer esnaf tarafından boykot edilince ürünleri ilk üreticisinden satın almak, gıda maddeleri sanayii kurmak veya ithal etmek gibi yollara başvurdu; ürün yelpazesini genişletti. 1933 yılında çıkan bir kanunla "şube yasağı" getirilince Duttweiler siyasete atıldı ve altı arkadaşı ile meclise girdi. Bir yandan da perakendecilik dışında iş alanlarına yöneldi. İsviçre'de ekonomik kriz nedeniyle bozulmuş olan turizm ve otel endüstrisini yeniden canlandırmak üzere "otel projesi" geliştirdi. Perakendecilikte olduğu gibi "Büyük satış, düşük kar, en uygun, yeterlik" ilkelerine dayanan bir turizm kompleksi kurdu; düşük gelirli sınıfın seyahat zevkini tatmasına olanak veren "komple paket tur" kavramının yaratıcısı oldu.
Duttweiler, 1941'de tüm Migros işletmelerini sekiz bölgesel kooperatife ayırıp "Federal Migros Kooperatifleri"ni oluşturdu. Migros'u her birine bir hisse vererek 105.000 devamlı müşterisine devretti; 1941 yılında reorganize edilen Migros, 12 mahallî kooperatif halinde teşkilâtlandırıldı ve bu kooperatifler bir federasyon halinde birleşti.
İstanbul Belediyesi iktisat müdürü Ferruh İlter'in 5 Ekim 1953 tarihinde Migros'un kurucusu Duttweiller'e yazdığı mektup Migros'un İstanbul'da kuruluşuna ait ilk adımı oluşturdu.[1] Migros, 1954'te Türkiye pazarına girerek İstanbul Belediyesi iş birliğiyle Migros Türk'ü kurdu. Bu şirketi 1975'te Koç Holding'e sattı. Koç Holding ise 2008 yılında şirketteki %50,83'lük hissesini 1.9 milyar TL'ye İngiliz BC Partners tarafından kontrol edilen Moonlight Capital'e satmıştır.[3]
2012'de Alman organik süpermarket zinciri Alnatura'yı İsviçre'ye getirdi.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Oruç, Mehmet. "Migros-Türk". İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası Cilt 16, Sayı 1-4, Yıl: 1954. 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021.
- ^ a b c Günenç Kurt, Bedia. "Süpermarketlerde Halkla İlişkiler ve Migros Örneği" (PDF). İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi yüksek lisans tezi. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021.
- ^ "haberturk.com". 12 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ Migros begins major offensive in organic market. 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Fresh Plaza, 13 Eylül 2013
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Migros İsviçre web sitesi (Almanca, Fransızca & İtalyanca) 10 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Migros Almanya web sitesi (Almanca) 6 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Migros Sélection web sitesi (Almanca, Fransızca & İtalyanca) 23 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | İsviçre merkezli şirket ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
