Limpopo Nehri
Limpopo | |
---|---|
Mozambik'teki Limpopo Nehri
| |
Konum | |
Ülke(ler) | Güney Afrika Cumhuriyeti, Botsvana, Zimbabve, Mozambik |
Genel bilgiler | |
Kaynak | Marico Nehri ve Crocodile Nehri |
Kaynak rakımı | 872 m |
Ağız | Gaza Bölgesi, Mozambik hizasından Hint Okyanusu |
Ağız rakımı | 0 m |
Uzunluk | 1,750 km |
Havza alanı | 415,000 km2 |
Debi | 170 m3/s |
Limpopo Nehri, (Venda dili: Vhembe) güney Afrika'nın ortasından başlayarak doğuya doğru akarak Hint Okyanusu'na dökülen bir nehirdir. Ortalama 1,750 km uzunluktadır ve havza alanı 415,000 km² büyüklüktedir. Nehir ağzındaki yıllık ortalama debi 170 m³/s'dir.[1] Afrika'daki Hint Okyanusu'na dökülen nehirler arasında ikinci en büyük nehirdir (birincisi Zambezi Nehri'dir).
İstikameti
[değiştir | kaynağı değiştir]Limpopo Nehri büyük bir kavisle akar; önce kuzeye, sonra kuzeydoğuya zikzak yapar ve sonra doğuya döner ve nihayet güneydoğuya doğru akar. 640 km boyunca Güney Afrika Cumhuriyeti'ni güneydoğudaki Botsvana'dan ve kuzeybatıdaki Zimbabve'den ayırarak ülke sınırı görevi yapar. Akarsu kollarının ikisini Marico Nehri ve Crocodile Nehri oluşturur. Güney Afrika'nın iç bölgelerndeki dikliklerden dökülürken azgın bir şekilde aktığı birkaç bölge bulunur.
Botsvana'daki Kalahari Çölü'nun kenarından çıkan ve kuzeydoğuya akan Notwane Nehri, Limpopo'nun ana akarsu kollarından biridir.[2] Limpopo'nun ana akarsu kolu olan Olifants Nehri, yıllık 1,233 milyon m³'lük katkıda bulunur.[3] Öteki ana kollar arasında Shashe Nehri, Mzingwane Nehri, Crocodile Nehri, Mwenezi Nehri and Levubu Nehri bulunur.[4]
Nehir, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin kuzeydoğu tarafındaki Kruger Ulusal Parkıyla sınırdaştır.
Mozambik'teki liman kenti Xai-Xai, nehrin ağzının yakınında kurulmuştur. Nehrin Olifants kolundan aşağı doğru okyanusa doğru gidiş yapılabilir, ancak met zamanı dışında büyük gemilerin geçişini imkânsız kılan bir sığlık bulunur.
Akarsu kolları
[değiştir | kaynağı değiştir]Sol kol
[değiştir | kaynağı değiştir]- Notwane Nehri
- Bonwapitse Nehri
- Mahalapswe Nehri
- Lotsane Nehri
- Motloutse Nehri
- Shashe Nehri
- Umzingwani Nehri
- Bubi Nehri
- Mwenezi Nehri
- Changane Nehri
Sağ kol
[değiştir | kaynağı değiştir]- Marico Nehri
- Crocodile Nehri
- Matlabas Nehri
- Mokolo Nehri
- Lephalala Nehri
- Mogalakwena Nehri
- Kolope Nehri
- Sand Nehri (Limpopo)
- Nzhelele Nehri
- Nwanedi Nehri
- Luvuvhu Nehri
- Olifants Nehri (Limpopo)
Havza özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Limpopo Nehri'ndeki en yüksek su aygırı toplaşım alanı Mokolo Nehri ve Mogalakwena Nehri isimli akarsu kolları arasında bulunur.[5]
Limpopo Nehri havzasında pek çok madencilik faaliyeti bulunur; terk edilmiş 1,700 madenin dışında 1,900 adet maden ocağı vardır.[6]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Vasco da Gama ve keşif ekibi, 1498'de nehrin ağzına demir attıkları dönem, muhtemelen bu nehri gören ilk Avrupalılardır. Yine de burada çok eski zamanlardan beri insan yerleşimi bulunmaktadır. Mokopane yakınındaki Makapans Vadisi'nde 3,5 milyon yıllık Australopithecus fosilleri bulunmuştur.
Nehir, İngiliz yazar Rudyard Kipling tarafından yazılan "Filin Çocuğu" isimli kısa hikâyede, "muazzam gri-yeşil Limpopo Nehri" olarak geçer.[7]
Haziran 1950'de, bir Boğa köpek balığı (Carcharhinus leucas) Limpopo ve Levubu Nehri'nin birleştiği bir noktada kaynağa doğru yüzlerce kilometre uzaklıkta bir yerde yakalanmıştır. Bu tür köpek balıkları tatlı suya tolere eder ve Limpopo'ya kadar göç edebilir.[8]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Nakayama, Mikiyasu (2003). International Waters in Southern Africa. United Nations University Press. s. 9. ISBN 92-808-1077-4.; online at Google Books 14 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ The Notwane River, Botsvana[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Görgens, A.H.M. and Boroto, R.A. 1997. Limpopo River: flow balance anomalies, surprises and implications for integrated water resources management. In: Proceedings of the 8th South African National Hydrology Symposium, Pretoria, South Africa.
- ^ "Major rivers and streams within the Limpopo River Basin". 30 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2012.
- ^ "State of Rivers Report: the Mokolo River" (PDF). 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Eylül 2012.
- ^ "Mines in the Limpopo River basin". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2012.
- ^ "The Elephant's Child, Rudyard Kipling". 3 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2012.
- ^ Pienaar, U. de V., The Freshwater Fishes of the Kruger National Park, Koedoe Vol 11, No 1 (1968)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Climate change implications for water resources in the Limpopo River Basin 6 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Green and blue water accounting in the Limpopo and Nile Basins 6 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Limpopo Watercourse Commission (LIMCOM) www.limcom.org
- Limpopo River Awareness Kit
- FROC - Reference frequency of occurrence of fish species in South Africa25 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.