İçeriğe atla

Julius Streicher

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Heinrich Hoffmann tarafından çekilen bir fotoğrafı, 1935

Julius Streicher (d. 12 Aralık 1885; Fleinhausen, Augsburg - ö. 16 Ekim 1946; Nürnberg), Nazi Almanyası'nda antisemitist ideolog, demagog, asker ve siyasetçi. Nazi propaganda makinesinin merkezi bir unsuru haline gelen şiddetli haftalık antisemitik gazete olan Der Stürmer'in kurucusu ve yayıncısıydı. Yayın şirketi mali açıdan çok başarılıydı ve Streicher'ı multimilyoner yaptı.[1] Ayrıca Sturmabteilung Obergruppenführer ve Kuzey Franconia Gauleiter'i (bölge lideri) olarak ɡörev yaptı.

Savaştan sonra, Nürnberg duruşmaları sırasında insanlığa karşı suçlardan hüküm giydi. Özellikle, Yahudilerin katledildiğinin gayet farkında olmasına rağmen, zehirli antisemitik propagandasını sürdürdüğü tespit edildi. Bu nedenle asılarak idam edildi.[2] Streicher, Nürnberg Mahkemesi tarafından soykırımı kışkırtmaktan sorumlu tutulan ilk Nazi rejimi üyesiydi.

İlk yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Öğretmen Friedrich Streicher ve eşi Anna'nın (evlilik öncesi soyadı Weiss) 9 çocuğundan biri olarak dünyaya geldi. Babası gibi ilkokul öğretmeni olarak çalıştı. 1909 yılında Alman Demokrat Partisi'ne katılarak siyasi kariyerine başladı. Streicher, Gwendolyn Roth adlı bir fırıncının kızı ile Nürnberg'de 1913 yılında evlendi. iki oğlu (Lothar, 1915 doğumlu ve Elmar, 1918 doğumlu) oldu. Streicher 1914 yılında I. Dünya Savaşı'nda Alman Ordusuna katıldı. 1914'ten 1918'e kadar batı ve güney cephesinde askerlik hizmetini piyade olarak yaptı. Demir Haç kazandı ve Ateşkesin edildiği Kasım 1918 yılında teğmen rütbesine ulaştı. Almanya'nın yenilgisinin travması ve hemen iki savaş arası yılların kargaşası, Streicher'ı radikal siyasi faaliyetlere yöneltti. 1919'da, yeni kurulan sosyalist Bavyera Cumhuriyeti'ne karşı ajitasyon yapan sağcı bir dernek olan Schutz-und-Trutz Bund'a (Savunma ve Koruyucu Eylem Derneği) katıldı; burada, Streicher ilk kez, daha sonra kötü bir şöhrete sahip olacağı şiddetli antisemitik retoriği sergiledi. Kısa bir süre sonra, adında sosyalizme gönderme yapmasına rağmen sağcı aşırı milliyetçi, Katolik karşıtı ve Yahudi karşıtı ilkeleri benimseyen Deutschsozialistische Partei'nin (Alman Sosyalist Partisi) Nürnberg kanadının kurulmasına yardım etti.

1922'de Streicher, kişisel takipçilerini yeni başlayan Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei) ile birleşmeye ikna etti. Nazi Partisi'nin en eski üyelerinden biri olarak, kendisini Nazi "eski muhafızlarının" en yaşlısı olarak sayabilirdi. 1923'te Streicher, şiddetli antisemitik gazetesi Der Stürmer'i (Saldırgan) kurdu. Aynı yıl Streicher, Adolf Hitler'in başarısız Birahane Darbesi'ne katıldı. Bu faaliyetler nedeniyle Streicher öğretmenlik görevinden uzaklaştırıldı ve sonraki yılları yasadışı Nazi Partisi'nin vekil bir yerel örgütüne liderlik ederek geçirdi. 1924 ile 1932 yılları arasında Bavyera parlamentosunda bir sandalyeye sahipti.

Hitler'in hapishaneden salıverilmesinin ardından, Nazi lideri Orta Frankonya'nın (daha sonra Frankonya) Gauleiter'i (bölge lideri) atadı. Nasyonal Sosyalist rejimin ilk aylarında Streicher, Yahudi Vahşetini Püskürtme ve Ajitasyonu Boykot Etme Merkez Komitesine (Zentralkomitee zur Abwehr der jüdischen Greuel- und Boykotthetze) başkanlık etti.

Erken dönem siyaseti

[değiştir | kaynağı değiştir]

Savaştan sonra 1919'dan 1928'e kadar aralıklarla yeniden okullarda görev yaptı. 1919'dan itibaren Deutschvölkischen und Trutbund gibi aşırı sağcı ve Yahudi karşıtı dernek ve partilerde çalıştı. 1922'de Deutschsoziale Partei'nin 2000 üyesi ile birlikte Nazi Partisi'ne girdi. 1923'ten 1944'e kadar antisemitizm yanlısı kışkırtıcı yayın organı Der Stürmer'in yayıncılığını ve zaman zaman yazı işleri müdürlüğünü yaptı.

Hitler ile Erich Ludendorff'un başlattığı Birahane Darbesi'nin başarısızlığa uğramasından sonra ikame örgütler kurdu. Nisan 1924'ten 1932'ye kadar Bavyera Eyalet Meclisinde milletvekiliği (önce Völkische Block'tan, 1925'ten sonra da Nazi Partisi'nden) yaptı. 1925'te yeniden Nazi Partisi'ne girdi. Kuzey Bavyera Gau Yöneticisi oldu. 1928'den itibaren NSDAP Nürnberg-Fürth Gau Yöneticisi (1929'dan itibaren Mittelfranken, 1936'dan itibaren Franken Gau Yöneticisi) oldu.

1925 ve 1930'da iftira atmak ve antisemitik kışkırtma suçlarından dolayı kısa süreli hapis cezalarına çarptırıldı. 1933'te Yahudilerin Vahşet ve Boykot Kışkırtmalarına Karşı Savunma Merkez Komitesi yöneticisi oldu ve çok sayıda nasyonal sosyalist ve Yahudi karşıtı derneğin başkanı oldu.

İktidarı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Temmuz 1932'de Streicher, Nazi rejimi boyunca elinde tutacağı bir koltuk olan 26 seçim bölgesi Franconia'dan Reichstag'ın milletvekili olarak seçildi. Nisan 1933'te, Alman devlet aygıtı üzerindeki Nazi kontrolünün Gauleiter'a muazzam bir güç vermesinden sonra, 1 Nisan 1933'te Yahudi işyerlerine yönelik ünlü bir günlük boykotun örgütlenmesine yardım etti. Streicher'in 1 Nisan boykot çabası nihayetinde umulduğundan daha az verimli olsa da, Yahudi dükkanlarına ve daha kalıcı bir boykot hareketinin temelini oluşturdu. 1930'lar boyunca yerel inisiyatiflere dayalı eylemler yaptı. İktidarı sağlamlaştırdıkça, Nürnberg şehrini ve Gau Franken'i az çok yönetmeye başladı ve her Yahudinin Hersbruck'tan çıkarılmış olmasıyla övündü. Franconia'daki vahşi işkence, kurban ritüelleri ve öldürme yöntemleri ile askerler arasında "Frankenführer" ve Halk arasında "Franconia Canavarı" olarak anıldı.[3][4] Streicher, 27 Ocak 1934'te SA-Gruppenführer rütbesiyle SA'ya üye oldu. 1937'de SA-Obergruppenführer rütbesi aldı.[5] 6 Eylül 1935'te Hitler, onu Alman Hukuk Akademisi'ne atadı. New York Times, bu eylemi şu manşetle kınadı: "Reich, Streicher'ı Onurlandırıyor. Anti-Semitik Lider, Alman Hukuk Akademisi'ne Atandı."[6]

İktidardan düşmesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yazar ve gazeteci John Gunther, Streicher'ı "antisemitlerin en kötüsü" olarak tanımladı[7] ve yaptığı aşırılıkları diğer Naziler bile kınadı. Streicher'ın davranışları o kadar sorumsuz olarak görülüyordu ki parti liderliğini utandırıyordu;[8] Hitler'in hiyerarşisindeki düşmanlarının başında, kendisinden nefret eden ve daha sonra kendi personelinin Der Stürmer'i okumasını yasakladığını iddia eden Reichsmarschall Hermann Göring geliyordu.[9]

Yolsuzluk yaptığı için 1938'de konuşma yasağı getirildi. Hitler ile olan özel ilişkisine rağmen, 1938'den sonra Streicher'ın konumu çözülmeye başladı. Kasım 1938'deki Kristallnacht'tan sonra Yahudi mallarına el koymakla suçlandı; Göring hakkında asılsız hikayeler yaymakla suçlandı (iktidarsız olduğu ve kızı Edda'nın yapay döllenme yoluyla dünyaya ɡeldiği iddiaları gibi). Streicher'in aşırı davranışlar arasında, diğer Gauleiter'lara yönelik birkaç öfkeli sözlü saldırı ve Nürnberg sokaklarında kırbaç şaklatarak dolaşması da dahildi.[10][a] Yüksek Parti Mahkemesi'ne çıkarıldı ve "liderliğe uygun olmadığı" kararına varıldı."[11] 16 Şubat 1940'ta parti ɡörevlerinden alındı ve kamuoyunun gözünden çekildi, ancak Gauleiter unvanını korumasına ve Der Stürmer'i yayınlamaya devam etmesine izin verildi. Hitler, çirkin ününe rağmen sadık bir arkadaş olarak gördüğü Streicher'a bağlı kalmaya devam etti.[12][b] Streicher'ın karısı Kunigunde Streicher, 30 yıllık evliliğin ardından 1943'te öldü.[14]

II. Dünya Savaşı'ndan sonra

[değiştir | kaynağı değiştir]
Birinci sıra, soldan sağa: Göring, Heß, Ribbentrop, Keitel, Kaltenbrunner, Rosenberg, Frank, Frick, Streicher, Funk, Schacht, İkinci sıra, soldan sağa: Dönitz, Raeder, Schirach, Sauckel, Jodl, Papen, Seyß-Inquart, Speer, Neurath, Fritzsche, Üçüncü sıra MP'ler.
Julius Streicher'in asıldıktan sonraki cesedi, 16 Ekim 1946

Almanya 8 Mayıs 1945'te Müttefik ordularına teslim oldu. Streicher, daha sonra, Almanya'nın teslim olması üzerine intihar etmemeye karar verdiğini söyledi ama intihar etmek yerine eski sekreteri Adele Tappe ile evlendi.[15] ABD Ordusu birimleri Bavyera'yı işgal ettikten sonra, 23 Mayıs 1945 tarihinde, Binbaşı Henry Plitt liderliğindeki Amerikalı bir grup subay tarafından, Avusturya'nın Alpler'deki Waidring yakınlarındaki bir köyde tutuklandı.[16] 101. Hava İndirme Tümeninden olan bu subaylar, yüksek rütbeli bir Nasyonal Sosyalistin bir evde saklandığına dair halktan gelen bir ihbarı takip etti. Streicher ilk önce kendisinin Joseph Sailer adlı bir ressam olduğunu iddia etti[17] ama ani birkaç soru karşısında gerçek kimliğini itiraf etti.[18]

Yargılama ve infaza

[değiştir | kaynağı değiştir]

Streicher, Nürnberg'e nakledilene kadar, bir grup NSDAP yetkilisi ve Wehrmacht'ın üst düzey üyeleriyle birlikte Lüksemburg'da, Bad Mondorf'taki 32 numaralı savaş esiri kampında (Ashcan Kampı) tutuldu. Bu süre zarfında, daha sonra kabare sanatçısı olan Georg Kreisler tarafından sorguya çekildi ve onun akli dengesinin yerinde olmadığı izlenimi verdi.[19] İngiliz gazeteci ve duruşma gözlemcisi Rebecca West, onu "parklarda sorun çıkaran türden pis yaşlı bir adam" olarak tanımladı.[20][21]

Başlıca savaş suçlularının yarɡılandığı Nürnberg davasında, Streicher başlangıçta Holokost hakkında hiçbir şey bilmediğini iddia etti; o sadece “yabancıların” ülkeden gitmesini isteyen bir “doğa aşığı” idi.

Yargılama sırasında, Streicher Amerikalılar tarafından yakalanmasından sonra Müttefik askerleri tarafından kendisine kötü muamele yapıldığını iddia etti. İddiasına göre, hapishanedeki hücresinde soyunmasını emredildiği, sigara ile vücudunun yakıldığını ve çıplak ayakları ile sigarayı söndürmesi istendiği, sadece bir tuvaletten su içmesine izin verildiği, zenci askerlerin ayaklarını öpmesini istendiği ve daha sonra da askerlerin bazılarının ona tükürdüğünü ve tükürmek için ağzını açmak zorunda bırakıldığını iddia etmiştir.[22]

Gustave M. Gilbert tarafından Wechsler-Bellevue IQ testinin Almanca versiyonu uygulandı ve Streicher'in ortalama IQ'su 106 olarak çıktı; bu sanıklar arasında en düşük olanıydı.[23] Streicher ordu mensubu değildi ve Holokost'un veya diğer ulusların işgalinin planlanmasında yer almadı. Yine de, savcıların yargısına göre, savaş sırasındaki eylemleri onu Uluslararası Askeri Mahkeme'de Büyük Savaş Suçlularının yargılanmasına dahil edecek kadar önemliydi. Streicher süreç boyunca tüm yargıçlarının Yahudi olduğundan şikayet etti.[24]

Streicher'in aleyhine olan delillerin çoğu yıllar boyunca yaptığı sayısız konuşma ve makalelerden geldi.[25] Özünde, savcılar Streicher'ın makalelerinin ve konuşmalarının oldukça kışkırtıcı olduğunu, cinayete ortak olduğunu ve bu nedenle Yahudilerin toplu imhasını emredenler kadar suçlu olduğunu ileri sürdüler. Ayrıca, Yahudilerin katledildiğinin farkında olduktan sonra bile antisemitik propaganda yapmaya devam ettiğini ileri sürdüler.[25]

Streicher, yargılanması sırasında kendi savunma avukatının sorularını Yahudilere, Müttefiklere ve mahkemenin kendisine karşı nutuklarla yanıtladı ve mahkeme görevlileri tarafından sık sık susturuldu. Streicher, diğer tüm Nürnberg sanıkları tarafından tamamen dışlandı. Ayrıca ifadesini, Der Stürmer'in sayfalarına sık sık dikkatle seçip yerleştirdiği Yahudi metinlerinden atıflarla süsledi.[26]

Julius Streicher Holokost veya diğer milletlerin istila planlamasında yer almadı. Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi tarafından yargılanmış ve insanlığa karşı işlenen suçlardan suçlu bulunarak 16 Ekim 1946 sabahı erken saatlerde asılarak idam edildi. Kararın gerekçesinde Streicher'den "Bir numaralı Yahudi kışkırtıcı" olarak bahsedildi. Streicher'inki o gece gerçekleştirilen asılmaların en melodramatik olanıydı. Asılmadan hemen önce iskelenin dibinde Heil Hitler diye bağırdı. Platforma çıktığında, Yahudi kutsal kitabına son alaycı göndermesini yaptı ve Purimfest! diye bağırdı.[27] Streicher'in başlığı başına geçirilmeden önceki son sözü Bolşevikler bir gün sizi de asacak oldu.[28] İnfazları takip eden Uluslararası Haber Servisi gazetecisi Joseph Kingsbury-Smith'in dosyalanan raporunda, başlığı Streicher'in başına geçirdikten sonra "Adele, meine liebe Frau!" ("Adele, sevgili karım!") dediğini söyledi.[29] Vücudu, Münih'teki Ostfriedhof'ta (Doğu mezarlığı) yakıldı ve külleri Isar Nehrine dağıtıldı.[30][31][32]

Not listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Streicher'ın karakteristik davranışları 1944 yapımı Hollywood filmi Hitler Çetesinde tasvir edilmiştir.
  2. ^ Streicher, eserleri "oldukça çekici" olarak tanımlanan bir şairdi ve hobi olarak suluboya resim yapıyordu. Güçlü bir cinsel iştahı vardı ve bu da zaman zaman Nazi hiyerarşisiyle başını derde sokuyordu.[13]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Zelnhefer, Der Stürmer.
  2. ^ Avalon Project, Judgement: Streicher.
  3. ^ Nadler 1969, s. 5.
  4. ^ Gunther 1940, s. 76.
  5. ^ Miller & Schulz 2021, s. 343.
  6. ^ Miller & Schulz 2021, s. 367.
  7. ^ Gunther 1940, s. 61.
  8. ^ Snyder 1989, ss. 52–53.
  9. ^ Maser 2000, s. 282.
  10. ^ Snyder 1989, ss. 47, 50–53.
  11. ^ Bayerische Landesbibliothek, Julius Streicher.
  12. ^ Wistrich 1995, ss. 251–252.
  13. ^ Evans 2003, s. 189.
  14. ^ Davidson 1997, s. 43.
  15. ^ Davidson 1997, s. 44.
  16. ^ Şablon:Webarchiv.
  17. ^ Joe Heydecker u. Johannes Leeb: Der Nürnberger Prozess Kiepenheuer & Witsch, Köln 2015, S. 60 f.
  18. ^ "Henry Plitt Interview". 20 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2014. 
  19. ^ Peter Kümmel, Sabine Rückert: "Man schreibt Böses, um Gutes zu bewirken". 2 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. In: Die Zeit, 28. Juli 2011.
  20. ^ Eric A. Zillmer u. a.: The Quest for the Nazi Personality: A Psychological Investigation of Nazi war criminals. Routledge, New York 2009, S. 145.
  21. ^ "dirty old man". Merriam-Webster.com (İngilizce).  Wörterbucheintrag zur Bedeutung des Ausdrucks 10 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  22. ^ Randall L. Bytwerk: (2001). Julius Streicher: Nazi Editor of the Notorious Anti-Semitic Newspaper Der Stürmer. Cooper Square Press. ISBN 978-0-8154-1156-7. 
  23. ^ Weitz 1992, s. 332.
  24. ^ Snyder 1989, ss. 54–56.
  25. ^ a b Snyder 1989, s. 57.
  26. ^ Conot 2000, ss. 381–389.
  27. ^ Wistrich 1995, s. 252.
  28. ^ "J. Kingsbury-Smith; Honored Journalist". Obituaries. Los Angeles Times. 11 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2013. 
  29. ^ Radlmeier 2001, ss. 345–346.
  30. ^ Thomas Darnstädt (2005), "Ein Glücksfall der Geschichte", Der Spiegel, 13 Eylül (14), s. 128, 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Eylül 2016 
  31. ^ Manvell 2011, s. 393.
  32. ^ Overy 2001, s. 205.
  • Hitler Kitabı Sh:439-440, Yazarlar: Henrik Eberle / Matthias Uhl (ed.)

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Julius Streicher ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Julius_Streicher&oldid=33991438" sayfasından alınmıştır