Lathyrus odoratus
| Itırşahi | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
|
Itırşahi (Lathyrus odoratus L.), baklagiller (Fabaceae) familyasından[1] Sicilya, güney İtalya ve Ege Adaları'na özgü bir mürdümük türüdür.[2] "Bezelye çiçeği" veya "kokulu bezelye" ve "nazende çiçeği" veya "İstanbul nazendesi"[3] olarak da bilinir.
Habitat
[değiştir | kaynağı değiştir]Ortalama bir bitki iyi havalandırılmış ve güneşli, serin bir iklim ile nemli toprak ve humus bakımından zengin toprak tercih etmektedir.[2]
Morfoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]_seeds.jpg)
Itırşahi yıllık bir bitki olup çiftler halinde ayrılan ince yeşil kökçükleri uygun dikey desteklerle 2,5 metreye kadar tırmanabilir. Temmuz ayları arasında açan güzel kokulu çiçeklerinin rengi beyazla mavimsi-mor arasında değişir. Meyve tohumları içeren yeşil baklaları Ağustos ve Ekim ayları arasında olgunlaşır.[4]
Toksik etkisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Itırşahi tohumları A vitamini açısından zengin olan, ancak insanlarda bunları toksik yapan bir bitki toksini içerdiği için yenilebilir değildir[5] ve özellikle de dejeneratif eklem iltihaplarına ve kısırlığa yol açabilir. Bitkinin bazı türlerinin tüketiminden sonra Latirizm nörotoksik sendromuna neden olduğu görülmektedir[5][5]
Kullanımları
[değiştir | kaynağı değiştir]Çiçeklerinden elde edilen uçucu yağ parfümeride kullanılmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Lathyrus odoratus L. — The Plant List". www.theplantlist.org. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021.
- ^ a b "Lathyrus odoratus - Plant Finder". www.missouribotanicalgarden.org. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021.
- ^ "Lathyrus odoratu". Agaclar.org sitesi. 8 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2018.
- ^ Ken Fern. Plants For A Future website (Ed.). "Lathyrus odoratus". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017.
- ^ a b c "Lathyrus odoratus Sweet Pea, Wild Pea,Vetchling PFAF Plant Database". pfaf.org. 8 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021.
