I. Dünya Savaşı Doğu Cephesi
Doğu Cephesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
I. Dünya Savaşı | |||||||
Rus askerleri 8 inçlik toplarını bir konvoy halinde taşırken | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Alman İmparatorluğu Avusturya-Macaristan Osmanlı (1916-17) Bulgaristan (1916-17) |
Rus İmparatorluğu (1914-17) Rus Cumhuriyeti (1917) Romanya (1916-17) Rusya SFSC (1918) | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Paul von Hindenburg Erich Ludendorff Max Hoffmann Conrad von Hötzendorf Nikola Zhekov Stefan Toshev |
II. Nikolay Aleksey Brusilov Lavr Kornilov Constantin Prezan | ||||||
Güçler | |||||||
Osmanlı: 117.000-130.000 asker[1] | |||||||
Kayıplar | |||||||
3.5 milyon Alman ve Avusturya-Macaristan askeri hayatını kaybetti ve yaralandı. Osmanlı İmparatorluğu'nun kaybı ise 8.000 ölü ve 22.000 yaralı oldu.[1] | 1.5 milyon Rus askeri ve 2 milyon Rus sivil hayatını kaybetti, 4 milyonu yaralandı. 800.000 Rumen askeri hayatını kaybetti ve yaralandı. |
Doğu Cephesi, I. Dünya Savaşı'nda Orta Avrupa ve Doğu Avrupa'da, Almanya ile Avusturya-Macaristan'ın doğusunda ve Bulgaristan'ın kuzeyinde, Rusya ve Romanya'nın ise batısında kalan cephedir.
Batı Cephesi’nin çıkmaza girdiği tarihlerde, savaş Doğu Cephesi’nde şiddetli bir şekilde devam etmiştir. Rusya’nın savaştaki planı, Galiçya üzerinden Avusturya-Macaristan’ı, Doğu Prusya üzerinden ise Almanya’yı işgal etmek üzerine kurulmuştur.
Galiçya’da büyük ölçüde başarılı olmasına rağmen, 1914’ün ortalarında Paul von Hindenburg'un Tannenberg Muharebesi'nde kazandığı zaferle Rusya, Doğu Prusya ve Masurian Gölleri'ne çekilmiştir. Rusya, sanayisinin az gelişmiş olması ve askeri liderliğinin etkisiz olması gibi nedenlerle büyük yenilgiler almış ve Galiçya içlerine kadar gerilemiştir.
Osmanlı, 1914'ün sonlarında Odessa ve Sivastopol limanlarını bombalayarak savaşa dahil olmuş, ancak Sarıkamış Harekatı başta olmak üzere bazı yenilgiler almıştır.
1915’te İttifak Devletleri, Polonya’nın güney sınırında kayda değer bir ilerleme göstermiştir. Rusya, Polonya’nın doğusuna çekilmek zorunda kalmıştır.
1916’da Brusilov Taarruzu’nu gerçekleştiren Rusya, büyük bir başarı elde ederek durumu lehine çevirmiştir. Almanya’nın Batı Cephesi’ndeki ve Avusturya-Macaristan’ın Balkan Cephesi’ndeki gücü, bu taarruz sonrasında önemli ölçüde azalmıştır. Romanya, Transilvanya’yı işgal etmek amacıyla İtilaf Devletleri’nin yanında savaşa katılmıştır. İtilaf Devletleri’nin Doğu Cephesi’nde giderek artan etkisi, Bulgaristan’ın güneyden başlattığı saldırıyla yeniden sona ermiştir.
Rusya’da savaşın neden olduğu zorlukların da etkisiyle giderek artan iç karışıklıklar, İttifak Devletleri’nin Doğu Cephesi’nde üstünlük sağlamasına yol açmıştır. 1917’nin sonlarında başlayan Ekim Devrimi sonucunda Rusya, Brest-Litovsk Antlaşması ile savaştan çekilmiştir.
Avusturya-Macaristan ve Rusya arasında savaşın geçtiği yerlerden biri olan Lupków Geçidi, savaşta büyük önem taşımış ve Rusya’nın Avrupa’ya doğru ilerlemesini engellemiştir.
Not
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "turkeyswar, Campaigns, Eastern Europe". 20 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011.
Askerî tarih ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |