İçeriğe atla

Ereğli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Başlığın diğer anlamları için Ereğli (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Ereğli
İlçe
Konya location Ereğli.PNG
Ereğli'nin Konya'daki yeri

Türkiye'de Bulunduğu Yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKonya
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamOğuz Cem Murat
 • Belediye başkanıUmut Akpınar (CHP)[1]
Rakım1050 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam145.389
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu42310
İl alan kodu0332
İl plaka kodu42

Ereğli, Konya ilinin güneydoğusunda yer almaktadır. İlçenin kuzeyinde Emirgazi, doğusunda Niğde, güneyinde Karaman ve Halkapınar, batısında ise Karapınar bulunmaktadır. Konya'ya 150 kilometre (93 mi) uzaklıktadır.

Etimoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçe adını, Bizans İmparatoru Herakleios'tan (Ηράκλειος) alır, bu ad ise Yunan mitolojisinde yarı tanrılaşmış bir kahraman olan Herakles'ten gelmektedir. “Herakleion” kelimesi zaman içinde Türkçenin ses yapısına uygun olarak sırasıyla; Herakle, İrakle, Eregle, Eregli, Eregliyye ve son olarak Ereğli şeklini almıştır.

Evliya Çelebi Seyahatnamesinde ise I. Alaeddin Keykubad'ın Ereğli'den bir sefer dönüşü geçerken Peygamber Pınar'ı denilen (şu anda Akhüyük köyünde bulunan) çamurun, yaralı askerlerinin yaralarına şifa olduğundan dolayı buraya Erkili (Ereğli) dediği için adını buradan aldığı yazılır.[3]

Tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarih boyunca Hitit, Asur, Kimmer, Frig, Lidya, Pers, İskender İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu ve Bizans idaresinde bulunmuş Ereğli, 9 asırda Bizans ile Abbasiler arasındaki mücadeleye sahne oldu. Anadolu Selçukluları zamanında Türklerin idaresine giren ve 1211 ve 1216 yılları arasında Kilikya Ermeni Krallığı işgalinde kalan Ereğli, Anadolu Beylikleri zamanında Nure Sufi Bey'in kurduğu Karamanoğlu Beyliğinin 1250 ve 1256 yılları arasındaki ilk başkenti olmuştur.[4] İlçe, Fatih Sultan Mehmet devrinde Osmanlı topraklarına katıldı. 1553'te Kanuni Sultan Süleyman İran seferi dönüşünde çadır kurup konaklamış ve oğlu Şehzade Mustafa'yı Ereğli'de boğdurtmuştur. Bağdat Demiryolu'nun ilçeden geçmesi ile Ereğli'nin önemi daha da arttı. Osmanlı Devleti'nin son döneminde Konya vilayetine bağlı bir kaza merkezi olan Ereğli, Cumhuriyet döneminde de ilçe olma durumunu devam ettirdi.[kaynak belirtilmeli]

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Deniz seviyesinden 1054 m yüksekte bulunan Ereğli'nin nüfusu 148.161'dir (95.734'ü merkezde). 2260 km² yüzölçümüne sahip ilçenin 6 belde belediyesi, 44 köyü ve 36 mahallesi bulunmaktadır. İlçe halkının yarıdan fazlası geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. İlçenin en önemli akarsuyu İvriz Çayı üzerinde kurulu olan İvriz Barajı, Ereğli'de hem tarım alanlarını sulamakta hem de içme suyu ihtiyacını karşılamaktadır. İlçede baklagiller, sanayi bitkileri, meyve, sebze ve yem bitkileri yetiştirilmektedir. Ereğli’de yetiştirilen kirazların bir bölümü ihraç edilmektedir.[5]

Ereğli, Güney Kore'nin Kwangjin kenti ile kardeş şehir anlaşması imzalamıştır.[6]

İvriz Hitit Kaya Anıtı
İvriz Hitit Kaya Anıtı

Nüfus

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Toplam Şehir Kır
1927[7] 33.597 7.476 26.121
1935[8] 36.533 9.544 26.989
1940[9] 40.728 12.561 28.167
1945[10] 45.640 15.729 29.911
1950[11] 53.645 18.545 35.100
1955[12] 66.280 24.123 42.157
1960[13] 78.859 31.935 46.924
1965[14] 89.788 38.362 51.426
1970[15] 103.058 46.727 56.331
1975[16] 107.370 50.354 57.016
1980[17] 118.919 56.931 61.988
1985[18] 130.719 68.749 61.970
1990[19][a] 116.847 74.283 42.564
2000[20] 126.117 82.633 43.484
2007[21] 134.438 94.542 39.896
2008[22] 135.161 93.161 42.000
2009[23] 135.008 95.056 39.952
2010[24] 135.071 95.658 39.413
2011[25] 136.346 97.610 38.736
2012[26] 137.038 98.663 38.375
2013[27] 137.837 137.837 veri yok
2014[28] 139.131 139.131 veri yok
2015[29] 139.173 139.173 veri yok
2016[29] 142.818 142.818 veri yok
2017[29] 143.625 143.625 veri yok
2018[29] 145.389 145.389 veri yok
2019[29] 146.998 146.998 veri yok
2020[29] 149.346 149.346 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Etnografik yapı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'deki göçer toplulukların yoğun olarak yerleştiği bir bölgedir. Tarihi süreçte Toros eteklerinde yaylayan ve kışlayan göçer grupları bu bölgeyi zamanla mesken tutmuşlardır. Beğdili, Afşar, Varsak Türkmen boylarının yoğunluğu vardır. Ayrıca Türkmen nüfusunun yanında; Horzum, Işıklı, Honamlı ve Tekeli yörük boylarının da yerleşik oldukları düşünülür.[kaynak belirtilmeli]

Kardeş şehirler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Güney KoreGwangjin, Seul (2001)[30]

Başkurdistan Belebey (2021)[31]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Ayrancı ve Halkapınar ilçelerinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
Özel
  1. ^ "Ereğli Belediye Başkanı MHP'ye katıldı". Milliyet. 19 Şubat 2020. 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 
  3. ^ "Ereğli Tarihçesi". Ereğli Kaymakamlığı. 20 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2009. 
  5. ^ "Beyaz Kiraz - Ereğli Belediyesi". 14 Haziran 2014. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. 
  6. ^ "52 yıl sonra kardeşliğe katkı". Türkiye Gazetesi. 2 Ağustos 2002. 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. 
  7. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  8. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  10. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  12. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  13. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  14. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  27. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  28. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  29. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Ereğli Nüfusu - Konya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Konya Ereğli Nüfusu". nufusune.com. 
  30. ^ "Kardeş şehirler". 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2023. 
  31. ^ "Ereğli Belediyesi belebey ile kardeş şehir oldu". 25 Şubat 2021. 12 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2023. 
Genel

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ereğli&oldid=32657122" sayfasından alınmıştır