Hastane

Hastane ya da sayrılarevi,^[1] hasta ve yaralılara acil sağlık hizmetlerini ayakta veya yatarak veren tıp merkezi ve sağlık kurumu. Devlet hastaneleri, özel sağlık kuruluşları, vakıf hastaneleri ve üniversite hastaneleri gibi çok çeşitli sağlık kuruluşu işletme türleri vardır. Uzman sağlık bilimi ve yardımcı sağlık personeli ve tıbbi ekipman ile hasta tedavisi sağlar.

Hastanenin Osmanlı zamanındaki adı Dârüşşifâ olup, sonraki zamanlarda hastane sözcüğü kullanılmaya başlanmıştır.

Modern hastaneleŕ tanı, anamnez, fizik muayene, tedavi, aşılama, cerrahi, tıbbi test, tıbbi prosedürler, sosyal hizmetler, tıbbi araştırma'lar, klinik araştırma'lar ve başka hizmetler verebilir. Ücretli sağlık hizmetleri alınabileceği gibi Sosyal Güvenlik Kurumu gibi kurumların desteği ile de ücretsiz sağlık hizmetleri alınabilir. Eskiden sadece tıbbi tedavi yöntemleri kullanılan bu kuruluşlar, son dönemde alternatif tıp tedavi yöntemlerini de ek olarak sunmaktadır. Birçok hastanelerin tipik olarak, acil sağlık sorunlarını tedavi etmek için ilk yardım, acil sağlık hizmetleri ve acil servise sahiptir.

Bir bölge hastanesi, yoğun bakım için birçok yatağı ve uzun süreli bakıma ihtiyacı olan hastalar için ek yatakları ile tipik olarak bölgesindeki en büyük sağlık tesisidir. İhtisas hastaneleri arasında travma merkezi, rehabilitasyon hastanesi, çocuk hastanesi, yaşlılar için (geriatri) hastaneler, ruh ve sinir hastalıkları hastanesi, farklı tıp dalları üzerine tıp eğitimi ve tıbbi staj vermek için eğitim hastanesi, doğumevi, klinik, poliklinik, belirli hastalık kategorileri gibi özel tıbbi ihtiyaçlarla ilgilenen hastaneler bulunur.^[2]

Hastanelerde sağlık hizmetleri birçok profesyonel tarafından verilirken, tedavi hizmetleri yalnızca Hipokrat yemini etmiş kişiler tarafından verilir. Bunlar; pratisyen hekim, uzman hekim, tıp asistanı, fizyoterapist, operatör doktor, yardımcı doçent, doçent, profesör ve ordinaryüs.

Hastanelerde görevli personel, profesyonel sağlık hizmetleri verebilecek eğitim ve testlerden geçmektedir. Bu eğitimden geçen bazı personel kademeleri şunlardır; doktor, cerrah, hemşire, ebe, sıhhiyeci, hastabakıcı ve eczacı. Kamu veya özel sağlık kuruluşlarının tamamı, profesyonel eğitim ve testlerden geçmiş personel yapısını çalıştırmak zorundadır. Yasal mevzuatı gereği eğitimsiz personel çalıştıran sağlık kurum ve kuruluşları için soruşturma başlatılır.^[3]

Hastaların bakımıyla uğraşan ilk kurumların tapınaklar olduğu anlaşılmaktadır. Epidauros'taki Asklepios Tapınağı'nda Yunanların şifa veren tanrısından yardım istemeye gelenler için yatacak yerler bulunmuyordu.^[4] MÖ 3. yüzyılda o zamanlar Buda inancı hâkim olan Hindistan'da da hastanelerin bulunduğunu gösteren bazı kanıtlar vardır. Eski Yunan'da doktorların özel muayenehanelerini veya dükkânlarını andıran, İatreia denilen ameliyat odaları vardı. İslam dünyasında bimaristan yaygın idi.^[5]

Modern hastane binaları, tüm sistemin verimliliğini en üst düzeye çıkarırken, sağlık personelinin çabasını ve kontaminasyon olasılığını en aza indirecek şekilde tasarlanmıştır.^[6] Modern mimarlık hastanelere de sık uygulanır. Personelin hastane içinde seyahat süresi ve hastaların birimler arası ulaşımı kolaylaştırılır ve minimuma indirilir. Bina ayrıca radyoloji ve ameliyathane gibi ağır bölümleri barındıracak şekilde inşa edilmeli ve tasarımda özel kablolama, tesisat ve atık bertarafı için alan bırakılmalıdır.^[7]

• Hastane ağı
• Hastane akreditasyonu
• Hastane yatağı
• Ameliyathane
• Toplum hastanesi
• Genel hastane
• Bölge hastanesi
• Belediye hastanesi
• Gündüz hastanesi
• İkincil hastane
• Üçüncül sevk hastanesi
• Hastane gemisi
• Hastane treni
• Mobil hastane
• Yeraltı hastanesi
• Sanal hastane
• Askerî hastane
• Savaş destek hastanesi
• Sahra hastanesi
• Hayırsever hastane
• Kar amaçlı hastane
• Kar amacı gütmeyen hastane
• Devlet hastanesi
• Özel hastane
• Kamu hastanesi
• Gönüllü hastane
• Göz hastanesi
• Bulaşıcı hastalıklar hastanesi
• Cüzam hastanesi
• Kapalı hastane
• Kanser hastanesi
• Rehabilitasyon hastanesi
• Travma merkezi
• Sağlık ocağı
• Veteriner hastanesi
• Üniversite hastaneleri
• Vakıf hastaneleri
• Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri

• Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına bağlı hastaneler
• Sosyal Sigortalar Kurumuna bağlı hastaneler
• Kamu İktisadi kuruluşlarına bağlı hastaneler
• Üniversitelere bağlı Tıp Fakültesi hastaneleri
• İl Özel İdaresi ve Belediyelere bağlı sağlık kurum ve kuruluşları
• Yabancı azınlıklara bağlı hastaneler
• Vakıf ve Derneklere bağlı hastaneler
• Özel teşebbüs hastaneleri

Sağlık sektörü yazılım ve donanım dünyasının hemen her ürününün sıklıkla kullanıldığı bir alandır. Bu sektörde birçok sağlık teknolojileri ürünü hizmet kalitesinde artış, doğru teşhis ve etkin tedavi için kullanılmaktadır.

• Hastaneler listesi
• Türkiye'deki hastaneler listesi

Wikimedia Commons'ta Hastane ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

T.C. Sağlık Bakanlığı Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü (KHGM 27 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)

T.C. Sağlık Bakanlığı (Bknz. 30 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)