Baltık Almanları
 Balto-Alman renkleri | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Letonya: 2,882 | |
 Estonya: 2,238 | |
| Diller | |
| Din | |
Baltık Almanları veya Balt Almanlar (Almanca: Deutschbalten veya Almanca: Baltendeutsche) günümüzde Estonya ve Letonya'nın bulunduğu Baltık Denizi'nin doğu kıyılarında yaşayan etnik Alman halk. 1939'da yeniden yerleştirilmelerinden bu yana, Baltık Almanlarının sayısı belirgin şekilde azalmıştır.[1] Baltık Almanlarının soyundan gelen kişiler günümüzde en yoğun olarak Almanya ve Kanada'da yaşarlar. Letonya ve Estonya'da hala birkaç bin Balto-Almanın yaşadığı tahmin edilmektedir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Yüzyıllar boyunca Balt Almanlar ve Baltık soyluları yerli ve Alman olmayan serflerinüzerinden bir yönetici sınıfı teşkil etmekteydi. Ortaya çıkmış Balto-Alman sınıf çoğunlukla kentsel ve profesyoneldi.
12. ve 13. yüzyıllarda Katolik Almanlar, hem tüccar hem de haçlı olarak (bkz. Almanca: Ostsiedlung), doğu Baltık bölgelerinde yerleşmeye başladı.[1] 13. yüzyıl Livonya Haçlı Seferi'nden sonra Almanlar, bu toprakların hükûmetini, politikasını, ekonomisini, eğitimini ve kültürünü kontrol altına aldılar ve 1918 yılına kadar genellikle Leh, İsveç ve Rus yöneticiler ile işbirliği içinde bölgede 700 yıldan fazla bir süre boyunca hüküm sürdüler. Latince'nin önemini yitirmesi ile Almanca, bölgedeki tüm resmi belgelerin, ticaretin, eğitimin ve devletin dili haline geldi.
İlk başta Alman yerleşimcilerin çoğunluğu küçük şehirlerde ve askeri kalelerde yaşamıştır. Üst sınıf Almanlar Baltık soyluluğunu oluşturarak büyük kırsal araziler edindi ve birkaç yüzyıl boyunca Livonya'nın sosyal, ticari, politik ve kültürel elitlerini oluşturdu. 1710'dan sonra bu soyluların çoğu, özellikle Saint Petersburg'da, Rus İmparatorluğu'nun askeri, siyasi ve sivil yaşamına girerek daha üst mevkilerde yer edindi. Baltık Almanları, Estonya ve Letonya'nın 1918'de bağımsızlık kazanmasına kadar Rus İmparatorluğu vatandaşlığına sahip olmuştur. Daha sonra 1939-1940'taki Sovyet işgaline kadar Estonya veya Letonya vatandaşlığına geçmişlerdir.
Balt Alman tarihi ve Baltıklar'daki Alman varlığı 1939'ların sonunda, Molotof-Ribbentrop Paktı ve sonrasında Nazi-Sovyet nüfus mübadelesinin imzalanmasının ardından sona erdi.[2] Nazi Almanyası, Baltık Almanlarının hemen hemen hepsini Almanca: Heim ins Reich programı altında İkinci Polonya Cumhuriyeti toprakları üzerinde yer alan işgal bölgelerine yerleştirdi. 1945'te çoğu etnik Alman, Sovyet ordusu tarafından bu topraklardan kovuldu. Kovulmuş Almanların yeniden yerleştirilmesi, Potsdam Konferansında belrlenmiş Oder-Neisse Hattı'nın batısında kalan bölgeler için planlandı.
Etnik yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Balto-Alman nüfusu hiçbir zaman bölgedeki toplam nüfusun %10'undan fazlasına ulaşmamıştır.[3] 1881'de Rusya'nın Baltık illerinde 180.000 Balto-Alman bulunmaktaydı, ancak 1914'te bu sayı 162.000'e düşmüştür.[4] 1881'de Estonya'da yaklaşık 46.700 Alman vardı (nüfusun %5.3'ü).[4] 1897 tarihli Rus İmparatorluğu nüfus sayımına göre ise Letonya'da 120,191 Alman, nüfusun %6,2'sini oluşturmaktaydı.[4]
Doğu Prusya ve Litvanyalı etnik Almanlar, bazen kültürel, dilbilimsel ve tarihsel yakınlıklar nedeniyle yanlış bir şekilde Baltık Almanları olarak kabul edilirler. Ancak Doğu Prusyalı Almanlar Prusya vatandaşlığına (1871'den sonra Alman vatandaşlığı) sahipti ve yaşadıkları bölge Prusya Krallığının bir parçasıydı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Miljan, Toivo (2004). Historical Dictionary of Estonia. Scarecrow Press. s. 121. ISBN 9780810865716.
- ^ Ķibilds, Mārtiņš (26 Ekim 2018). "After 700 years in Latvia, Baltic Germans vanished in a matter of weeks". Public Broadcasting of Latvia. 26 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2018.
- ^ "Baltic states - region, Europe". 5 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2019.
- ^ a b c Rauch, Georg von (7 Eylül 1974). "Die Geschichte der baltischen Staaten". University of California Press. 16 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2019 – Google Books vasıtasıyla.
