İçeriğe atla

BRICS-Türkiye ilişkileri

Bağlantı ekle
Vikipedi, özgür ansiklopedi
BRICS - Türkiye ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde BRICS ve Türkiye
BRICS
Türkiye

BRICS-Türkiye ilişkileri, Türkiye'nin, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın oluşturduğu BRICS ülkeleri ile arasındaki uluslararası ilişkilerdir. BRICS ülkeleri hızlı bir gelişim içinde olmaları nedeniyle dünyanın yakından takip ettiği ülkelerden oluşmaktadır.[1]

Son dönemde Türkiye'de siyasi çevreler ve sivil toplum kuruluşları içinde BRICS grubuna tam üye olunması gerekliliği sık sık dile getirilmektedir. Özellikle Türkiye ve Rusya arasındaki uçak krizi sonrasında son derece gerilmiş olan siyasi, askeri ve ekonomik ilişkilerin tekrar normalleşme sürecine girmesi ve özellikle 2013 sonrasında son derece gerileyen Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileri sonucunda BRICS üyeliği konusu daha da öne çıkmaya başladı.[2][3] Dönemin başbakan yardımcısı Mehmet Şimşek, 2017 yılında BRICS ülkelerinin vereceği projelerden ve fonlardan yararlanmak amacıyla Türkiye'nin ciddiyetle tam üye olma gerekliliğini gözden geçirdiğini dile getirdi.[4]

Özellikle küresel jeopolitiğin ağırlık merkezinin 2000'li ve 2010'lu yıllarda Asya-Pasifik'e kaydığının gözlendiği dönemde Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler açısından BRICS birliği gibi bir ekonomik işbirliği olanağının anlamı artmakta, bu yapıya yönelim ve ilişkileri geliştirme çabaları görülmektedir. Bir yandan BRICS ülkelerinin ekonomik olarak yükselişinin yeni uluslararası finansal kuruluşların ortaya çıkmasına neden olması, bir yandan da Türkiye'nin Batı ülkeleriyle ilişkilerinde yeni bir alan açmak adına, ekonomik ve siyasi alternatiflerini çeşitlendirme isteği, Türkiye'nin giderek BRICS ülkeleriyle yakınlaşmasını getirmektedir. ABD'nin dünya üzerinde gerek siyasi gerek ekonomik olarak baskın konumu son dönemde azalış göstermektedir. BRICS ülkelerinin kendi içlerinde birbirleriyle olan siyasi ve ekonomik sorunları bulunmasına rağmen, son yıllarda yükselen bir odak olarak görülmekte ve Türkiye gibi gelişmekte olan büyük çaptaki ekonomiler ile karşılıklı yarar sağlanabilecek ilişkiler kurulmaya ve geliştirilmeye çabalanmaktadır.[5]

Türkiye BRICS üyeliğini gündeme alan tek ülke değildir. Farklı zamanlarda Afganistan, Arjantin, Lübnan, Endonezya, Meksika, İran, Mısır, Nijerya, Sudan, Suriye, Bangladeş ve Yunanistan gibi birbirlerinden çok farklı ülkeler de bu konuya ilgi duymuş ve gündemlerine almışlardır. Fakat Eylül 2009'da BRIC adıyla kurulup,[6] 2009'da zirve toplantıları yapmaya başlayan birlik, Güney Afrika'nın 2011 yılındaki katılımı dışında bir genişlemeye gitmemiştir.[7][8][9][10][11][12][13][14]

Türkiye, Endonezya'nın yanında BRICS ülkelerinden Brezilya, Hindistan, Güney Afrika ile birlikte 2013 yılında dünyanın beş "kırılgan" ekonomisi arasında gösteriliyordu. "Kırılgan ekonomi" terimi, gelişmekte olup aynı zamanda zayıf para birimlerine sahip beş ülkeyi tanımlamak için kullanılıyordu.[15][16][17] 2015 yılında Morgan Stanley tarafından yapılan açıklamaya göre Endonezya ile birlikte ve (gerekli düzenlemelerin %85'ini gerçekleştiren Hindistan kırılgan ekonomi olmaktan kurtuldu.[18] 2017 yılında ise Güney Afrika ve Brezilya da gerekli ekonomik reformları yaparak kırılgan ekonomiler kategorisinden çıkarıldı. Türkiye bu kez Arjantin, Pakistan, Mısır ve Katar ile birlikte yine "kırılgan beşli" arasında yer almaya devam etmektedir.[19]

2018 yılında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Johannesburg'daki BRICS zirvesine katılması Türkiye'nin yeni dönemdeki arayışları açısından önemli görülmüştür.[20]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Çepni, Elif. "Amerika sonrası çok kutuplu dönemin başlangıcı". Radikal Gazetesi. 13 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Putin'in 'jet krizi öncesine döndük' açıklaması Rus devlet mekanizmasına da bir mesaj oldu". Sputnik Türkiye. 15 Kasım 2017. 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Juncker: Turkey moving away from Europe 'in giant strides'" (İngilizce). Politico. 29 Ağustos 2017. 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Şimşek: Türkiye, BRICS'in kurduğu yatırım bankasına üye olabilir". Sputnik Türkiye. 27 Nisan 2017. 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Dilek, Şerif; Yanartaş, Merve; İstikbal, Deniz (4 Eylül 2018). "Analiz - Küresel Ekonomide Yeni Bir Güç Odağı: "BRICS"". SETAV. 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
  6. ^ "Information about BRICS" (İngilizce). Brics6.itamaraty.gov.br. 27 Mart 2013. 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2017. 
  7. ^ "South Africa joins BRIC as full member" (İngilizce). Xinhua. 24 Aralık 2010. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011. 
  8. ^ "BRICS countries need to further enhance coordination: Manmohan Singh". Times Of India (İngilizce). 12 Nisan 2011. 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011. 
  9. ^ "BRICS should coordinate in key areas of development: PM". Indian Express (İngilizce). 10 Nisan 2011. 16 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011. 
  10. ^ "Syria Seeks to Join Shanghai Group, BRICS – Minister" (İngilizce). RIA Novosti. 27 Nisan 2013. 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2013. 
  11. ^ "India quiere a Argentina en los BRICS, el club de los emergentes" (İngilizce). Clarin. 3 Mayıs 2014. 15 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "Russia invites Greece to join BRICS" (İngilizce). IBtimes. 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2015. 
  13. ^ "EurActiv Sections" (İngilizce). 5 Haziran 2015. 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ Genin, Aaron (30 Nisan 2019). "FRANCE RESETS AFRICAN RELATIONS: A POTENTIAL LESSON FOR PRESIDENT TRUMP" (İngilizce). The California Review. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2019. 
  15. ^ Mahfi Eğilmez (18 Kasım 2013). "Kırılgan Beşli". 31 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2017. 
  16. ^ Justin Kuepper (24 Nisan 2017). "What Are the Fragile Five?". The Balance. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2017. 
  17. ^ Boyle, Catherine (25 Ekim 2013). "Fragile five: The new focus of currency wars". CNBC. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2017. 
  18. ^ Kennedy, Simon (18 Mart 2015). "Fragile Five currencies may soon be three" (İngilizce). 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2015. 
  19. ^ "These are now the 5 most fragile countries exposed to higher interest rates, according to S&P" (İngilizce). CNBC. 6 Kasım 2017. 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  20. ^ Duran, Burhanettin (31 Temmuz 2018). "Alternatiflerin Dünyası". Sabah Gazetesi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=BRICS-Türkiye_ilişkileri&oldid=33851427" sayfasından alınmıştır