Şükrullah
Şükrullâh (d. y. 1388 - ö. 1488), 15. yüzyılda yaşamış bir Osmanlı tarihçisi. Behcetü't Tevârîh adlı tarih kitabının yazarı olarak ün yapmıştır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Doğumunun 1388'de Amasya'da olduğu kabul edilmektedir.[1][2] Tam adı Şükrüllah bin İmâm Şihâbeddîn Ahmed bin İmâm Zeyneddîn Zekîdir.
Osmanlı ilmiye sınıfına mensuptur. II. Murad ve II. Mehmed dönemlerinde 22 yıl Osmanlı Devleti hizmetinde çalışmıştir. II. Murad döneminde Karamanoğulları Beyliği'ne elçi olarak gönderilmiştir.
1488 yılında İstanbul'da ölmüştür. Mezarı İstanbul Şeyh Ebul Vefa Camii'nde bulunmaktadır.
Tarih eseri
[değiştir | kaynağı değiştir]Şükrullâh, Behcetü't Tevârîh isimli eserini 1456'da yazmaya başlamış, 1459'da tamamlamış ve II. Mehmed'in sadrazamı Veli Mahmud Paşa'ya sunmuştur. Farsça olarak yazılan bu eser Kanuni devrinde 1530 senesinde Türkçeye çevrilmiştir.
Behcetü't Tevârîh on üç kısımdan oluşmuştur ve dünya tarihinin anlatılmasını hedeflemiştir.[3] Eserin sekizinci kısmı, II. Mehmed'in tahta çıkmasına (1451) kadarki Osmanlı tarihinden bahsetmektedir.
Behcetü't Tevârîh diğer Osmanlı tarih yazarları tarafından (özellikle Karamani Mehmet Paşa, Sarıca Kemal, Ruhi Çelebi, Mehmet Zaim) kaynak olarak kullanılmıştır. Osmanlılarla ilgili son kısmı 1939-49'da iki defa Türkçeye çevrilerek neşredilmiştir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Franz Babinger'e göre ise 1386 yılında doğmuştur.
- ^ Bazı kaynaklar Şirvan doğumlu olduğunu bildirmektedirler.
- ^ C. Imber bu eserin Ahmedî'nin İskendername yapıtının son kısmı olan Dâstân-i Tevârîh-i Mülûk-i Âl-i Osman eserine benzediğini ifade etmiştir. Imber, Colin (1990),The Ottoman Empire 1300-1481, İstanbul: The Isis Press
- ^ Şükrüllah bin Şehabettin Behcetü't Tevârîh İçinde: Nihal Atsız (1949) Osmanlı Tarihleri, İstanbul: Türkiye Yayınevi say. 37-76