Vikipedi

Osmanlı padişahları listesi

Osmanlı İmparatorluğu hükümdarlarının listesi
(Osmanlı padişahı sayfasından yönlendirildi)

Osmanlı Hanedanı'nın hükümdarları, yükselme döneminden dağılma dönemine dek kıtalararası geniş bir imparatorluğa hükmetmiştir. Osmanlı İmparatorluğu zirvedeyken, kuzeyde Macaristan, güneyde Somali, batıda Cezayir ve doğuda Irak'a kadar uzanmıştır. İlk başlarda İmparatorluk Bursa'dan yönetilirken, 1365'te Edirne başkent oldu. Son olarak da Bizans İmparatorluğu'ndan alınan İstanbul başkent yapıldı.[2] İmparatorluğun ilk yıllarının anlatımında efsane ve gerçeği ayırmanın zor olması nedeniyle değişen konular olmuştur; buna rağmen çoğu çağdaş tarihçi, imparatorluğun aşağı yukarı 1299 yılında ortaya çıktığını ve kurucusunun Oğuz Türklerinin Kayı boyundan gelen Osman Gazi olduğunu kabul eder.[3] Osmanlı Hanedanlığı, 36 sultanla 6 yüzyıl boyunca var oldu. Osmanlı İmparatorluğu, I. Dünya Savaşı'nda müttefik olduğu İttifak Devletleri'nin yenilgiye uğraması sonucuyla tarih sahnesinden silindi. İmparatorluk'un İtilaf Devletleri tarafından bölünmesi ve ardından gelen Kurtuluş Savaşı Türkiye Cumhuriyeti'nin doğmasına yol açtı.[4]

Osmanlı İmparatorluğu Padişahları
Eski Monarşi
İmparatorluk
Osmanlı İmparatorluğu arması
Osman Gazi'den V. Mehmed'e kadar Osmanlı İmparatorluğu padişahları montajı
İlk hükümdar Osman Gazi
Son hükümdar VI. Mehmed
Unvan Sultân-ı Âzam
Sultân-es Selâtin
Hüdâvendigâr
Hakan
Kağan
İslam Halifesi
Kayser-i Rum
Kendi unvanı[a]
Resmi konum İstanbul’daki saraylar:
Monarşi başlangıcı 1299
Monarşi sonu 1 Kasım 1922
Osmanlı Padişahı
Osmanlı sultanının kişisel bayrağı (19., 20. yüzyıl) (Tuğra sultanlara göre değişir.)[1]
Resmî ikamet1299-1335: Söğüt
1335-1365: Bursa
1365-1453: Edirne
1453-1922: İstanbul
Oluşum1299
Açılışı yapanOsman Gazi
Kaldırılma1 Kasım 1922
Son sahibiVI. Mehmed

Osmanlı devlet teşkilatı

değiştir

Osmanlı İmparatorluğu var olduğu süre boyunca monarşi ile yönetilmiştir. Sultan, hiyerarşik Osmanlı sisteminde, siyasi, askerî, hukuki, sosyal ve çeşitli başlıklarda en üstteydi.[a] Teorik olarak sadece Allah'a ve yerine getirmesi gereken "Allah'ın yasaları"na (İslam'daki şeriat) karşı sorumluydu. Onun ilahi görevi İran-İslam başlıklarına yansıtılan "Allah'ın yeryüzündeki gölgesi" (zill Allah fi'l-âlem) ve "yeryüzünün halifesi" (halife-i ru-yi zemin) olmaktı.[5] Tüm devlet dairesi onun hükmündeydi ve verdiği her karar ferman adı verilen kararnamede yayımlanırdı. Başkomutandı ve tüm yurttaki resmî unvanıydı.[6] 1453'te İstanbul'un Fethi'nden sonra kendilerini Roma İmparatorluğu'nun vârisi olarak görürlerdi bu nedenle ara sıra Kayser ve İmparator unvanını kullanırlardı.[5][7][8] 1517'de Mısır'ın Fethi'nden sonra I. Selim halife unvanını da benimsedi. Böylece evrensel Müslüman hükümdarı olduğunu iddia etti.[b] Yakın zamanlarda Osmanlı hükümdarları tahta çıkmada Avrupa hükümdarlarının taç giyme törenine eşdeğer olarak Osman'ın Kılıcı ile kuşatılırdı.[9] Kuşatılmayan sultanın çocukları verasete uygun değildi.[10]

Teoride ve ilkelerde teokratik ve salt olmasına rağmen, uygulamada padişahın yetkileri sınırlıydı. Siyasi kararlarda hanedanın önemli üyelerinin görüş ve tutumlarını dikkate alırdı, bürokratik ve askerî kuruluşlarda aynı zamanda dinî liderlerdi.[6] 17. yüzyıldan bu yana, imparatorluk uzun süren durgunluk dönemine girdi, bu dönemde sultanlar çok güçsüzleştiler. Birçoğu güçlü Yeniçeri Ocağı tarafından tahttan indirildi. Tahta geçmesi yasaklı[11] olmasına rağmen Harem - özellikle hükümdarın annesi (Valide Sultan olarak da bilinir) - sahne arkası önemli politik rollerde kadınlar saltanatı dönemi boyunca etkili oldu.[12]

Sultanların azalan güçleri ilk sultanların ve sonrakilerin saltanat uzunluklarının farklılığından dolayı kanıtlandı. I. Süleyman, imparatorluğu 16. yüzyılda doruk noktasına çıkaran ve 46 yıllık saltanatıyla Osmanlı tarihinin en uzun süre tahtta kalan padişahıydı. V. Murad, 19. yüzyıl gerileme döneminde kayıtlardaki en kısa tahtta kalan padişahtı. Saltanatı sadece 93 gün sürdü. Parlamenter monarşi V. Murad'ın varisi II. Abdülhamid, imparatorluğun son mutlak ve ilk anayasal monarşi hükümdarı, zamanında resmileşti.[13] Günümüzde Osmanlı hanedan reisi Harun Osmanoğlu'dur.

Padişahların listesi

değiştir

Aşağıdaki tablo Osmanlı sultanlarını ve son Osmanlı halifesini tarihe göre sıralanmış olarak listeler. Tuğralar kaligrafik mühür ya da Osmanlı sultanları tarafından kullanılan imzalardır. Tuğralar tüm resmî belgelerde, sikkelerde ve daha önemlisi padişahın portresinin belirlenmesinde kullanılırdı. "Notlar" sütunu padişahların ebeveynlerini ve kaderlerini içerir. Padişahın saltanatının sonu doğal ölümle bitmediği zaman nedeni kalın gösterilir. İlk hükümdarlar için genellikle saltanatının sonu ve varîsinin tahta çıkması arasında bir zaman vardır. Bunun nedeni tarihçi Quataert'e göre bu dönemde Osmanlı'da uygulanan en yaşlı olan erkeğin değil en uygun olan oğlun tahta geçmesidir. Sultan öldüğünde, bir galip çıkana kadar tüm oğulları savaşmak zorundaydı. Bundan dolayı iç çatışma meydana gelmiş ve kardeş katli gerçekleşmiştir. Sultanın ölüm tarihi bu nedenle her zaman varîsin tahta geçmesiyle aynı tarihte değildir.[14] 1617'de şehzade sistemi, en uygun olan oğlanın tahta geçmesi yerine yaşça en büyük olan erkeğin tahta geçtiği sistemle (ekberiyet) değişmiştir. Bu sistemle birlikte, tahta ailenin en büyük erkeği geçmiştir. Bu da 17. yüzyıldan bu yana, neden ölen sultanın yerine nadiren kendi oğlunun, genellikle amca ya da kardeşinin geçtiğini açıklar.[15] En büyük olan erkeğin tahta geçtiği sistem (ekberiyet), 19. yüzyılda alınan başarısız sonuçlara rağmen saltanatın sonuna kadar sürmüştür.[16]

Sıra Padişah Portre Tahta gelişi Tahttan inişi Saltanat süresi Tuğra Notlar
1 I. Osman
Gazi, Bey 		  y. 1299 y. 1326 27 yıl -
[c]
2 Orhan
Gazi, Bey 		  y. 1326 y. 1359 33 yıl  
3 I. Murad
Hüdâvendigâr, Şehit, Gazi
(1383'ten sonra Sultan) 		  y. 1359 1389 30 yıl  
  • Orhan Gazi ve Nilüfer Hatun'un oğludur.
  • Sultan ünvanını kullanan ilk padişahtır.
  • Ölene kadar tahttan inmedi.
  • I. Kosova Muharebesi'nde, savaştan sonra suikaste uğrayarak öldürüldü.[19]
4 I. Bayezid
Yıldırım, Sultân-î İklim-i Rûm 		  1389 1402 13 yıl  
Fetret Devri[d]
(20 Temmuz 1402 – 5 Temmuz 1413)
— İsa Çelebi
   1403–1405
(Batı Anadolu Bölgesi Sultanı) 		1406 — —
— Emir
Süleyman Çelebi
Rumeli'nin ilk sultanı 		  20 Temmuz 1402 17 Şubat 1411[21] —  
  • Ankara Muharebesi'nde Osmanlı Devleti'nin yenilmesinden kısa bir süre sonra, imparatorluğun Avrupa kısmı için Rumeli Sultanı ünvanını aldı.
  • 17 Şubat 1411'de öldürüldü.[21]
— Musa Çelebi
Rumeli'nin ikinci sultanı 		  18 Şubat 1411 5 Temmuz 1413[22] — —
  • 18 Şubat 1411'de Süleyman Çelebi'nin ölümünün hemen ardından imparatorluğun Avrupa kısmı için Rumeli Sultanı ünvanını aldı.[23]
  • 5 Temmuz 1413'te Mehmed Çelebi'nin kuvvetleri tarafından Samokov yakınlarında öldürüldü.[24]
— I. Mehmed
Anadolu Sultanı 		  1403–1406
(Doğu Anadolu Bölgesi Sultanı)

1406–1413
(Anadolu Sultanı) 		5 Temmuz 1413 — —
  • Ankara Muharebesi'nden hemen sonra Anadolu topraklarının doğu kısmını kontrol altına aldı.
  • 1405'teki Ulubat Muharebesi'nde, kardeşi İsa Çelebi'yi mağlup etti.
  • İsa'nın 1406'daki ölümünden sonra Osmanlı'nın Anadolu topraklarındaki tek hükümdarı oldu.
  • 5 Temmuz 1413'te, Musa'nın ölümü üzerine Osmanlı Sultanı oldu.
Saltanat yeniden başladı.
5 I. Mehmed
Çelebi, Kirişçi 		  1413 1421 8 yıl  
6 II. Murad
Koca Sultân, Gazi 		  1421 1444 23 yıl  
  • I. Mehmed ve Emine Hatun'un oğludur.[26]
  • Kendi özgür iradesiyle tahttan feragât etti ve tahtı oğlu Mehmed'e bıraktı.[27]
7 II. Mehmed   1444 1446 2 yıl  
  • II. Murad ve Hüma Hatun'un oğludur.[28]
  • Babasının tahttan ayrılması üzerine, 12 yaşındayken tahta geçti.
  • Babasına tekrar padişah olmasını rica ettikten sonra tahtı teslim etti.[27]
- II. Murad
Koca Sultân, Han, Gazi, Muradî 		  1446 3 Şubat 1451 5 yıl  
  • Tahta ikinci çıkışı.
  • Yeniçeri isyanı neticesinde tahtta geri dönmek zorunda kaldı.[29]
  • Ölene kadar tahttan inmedi.[26]
- II. Mehmed
Fâtih Sultân Mehmed Han, Kayser-i Rûm, Ebû'l Feth 		  3 Şubat 1451 3 Mayıs 1481 30 yıl  
8 II. Bayezid
Sultân Bayezid-î Velî, Han, Gazi, Adlî 		  19 Mayıs 1481 25 Nisan 1512 31 yıl  
9 I. Selim
Yavuz Sultân Selim, Han, Gazi, Selîmi 		  25 Nisan 1512 21 Eylül 1520 8 yıl  
  • II. Bayezid ve Gülbahar Hatun'un oğludur.
  • Doğu ağırlıklı fetihler yaptı.
  • İslam birliği politikası güttü.
  • Osmanlı topraklarını 8 yılda 2,5 kat büyüttü.
  • Ölene kadar tahttan inmedi.[32]
10 I. Süleyman
Kanûnî Sultân Süleyman, Han, Muhteşem, Muhibbî 		  30 Eylül 1520 7 Eylül 1566 46 yıl  
11 II. Selim
Sarı 		  29 Eylül 1566 21 Aralık 1574 8 yıl  
  • I. Süleyman ve Hürrem Haseki Sultan'ın oğludur.
  • Denizciliğe önem verilerek, Kıbrıs ve Tunus alındı.
  • Sefere çıkmayan ilk padişahtır.
  • Ölene kadar tahttan inmedi.[34]
12 III. Murad Murâd-i Sâlis, Muradî   22 Aralık 1574 16 Ocak 1595 21 yıl  
  • II. Selim ve Afife Nurbanû Valide Sultan'ın oğludur.
  • Doğu ağırlıklı fetihler sürdü.
  • Ölene kadar tahttan inmedi.[35]
  • Osmanlı en geniş sınırlarına ulaştı.
13 III. Mehmed
Mehmed-i Sâlis, Adlî 		  27 Ocak 1595 20 ya da 21 Aralık 1603 8 yıl  
  • III. Murad ve Safiye Valide Sultan'ın oğludur.
  • I. Süleyman'dan sonra sefere çıkan ilk padişahtır.
  • Ölene kadar tahttan inmedi.[36]
14 I. Ahmed
Ahmed-i Evvel, Bahtî 		  21 Aralık 1603 22 Kasım 1617 14 yıl  
15 I. Mustafa
Deli 		  22 Kasım 1617 26 Şubat 1618 96 gün  
16 II. Osman
Genç, Şehit, Farisî 		  26 Şubat 1618 19 Mayıs 1622 4 yıl  
- I. Mustafa   20 Mayıs 1622 10 Eylül 1623 1 yıl  
17 IV. Murad
Bağdat Fâtihi, Sahib-î-Kıran, Murâdî, Gazi 		  10 Eylül 1623 8 ya da 9 Şubat 1640 17 yıl  
18 İbrahim
Girit Fâtihi, Asabî, Şehit 		  9 Şubat 1640 8 Ağustos 1648 8 yıl  
19 IV. Mehmed
Avcı 		  8 Ağustos 1648 8 Kasım 1687 39 yıl  
20 II. Süleyman
Süleymân-i Sânî, Gazi 		  8 Kasım 1687 22 Haziran 1691 4 yıl  
21 II. Ahmed
Ahmed-i Sânî, Gazi 		  22 Haziran 1691 6 Şubat 1695 4 yıl  
22 II. Mustafa
Mustafâ-yi Sânî, İkbâlî, Gazi 		  6 Şubat 1695 22 Ağustos 1703 8 yıl  
23 III. Ahmed
Lâle Devri Pâdişâhı, Ahmed-i Sâlis, Necib, Gazi 		  22 Ağustos 1703 1 ya da 2 Ekim 1730 27 yıl  
24 I. Mahmud
Sebkatî, Gazi 		  2 Ekim 1730 13 Aralık 1754 24 yıl  
25 III. Osman
Osmân-ı Sâlis, Sofu 		  13 Aralık 1754 29 ya da 30 Ekim 1757 3 yıl  
26 III. Mustafa
Mustafa-i Sâlis, Cihangir, İlk Yenilikçi, Gazi 		  30 Ekim 1757 21 Ocak 1774 17 yıl  
27 I. Abdülhamid
Abdü'l-Hâmîd-i Evvel, Islâhatçı, Gazi 		  21 Ocak 1774 6 ya da 7 Nisan 1789 15 yıl  
28 III. Selim
Selîm-î Sâlis, Bestekâr, İlhamî, Şehit 		  7 Nisan 1789 29 Mayıs 1807 18 yıl  
29 IV. Mustafa   29 Mayıs 1807 28 Temmuz 1808 1 yıl  
30 II. Mahmud
Mahmud-u Sânî, İnkılâpçı, Gazi 		  28 Temmuz 1808 1 Temmuz 1839 31 yıl  
31 Abdülmecid
Tanzimâtçı, Gazi 		  1 Temmuz 1839 25 Haziran 1861 22 yıl  
32 Abdülaziz
Bahtsız, Şehit 		  25 Haziran 1861 30 Mayıs 1876 15 yıl  
  • II. Mahmud ve Pertav-Nihâl (Pertevniyal) Valide Sultân'ın oğludur.
  • İlk kez Avrupa'ya seyahat amacıyla gitti.
  • Bakanları tarafından tahttan indirildi.
  • Beş gün sonra (intihar etti ya da muhtemel bir suikâsta kurban gitti) ölü bulundu.[56]
33 V. Murad
Deli 		  30 Mayıs 1876 31 Ağustos 1876 93 gün  
34 II. Abdülhamid
Abdü'l Hamîd-i Sânî, Gazi 		  31 Ağustos 1876 27 Nisan 1909 33 yıl  
35 V. Mehmed
Reşâd 		  27 Nisan 1909 3 Temmuz 1918 9 yıl  
36 VI. Mehmed
Vahîdüddîn 		  4 Temmuz 1918 1 Kasım 1922 4 yıl  
Osmanlı Halifeliği Türkiye (Cumhuriyeti) Devleti'nin denetiminde varlığını sürdürdü[e]
(1922-1924)
- II. Abdülmecid
(Son Osmanlı Halifesi) 		  18 Kasım 1922 3 Mart 1924 2 yıl -
[c]

Soy Ağacı

değiştir
 
Soy Ağacı
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Oğuz Kağan Han
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Gün Han
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kayı boyu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Saçıkaralılar
 
 
Kurtlu
 
 
Kızılkeçili
 
 
Karakeçili
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Atçekenler (Tanrıdağı Türkmenleri)
 
Sarıkeçili
 
Haculu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kaya Alp
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Süleyman Şah
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ertuğrul Gazi
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Osman Gazi
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Orhan Gazi
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Murat
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Bayezid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Mehmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Murat
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Mehmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Bayezid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Selim
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Süleyman
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Selim
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Murad
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Mehmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Ahmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Mustafa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Osman
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
IV. Murad
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
İbrahim
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
IV. Mehmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Süleyman
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Ahmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Mustafa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Ahmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Mahmud
 
 
 
 
��
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Osman
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Mustafa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Abdülhamid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
III. Selim
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
IV. Mustafa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Mahmud
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Abdülmecid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Abdülaziz
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
V. Murad
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II. Abdülhamid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
V. Mehmed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
VI. Mehmed
 

Kronolojik yönetim şeması

değiştir
VI. MehmedV. MehmedII. Abdülhamidİkinci MeşrutiyetBirinci MeşrutiyetV. MuradI. AbdülazizAbdülmecidTanzimatII. MahmudIV. MustafaIII. SelimOsmanlı İmparatorluğu dağılma dönemiI. AbdülhamidIII. MustafaIII. OsmanI. MahmudIII. AhmedLâle DevriII. MustafaOsmanlı İmparatorluğu gerileme dönemiII. AhmetII. SüleymanIV. MehmedOsmanlı-Kutsal İttifak SavaşlarıKöprülüler DevriI. İbrahimIV. MuradI. MustafaII. OsmanI. MustafaI. AhmedIII. MehmedIII. MuradII. SelimI. SüleymanI. SelimII. BayezidII. MehmedOsmanlı İmparatorluğu yükselme dönemiII. MuradII. MehmedII. MuradMehmet Çelebi (I. Mehmed)Musa ÇelebiSüleyman Çelebiİsa ÇelebiFetret DevriI. BayezidI. MuratI. OrhanI. OsmanOsmanlı İmparatorluğu kuruluş dönemi


Ayrıca bakınız

değiştir

Notlar

değiştir
'a1 2 : Osmanlı hükümdarının tam unvanı kendinden olan çeşitli unvanlar ve yüzyıllar boyunca değişen unvanlar gibi karışıktı. Sultan unvanı ilk hükümdarlardan beri sürekli kullanılırdı. Çünkü bu Müslüman dünyasında yaygındı. Osmanlılar hızla diğer Müslüman hükümdarlardan kendilerini ayırmak için değişik varyasyonları da kabul ettiler. Üçüncü Osmanlı hükümdarı I. Murad kendi unvanları olan Sultân-ı Âzam (en yüce sultan/sultanların en büyüğü), Hakan (en yüce han/hanların en büyüğü) ve Hüdâvendigâr (en yüce imparator imparator/imparatorların en büyüğü/en yüce hükümdar/hükümdarların en büyüğü)ı kullandı. Anadolu Selçuklu Hanedanı'nı ve İlhanlılar sırasıyla bu unvanları kullandılar. Oğlu I. Bayezid Rumların sultanı unvanını benimsedi. Rum Anadolu'da eski bir İslamî addı. Osmanlılar yönetimindeki İslam ve Orta Asya miraslarının birleşimi unvanın benimsenmesi Osmanlı hükümdarlarının standardı haline geldi: Sultan [Adı] Han.[64] Osmanlı'nın batıda en sık sultan unvanını çağrıştırmasına rağmen, Türkiye'deki insanlar genellikle Osmanlı Hanedanı'nın hükümdarlarını tanımlarken padişah unvanını kullanırlar.[65] Osmanlı sultanının tam unvanı bir zamanlar imparatorluğun sınırlarında stabilize oldu:[66]

"Osmanlı Ailesi'nin hükümdarı, Sultân-es Selâtin (Sultânların Sultânı), Kağan (Hanların Hanı), Müminlerin Halifesi, Mekke, Medine ve Kudüs şehirlerinin hizmetçisi, İstanbul, Edirne ve Bursa başkentlerinin, Şam ve Mısır'ın, tüm Azerbaycan'ın, Mägris'in, Barkah'ın, Kayravan'ın, Halep'in, Irak'ın, Arabistan'ın ve Ajim'in, Basra'nın, Lahsa Eyaleti'nin, Dilen'in, Rakka'nın, Musul'un, Partlar'ın, Diyarbakır'ın, Kilikya'nın ve Erzurum, Sivas, Adana, Karaman, Van, Barbarya, Habeş, Tunus, Trablusgarp, Şam, Kıbrıs, Rodos, Girit, Mora vilayetlerinin, Akdeniz'in, Karadeniz'in, Anadolu'nun, Rumeli'nin, Bağdat'ın, Kürdistan'ın, Yunanistan'ın, Türkistan'ın, Tartarî'nin, Çerkesya'nın, Kabarda'nın iki bölgesinin, Gürcistan'ın, Kıpçaklar ovasının, Tatarlar'ın, Kefe'nin ve tüm komşu ülkelerin, Bosna'nın, Belgrat'ın, Sırbistan'ın, Arnavut'un, Eflak'ın ve Boğdan'ın, bunların yanı sıra tüm bağlı yerler ve sınırlar ve birçok ülke ve şehirler'in padişahı"

b^: Osmanlı Hilâfeti, Osmanlı Hanedanı'nın sahip olduğu en önemli konumdu. Halife manevi gücü simgeler, saltanat ise geçici gücü temsil eder. Osmanlı tarih yazmalarına göre, I. Selim halife unvanını 1517'deki Mısır'ın fethinden sonra kazandı, son Abbasi'den sonra Kahire'de, III. Mütevekkil halifeliği kendisine feragat etti. Ancak, modern bilim adamları arasındaki fikir birliği halifeliğin devrinin 18. yüzyılda Osmanlı askeri alanda güç kazanılması fikri için uydurulmuş efsane olduğunu kabul eder. Aslında, Osmanlı hükümdarları halife unvanını Mısır'ın fethinden önce de kullanıyorlardı, I. Murad'dan sonrakiler. Şu anda kabul gören halifelik bir-iki yüzyıldır "yok oldu", Osmanlı İmparatorluğu ve II. Katerina arasında 1774'te imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması'yla canlandırılmıştır. Osmanlıların halifelik iddiasının ilk kez uluslararası düzeyde tanınmasına kadar antlaşma son derece sembolikti. Buna rağmen antlaşma ile Osmanlı Devleti'nin Kırım Hanlığı'nı kaybettiği resmileşti, bu Osmanlı halifelerinin Rusya'daki Müslümanların dini otoritesine devam etmesini kabul etti.[67] 18. yüzyıldan itibaren, Osmanlı sultanları giderek statülerini halifeliği harekete geçirmeyi amaçlayan Panislamizm fikrini zarar veren Avrupa emperyalizminin Müslüman yüzü arasında vurgulanmıştır. I. Dünya Savaşı'nda patlak veren, sultan/halife cihad çağrısını 1914'te İtilaf blokuna mensup düşmanlarına karşı yayımladı, Fransa, Büyük Britanya ve Rusya imparatorluklarındaki boşuna teşvik edici konular isyana dönüştü. II. Abdülhamid halifelik unvanını en çok kullanan Osmanlı padişahı olmuştur ve halife olarak devletin birçok Müslüman başkanları tarafından kabul edildi, hatta olabildiği kadar uzakta, Sumatra'da.[68] İddiasını 1876 Anayasası (4. Makale)'na koydu.[69]
c1 2 : Tuğralar 36 Osmanlı padişahının 35'i tarafından kullanıldı, 14. yüzyılda I. Orhan tarafından başlatıldı, iki farklı belgede tuğrası bulundu. Tuğrası olmayan padişah I. Osman'dı. Abdülmecid, son Osmanlı halifesi de kendine ait bir tuğradan yoksundur, devlet başkanı olarak hizmet vermedi (bu konum Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal tarafından düzenlendi), sadece dini bir semboldü.
d^: Fetret Devri, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1402'den 1413'e kadar süren kaos dönemi oldu. Ankara Muharebesi (20 Temmuz 1402)'ndeki yenilgi ve sonrasındaki I. Bayezid'in Timur tarafından yakalanmasından sonra başlamıştır. Yıldırım Bayezid'in oğulları 10 yıl savaşmış ve 1413'te I. Mehmed'in tartışmasız zaferiyle son bulmuştur.[70]
e^: Saltanat resmen 1 Kasım 1922'de kaldırıldı. Sultan VI. Mehmed 17 Kasım'da İngiliz savaş gemisi HMS Malaya ile Malta'ya kaçtı.[60] Bu olay Osmanlı Hanedanı'nın sonu oldu. 18 Kasım'da, Türkiye Büyük Millet Meclisi VI. Mehmed'in kuzeni Abdülmecid'i halife olarak seçti.[71] Osmanlı Devleti'nin resmi sonu Lozan Antlaşması aracılığıyla ilan edildi (24 Temmuz 1923). Yeni tanınan "Ankara hükûmeti", eski İstanbul bazlı hükûmet değil, hak sahibi ve ardılı oldu. Türkiye Cumhuriyeti TBMM tarafından 29 Ekim 1923'te Mustafa Kemalʼin ilk cumhurbaşkanı olmasıyla ilan edildi.[72] Abdülmecid'in kukla olmasına rağmen herhangi bir siyasi gücü yoktu, 3 Mart 1924ʼte TBMM tarafından halifeliğin kaldırılmasına kadar konumunu korudu.[69] VI. Mehmed daha sonra Hicaz'da tekrar halife olmaya çalıştı ama başarısız oldu.[73]

Kaynakça

değiştir
Özel
  1. ^ Ottoman Empire: Sultan's standard. Flags of the World: Ottoman Empire. (İngilizce)
  2. ^ Stavrides 2001, s. 21
  3. ^ Glazer 1996, "Osmanlı İmparatorluğu"
  4. ^ Glazer 1996, "Türk Kurtuluş Savaşı"
  5. ^ a b Findley 2005, s. 115
  6. ^ a b Glazer 1996, "Osmanlı Müesseseleri"
  7. ^ Toynbee 1974, s. 22–23
  8. ^ Stavrides 2001, s. 20
  9. ^ Quataert 2005, s. 93
  10. ^ d'Osman Han 2001, "Osmanlı Padişah Veraseti"
  11. ^ Quataert 2005, s. 90
  12. ^ Peirce, Leslie. "The sultanate of women". Channel 4. 3 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2009. 
  13. ^ Glazer 1996, "Dış Tehditler ve İç Dönüşümler"
  14. ^ Quataert 2005, s. 91
  15. ^ Quataert 2005, s. 92
  16. ^ Karateke 2005, s. 37–54
  17. ^ "Sultan Osman Gazi". Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  18. ^ "Sultan Orhan Gazi". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  19. ^ "Sultan Murad Hüdavendigar Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  20. ^ "Sultan Yıldırım Beyezid Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  21. ^ a b Nicholae Jorga: Geschishte des Osmanichen Cilt 1 (Çeviri: Nilüfer Epçeli), Yeditepe yayınları, İstanbul, 2009, 975-6480 17 3 s. 314
  22. ^ Joseph von Hammer: Osmanlı Tarihi cilt I (Çeviri: Abdülkadir Karahan), Milliyet yayınları, İstanbul, s. 58-60.
  23. ^ Prof. Yaşar Yüce-Prof. Ali Sevim: Türkiye tarihi Cilt II, AKDTYKTTK Yayınları, İstanbul, 1991, s. 74-75
  24. ^ Joseph von Hammer: Osmanlı Tarihi cilt I (condensation: Abdülkadir Karahan), Milliyet yayınları, İstanbul. s. 58-60.
  25. ^ "Sultan Mehmed Çelebi Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  26. ^ a b "Sultan II. Murad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  27. ^ a b "Chronology: Sultan II. Murad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2009. 
  28. ^ "Fatih Sultan Mehmed Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  29. ^ Kafadar 1996, s. xix
  30. ^ "Chronology: Fatih Sultan Mehmed Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2010. 
  31. ^ "Sultan II. Bayezid Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  32. ^ "Yavuz Sultan Selim Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  33. ^ "Kanuni Sultan Süleyman Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  34. ^ "Sultan II. Selim Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  35. ^ "Sultan III. Murad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  36. ^ "Sultan III. Mehmed Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  37. ^ "Sultan I. Ahmed". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  38. ^ a b "Sultan I. Mustafa". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  39. ^ "Sultan II. Osman Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  40. ^ "Sultan IV. Murad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  41. ^ "Sultan İbrahim Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  42. ^ "Sultan IV. Mehmed". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  43. ^ "Sultan II. Süleyman Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  44. ^ "Sultan II. Ahmed Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  45. ^ "Sultan II. Mustafa Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  46. ^ "Sultan III. Ahmed Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  47. ^ "Sultan I. Mahmud Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  48. ^ "Sultan III. Osman Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  49. ^ "Sultan III. Mustafa Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  50. ^ "Sultan I. Abdülhamit Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  51. ^ "Nizam-ı Cedid". 5 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  52. ^ "Sultan III. Selim Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  53. ^ "Sultan IV. Mustafa Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  54. ^ "Sultan II. Mahmud Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  55. ^ "Sultan Abdülmecid Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  56. ^ "Sultan Abdülaziz Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  57. ^ "Sultan V. Murad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  58. ^ "Sultan II. Abdülhamid Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  59. ^ "Sultan V. Mehmed Reşad Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  60. ^ a b "Sultan VI. Mehmed Vahdettin Han". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  61. ^ Aşiroğlu 1992, s. 13
  62. ^ Aşiroğlu 1992, s. 17
  63. ^ Aşiroğlu 1992, s. 14
  64. ^ Peirce 1993, s. 158–159
  65. ^ M'Gregor, J. (Temmuz 1854). "The Race, Religions, and Government of the Ottoman Empire". The Eclectic Magazine of Foreign Literature, Science, and Art. Cilt 32. New York: Leavitt, Trow, & Co. ss. s. 376. OCLC 6298914. 6 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2009. 
  66. ^ Ozgen, Korkut. "The Ottomans History". TheOttomans.org. 11 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  67. ^ Glassé, Cyril, (Ed.) (2003). "Ottomans". The New Encyclopedia of Islam. Walnut Creek, CA: AltaMira Press. s. 349–351. ISBN 9780759101906. OCLC 52611080. 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2009. 
  68. ^ Quataert 2005, s. 83–85
  69. ^ a b Toprak 1981, s. 44–45
  70. ^ Sugar 1993, s. 23–27
  71. ^ Aşiroğlu 1992, s. 54
  72. ^ Glazer 1996, "Table A. Chronology of Major Kemalist Reforms"
  73. ^ Steffen, Dirk (2005). "Mehmed VI, Sultan". Tucker, Spencer (Ed.). World War I: Encyclopedia. Cilt III: M-R. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. s. 779. ISBN 9781851094202. OCLC 162287003. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2009. 
Genel

Dış bağlantılar

değiştir

  Wikimedia Commons'ta Sultans of the Ottoman Empire ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Osmanlı_padişahları_listesi&oldid=34430258" sayfasından alınmıştır