Wikipedia

2019

taon

Ang 2019 (MMXIX) ay isang karaniwang taon na nagsisimula sa Martes sa kalendaryong Gregoryano, ang ika-2019 taon sa mga pagtatalagang Karaniwang Panahon at Anno Domini (AD), ang ika-19 na taon sa ika-3 milenyo, ang ika-19 na taon ng ika-21 dantaon, at ang ika-10 at huling taon ng dekada 2010.

Dantaon: ika-20 dantaon - ika-21 dantaon - ika-22 dantaon
Dekada: Dekada 1980  Dekada 1990  Dekada 2000  - Dekada 2010 -  Dekada 2020  Dekada 2030  Dekada 2040

Taon: 2016 2017 2018 - 2019 - 2020 2021 2022

Itinalaga ang 2019 bilang Internasyunal na Taon ng Talaang Peryodiko ng mga Elemento ng Pangkalahatang Pagpupulong ng Mga Nagkakaisang Bansa[1] na binigay na natuon sa ika-150 amibersaryo ng pagkakalikha nito ni Dmitri Mendeleev noong 1869.

Kaganapan

baguhin

Enero

baguhin
 
Ibinigay ni Bartolome I ng Konstantinopla (kaliwa) ang tomos ng awtosepalya sa Metropolitanong Efipanio.
  • Enero 1
    • Nagawa ng New Horizons ang malapit na paglapit sa bagay ng Sinturon ng Kuiper na 486958 Arrokoth sa ganap na 05:33 UTC.
    • Nagsimula si Jair Bolsonaro sa kanyang apat-na-taong termino bilang Pangulo ng Brazil.
    • Tumiwalag ang Qatar mula sa OPEC.
    • Naging ligal na sa Austrya ang kasalan ng magkaparehong kasarian.[2]
    • Pumasok na ang mga gawa na nalathala ng mga may-akda na namatay noong 1948 sa publikong dominyo sa maraming mga bansa. Sa Estados Unidos, pumasok na sa publikong dominyo ang lahat ng mga gawa na nailathala noong 1923, ang unang pagpasok ng mga nilathalang gawa sa publikong dominyo simula noong 1998.
  • Enero 3 – Ang Tsinong pansiyasat na Chang'e 4 ay naging unang artipisyal na bagay na lumapag sa lupain sa malayong banda ng Buwan.[3]
  • Enero 5 – Naglabas si Bartolome I ng Konstantinopla ng isang pormal na kasunduan na nagbibigay ng kalayaan sa Ortodoksong Simbahan ng Ukraine mula sa Rusong Ortodoksong Simbahan.[4]

Pebrero

baguhin

Marso

baguhin

Abril

baguhin
 
Unang imahe ng isang itim na butas (M87*) na nakuha sa pamamagitan ng Teleskopyong Event Horizon

Mayo

baguhin

Hunyo

baguhin
  • Hunyo 3 – Masaker sa Khartoum: Higit sa 100 katao ang pinatay nang sinalakay at bukas na pinaputok ng mga tropang Sudanes at milisyang Janjaweed ang kampo ng nagproprotesta sa labas ng isang punong-himpilan ng militar sa Khartoum, Sudan.[13]
  • Hunyo 11 – Hindi na ginawang krimen ang homoseksuwalidad sa Botswana.[14]

Hulyo

baguhin

Agosto

baguhin
  • Agosto 10 – Namatay ang 32 at 1,000,000 nilikas habang dumaan sa kalupaan ang Bagyong Lekima sa Zhejiang, Tsina. Noong nakaraang mga araw, nagdulot ito ng mga pagbaha sa Pilipinas kung saan kilala ito bilang Bagyong Hanna.[20]
  • Agosto 12 Mga protesta sa Hong Kong ng 2019-20: Nagsara ang Internasyunal na Paliparan ng Hong Kong dahil sa mga protesta.[21]

Setyembre

baguhin
 
Si Greta Thunberg ang pinakabatang tao ng taon ng TIME

Oktubre

baguhin

Nobyembre

baguhin

Disyembre

baguhin
 
Ang ilustrasyon ng SARS-CoV-2 ng COVID-19 ay sumiklab noong 1 Disyembre 2019

Kamatayan

baguhin
 
Henry Sy
 
Albert Finney
 
Karl Lagerfeld
 
Alan García
 
Mohamed Morsi
 
Peter Fonda
 
Robert Mugabe
 
Jacques Chirac

Mga sanggunian

baguhin
  1. ↑ "The United Nations proclaims the international year of the periodic table of chemical elements". iupac.org (sa wikang Ingles).
  2. ↑ "Austria: Same-Sex Couples Allowed to Get Married Starting January 2019". Library of Congress (sa wikang Ingles). 12 Disyembre 2017. Inarkibo mula sa orihinal noong 25 Enero 2018. Nakuha noong 28 Marso 2019.
  3. ↑ Moss, Trefor (3 Enero 2019). "China Lands Probe on the 'Dark Side' of the Moon". The Wall Street Journal (sa wikang Ingles). Nakuha noong 3 Enero 2019.
  4. ↑ "Ukraine Orthodox Church granted independence from Russian Church". BBC (sa wikang Ingles). 5 Enero 2019. Nakuha noong 8 Enero 2019.
  5. ↑ "Pope Francis Makes 'Historic' Gulf Tour Amid Yemen Crisis and Christian Repression". The New York Times (sa wikang Ingles). 3 Pebrero 2019. Nakuha noong 5 Pebrero 2019.
  6. ↑ "Islamic State group defeated as final territory lost, US-backed forces say", BBC News (sa wikang Ingles), 23 Marso 2019, nakuha noong 23 Marso 2019
  7. ↑ "Algerian president Abdelaziz Bouteflika resigns after 20 years". The Guardian (sa wikang Ingles). 2 Abril 2019. Nakuha noong 2 Abril 2019.
  8. ↑ "Astronomers capture first image of a black hole". EurekAlert!. April 10, 2019. Inarkibo mula sa orihinal noong 30 Nobyembre 2020. Nakuha noong 10 Abril 2019.
  9. ↑ "First ever black hole image released". BBC News (sa wikang Ingles). 10 Abril 2019. Nakuha noong 10 Abril 2019.
  10. ↑ Zimmer, Carl (10 Abril 2019). "A New Human Species Once Lived in This Philippine Cave - Archaeologists in Luzon Island have turned up the bones of a distantly related species, Homo luzonensis, further expanding the human family tree". The New York Times (sa wikang Ingles). Nakuha noong 10 Abril 2019.
  11. ↑ "Taiwan gay marriage: Parliament legalises same-sex unions". BBC News (sa wikang Ingles). 17 Mayo 2019. Nakuha noong 17 Mayo 2019.
  12. ↑ "The Latest: Trump to meet Japan's emperor, talk with Abe". Associated Press (sa wikang Ingles). 26 Mayo 2019.
  13. ↑ "35 dead as Sudan troops move against democracy protesters". Associated Press (sa wikang Ingles). 3 Hunyo 2019.
  14. ↑ "Botswana decriminalises homosexuality". BBC News (sa wikang Ingles). 11 Hunyo 2019.
  15. ↑ NASA - Total Solar Eclipse of 2019 July 02 (sa wikang Ingles), 29 Enero 2018, nakuha noong 29 Disyembre 2018
  16. ↑ "Total solar eclipse graces South American skies". Axios (sa wikang Ingles). 2 Hulyo 2019.
  17. ↑ "DR Congo Ebola declared public health emergency", BBC News (sa wikang Ingles), 17 Hulyo 2019, nakuha noong 17 Hulyo 2019
  18. ↑ "Boris Johnson becomes UK's new prime minister", BBC News (sa wikang Ingles), 24 Hulyo 2019, nakuha noong 24 Hulyo 2019
  19. ↑ "History is written, India bans Triple talaq", India Today (sa wikang Ingles), nakuha noong 6 Agosto 2019
  20. ↑ "Devastating photos show the damage of Typhoon Lekima, which left at least 32 people dead and forced 1 million to evacuate in China", Business Insider (sa wikang Ingles), nakuha noong August 11, 2019
  21. ↑ "Hong Kong airport cancels Monday flights amid sit-in protest", Al Jazeera.com (sa wikang Ingles), 12 Agosto 2019, nakuha noong 12 Agosto 2019
  22. ↑ Morgan McFall Johnsen; Dave Mosher (6 Setyembre 2019), "India lost contact with its moon lander, and an astronomer thinks the spacecraft crashed into the lunar surface", Business Insider (sa wikang Ingles), nakuha noong 6 Setyembre 2019
  23. ↑ "As it happened – 500,000 in Montreal climate march led by Greta Thunberg", Montreal Gazette (sa wikang Ingles), 28 Setyembre 2019, nakuha noong 28 Setyembre 2019
  24. ↑ Umair Irfan (28 Setyembre 2019), "Kids around the world are striking again for the climate. They aren't giving up.", Vox (sa wikang Ingles), nakuha noong 27 Setyembre 2019
  25. ↑ Trevor Nace (30 Setyembre 2019), "Ireland Commits To Plant 440 Million Trees To Help Tackle Climate Change", Forbes (sa wikang Ingles)
  26. ↑ "Massive damage to Star City after hours-long blaze". cnn (sa wikang Ingles). 2019-10-02. Inarkibo mula sa orihinal noong 2021-09-23. Nakuha noong 2021-03-25.
  27. ↑ "Typhoon Hagibis: Biggest Japan storm in decades makes landfall". BBC News (sa wikang Ingles). 12 Oktubre 2019. Nakuha noong 12 Oktubre 2019.
  28. ↑ "Twitter bans all political advertising", BBC News (sa wikang Ingles), 30 Oktubre 2019, nakuha noong 30 Oktubre 2019
  29. ↑ Gutierrez, Jason (2019-10-31). "Philippines Struck by Second Big Earthquake in Three Days". The New York Times (sa wikang Ingles). ISSN 0362-4331. Nakuha noong 2021-03-25.
  30. ↑ "Fire at Shuri Castle, a world heritage site" (sa wikang Ingles). NHK. 31 Oktubre 2019. Inarkibo mula sa orihinal noong 30 Oktubre 2019. Nakuha noong 31 Oktubre 2019.
  31. ↑ Italia decreta el estado de emergencia en Venecia por inundaciones Milenio, 14 Nobyembre 2019 (sa Italyano)
  32. ↑ "Malaysia's last known Sumatran rhino dies". BBC News. 23 Nobyembre 2019. Nakuha noong 23 Nobyembre 2019.
  33. ↑ "WHO | Novel Coronavirus—China". WHO. Inarkibo mula sa orihinal noong 14 Enero 2020. Nakuha noong April 9, 2020.
  34. ↑ 34.0 34.1 McMullen, Jane (25 Enero 2021). "Covid-19: Five days that shaped the outbreak". BBC News (sa wikang Ingles). BBC. Nakuha noong 25 Enero 2021.
  35. ↑ Typhoon hits Philippines, disrupting travel, work Reuters, 2 Disyembre 2019 (sa Ingles)
  36. ↑ "Ampatuan brothers convicted in 10-year massacre case". Rappler. 19 Disyembre 2019.
  37. ↑ "Maguindanao : Philippine family clan members guilty of massacre". BBC News (sa wikang Ingles). 19 Disyembre 2019.
  38. ↑ Cepeda, Mara (2019-01-08). "Marinduque Governor Carmencita Reyes dies at 87". Rappler (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-11-08. Nakuha noong 2021-08-16.
  39. ↑ Domingo, Katrina. "Retail tycoon Henry Sy Sr passes away". ABS-CBN News (sa wikang Ingles).
  40. ↑ "James Ingram, Grammy-Winning R&B Singer, Dies at 66". The Hollywood Reporter (sa wikang Ingles).
  41. ↑ "Actor Albert Finney dies aged 82". BBC News (sa wikang Ingles). 8 Pebrero 2019.
  42. ↑ "Comedian 'Bentong' passes away". ABS-CBN News. 9 Pebrero 2019. Nakuha noong 12 Pebrero 2019.
  43. ↑ Salterio, Leah C. (11 Pebrero 2019). "'She has art in her heart': Armida Siguion-Reyna dies at 88". ABS-CBN News (sa wikang Ingles).
  44. ↑ Saunders, Emmeline (19 Pebrero 2019). "Chanel fashion designer Karl Lagerfeld dies aged 85 after cancer battle". mirror (sa wikang Ingles).
  45. ↑ Bony, Félix D. (9 Marso 2019). "Deuil : l'écrivain Bernard Dadié est décédé". www.linfodrome.com (sa wikang Ingles).
  46. ↑ "Comedian Chokoleit dies". ABS-CBN News (sa wikang Ingles). 2019-03-09. Nakuha noong 2021-08-17.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  47. ↑ Abrina, Dennis (2019-04-04). "No substitute bet for late mayor Tik Aguinaldo: Comelec". www.pna.gov.ph (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2021-08-17.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  48. ↑ "El ex presidente peruano Alan García se disparó en la cabeza tras recibir una orden de arresto y está en grave estado". Infobae (sa wikang Ingles). 17 Abril 2019. Nakuha noong 17 Abril 2019.
  49. ↑ "Ex-President Alan García of Peru Is Dead After Shooting Himself During Arrest". The New York Times (sa wikang Ingles). 17 Abril 2019. Nakuha noong 17 Abril 2019.
  50. ↑ Rubin, Julia (13 Mayo 2019). "Doris Day, actress who honed wholesome image, dies at 97". AP NEWS (sa wikang Ingles).
  51. ↑ Goldberger, Paul (16 Mayo 2019). "I.M. Pei, Master Architect Whose Buildings Dazzled the World, Dies at 102" (sa wikang Ingles) – sa pamamagitan ni/ng NYTimes.com.
  52. ↑ Johnson, George (24 Mayo 2019). "Murray Gell-Mann, Who Peered at Particles and Saw the Universe, Dies at 89" (sa wikang Ingles) – sa pamamagitan ni/ng NYTimes.com.
  53. ↑ "Prem Tinsulanonda, King's Advisor and Statesman, Dies at 98". www.khaosodenglish.com (sa wikang Ingles).
  54. ↑ "Egypt's ousted president Morsi dies during trial" (sa wikang Ingles). 17 Hunyo 2019 – sa pamamagitan ni/ng www.bbc.com.
  55. ↑ Newman, Vicki (20 Hunyo 2019). "Veteran actor and film director Eddie Garcia dies at 90 after falling into coma". mirror (sa wikang Ingles).
  56. ↑ Griffith, Janelle; Dasrath, Diana (16 Agosto 2019). "Peter Fonda, star of 'Easy Rider,' dead at 79". NBC News (sa wikang Ingles). Nakuha noong 16 Agosto 2019.
  57. ↑ "高校サッカー、松本暁司氏が死去 「赤き血のイレブン」モデル（共同通信）". Yahoo!ニュース (sa wikang Hapones). Inarkibo mula sa orihinal noong 17 Nobyembre 2019. Nakuha noong 3 Setyembre 2019.
  58. ↑ "Zimbabwe ex-President Robert Mugabe dies aged 95". BBC News (sa wikang Ingles). 6 Setyembre 2019. Nakuha noong 6 Setyembre 2019.
  59. ↑ Clarity, James F.; Tagliabue, John (26 Setyembre 2019). "Jacques Chirac, French President Who Championed European Identity, Is Dead at 86". The New York Times (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 26 Setyembre 2019. Nakuha noong 26 Setyembre 2019.
  60. ↑ "Former French President Jacques Chirac dies at the age of 86" (sa wikang Ingles). Oculus News.
  61. ↑ Natale, Richard; Dagan, Carmel (28 Oktubre 2019). "Robert Evans, 'Chinatown' Producer and Paramount Chief, Dies at 89" (sa wikang Ingles).
  62. ↑ "田口光久氏死去 サッカー元日本代表ＧＫ" [Mitsuhisa Taguchi died, former Japan national football team GK]. Sankei Shimbun (sa wikang Hapones). Sankei Digital. 12 Nobyembre 2019. Inarkibo mula sa orihinal noong 2021-03-04. Nakuha noong 12 Nobyembre 2019.
  63. ↑ "Former Socceroos coach dead at 63". NewsComAu (sa wikang Ingles). 28 Nobyembre 2019.
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=2019&oldid=2147776"