คณะชั้นสามของนักบุญฟรังซิส

คณะชั้นสามของนักบุญฟรังซิส^[1] (อังกฤษ: Third Order of Saint Francis) หรือคณะฟรันซิสกันชั้นสาม คือกลุ่มคริสต์ศาสนิกชนโรมันคาทอลิกที่เป็นสมาชิกคณะฟรันซิสกัน แต่ไม่ได้ถือคำปฏิญาณอย่างสง่า (solemn vows) การเรียกว่าคณะชั้นสามนั้นเพื่อให้ต่างจากคณะภราดาน้อยซึ่งเป็นคณะฟรันซินกันชั้นหนึ่ง และคณะกลาริสซึ่งเป็นคณะฟรันซิสกันชั้นสอง

ในปัจจุบันมีคณะฟรันซิสกันชั้นสามอยู่หลายคณะ กระจายอยู่ในหลายประเทศทั่วโลก แต่ละคณะมีชื่อเรียกแตกต่างกันไป

สมาชิกคณะฟรันซิสกันชั้นสาม แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ เรกิวลาร์และเซคิวลาร์^[1]

• เรกิวลาร์ (regular) คือสมาชิกที่เป็นนักบวช (religious) ถือคำปฏิญาณแบบง่าย (simple vows) และอาศัยอยู่ในอารามเพื่อช่วยงานของคณะ สวมแฮบิตเป็นเครื่องแบบอย่างไฟรเออร์หรือนักพรตหญิงได้ สมาชิกที่มีชื่อเสียง เช่น นักบุญบริจิตแห่งสวีเดน นักบุญอีซาเบลแห่งอารากอน เป็นต้น
• เซคิวลาร์ (secular) คือสมาชิกที่เป็นฆราวาสหรือบาทหลวง ที่อุทิสตนดำเนินชีวิตตามจิตวิญญาณของคณะฟรันซิสกันตามที่นักบุญฟรังซิสวางแนวทางไว้ สมาชิกกลุ่มอาจถือคำปฏิญาณบางประการ แต่ไม่ได้ถือคำปฏิญาณของนักบวชในคณะนั้น บางคนอาจได้รับอนุญาตให้สวมแฮบิตอย่างนักบวชได้ สมาชิกที่มีชื่อเสียง เช่น นักบุญทอมัส มอร์ นักบุญพระเจ้าเฟร์นันโดที่ 3 แห่งกัสติยา เป็นต้น