Anatomi

Anatomi (tina basa Yunani anatome, tina ana-temnein, nyiksik), nyaéta cabang biologi anu ngaguar ngeunaan struktur jeung organisasi anu aya dina mahluk hirup; anatomi dibédakeun kana dua widang, kahiji anatomi sato (zootomi) jeung anatomi tangkal (fitonomi). Cabang utama anatomi nyaéta anatomi komparatif jeung anatomi manusa.

Anatomi sato bisa ngawengku ulikan struktur sato-sato nu béda mun disebut anatomi komparatif atawa morfologi sato. Mun diwates ukur hiji sato, disebutna anatomi husus.

Tina jihat mangpaat, ulikan ngeunaan manusa mangrupa bagéan nu pangpentingna dina anatomi husus, sarta anatomi manusa ieu bisa ditilik tina jihat nu béda-béda ogé. Tina jihat médis, ieu ngawengku pangaweruh ngeunaan wujud sabenerna, posisi, ukuran, jeung hubungan antara rupa-rupa struktur awak manusa dina kasehatan. Sarta pikeun ulikan ieu kaluar istilah anatomi deskriptif atawa topografis, najan mindeng ogé disebut salaku antropotomi.

Sangkan meunangkeun pangaweruh nu écés tur pertéla ngeunaan awak manusa, butuh waktu mangtaun-taun dina nengetanna tur pinuh ku kasabaran tangtuna ieu ngan bisa dipigawé ku saeutik jalma. Kacida ruwetna awak manusa mah antukna ngan ukur saeutikan anatomis manusa profésional nu bisa ngawasa sakabéh detilna sacara gembleng, tur lolobanaana jadi spésialis dina bagéan-bagéan husus, kayaning utek, jeroan, jeung lian-liana; bari jeung maranéhna loba nu ngarti ogé kana bagéan liana. Anatomi topografis kudu diulik ku unggal jalma éta ku cara sababaraha kali ngabédah katut mariksa awak manusa paéh.

Tina jihat morfologis, anatomi manusa mangrupa ulikan nu ilmiah tur matak pogot, sabab tujuanna nu hayang nyingkabkeun sasakala struktur tangtungan jelema, tur ngabutuhkeun hiji pangaweruh tina gabungan mangrupa-rupa élmu émbriologi atawa biologi kamekaran, filogeni, katut histologi.

• Sistim-sistim na awak (manusa):
  • sistim kulit
  • sistim otot
  • sistim saraf
  • sistim réproduktif
  • sistim napas
  • sistim ékskresi
  • sistim sirkulasi
  • sistim rorongkong (Rorongkong manusa)
  • sistim éndokrin
  • sistim cerna
• Organ na awak (manusa):
  • kérod salawé
  • appendix
  • otak
  • pinareup
  • colon atawa peujit badag
  • diaphragm
  • ceuli
  • panon
  • jantung
  • ginjal
  • palawangan
  • larynx
  • haté
  • burih
  • irung
  • ovary
  • pharynx
  • pankréas
  • sirit
  • plasénta
  • rectum
  • kulit
  • peujit leutik
  • limpa
  • stomach
  • létah
  • uterus
• Tulang na rorongkong manusa:
  • tulang beuheung (clavicle)
  • thigh bone (femur)
  • humerus
  • rahang
  • patella
  • radius
  • skull
  • tibia
  • ulna
  • rib
  • vertebrae
• Kalenjar na awak (manusa):
  • ductless gland
  • kalenjar susu
  • kalenjar ciduh
  • thyroid gland
  • parathyroid gland
  • adrenal gland
  • pituitary gland
  • pineal gland
• Tissues dina awak (manusa):
  • connective tissue
  • endothelial tissue
  • epithelial tissue
  • glandular tissue
• Bagéan luar awak (manusa) nu katempo:
  • beuteung
  • leungeun
  • tonggong
  • imbit
  • dada
  • ceuli
  • panon
  • beungeut
  • genitals
  • sirah
  • sandi
  • suku
  • baham
  • beuheung
  • scalp
  • kulit
  • huntu
  • létah
  • Tarang
• Istilah anatomik séjén (teu digolongkeun):
  • artery
  • coelom
  • diafragma
  • gastrointestinal tract
  • rambut
  • exoskeleton
  • baham
  • saraf
  • peritoneum
  • serous membrane
  • rorongkong
  • tangkorak
  • spinal cord
  • vein