Andora la Velja (kat. Andorra la Vella) je glavni grad Andore.[1]Prema popisu iz 2011. godine u gradu je živelo 22.256 stanovnika.[2] Prostire se na 59 km². Stanovništvo je raznoliko. U gradu je 43% Španaca, 33% Andorana, 11% Portugalaca, 7% Francuza i 6% ostalih. Zvanični jezik je katalonski. Glavni je grad Andore od 1278.

Andora la Velja
Andorra la Vella
Pogled na grad
Zastava
Zastava
Grb
Grb
Administrativni podaci
Država Andora
ParohijaAndora la Velja
Stanovništvo
Stanovništvo
 — 22.256
 — gustina16.364,71 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate42° 30′ 27″ S; 1° 31′ 21″ I / 42.5075° S; 1.5225° I / 42.5075; 1.5225
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina1.023 m
Površina1,36 km2
Andora la Velja na karti Andore
Andora la Velja
Andora la Velja
Andora la Velja na karti Andore
Poštanski brojAD500
Registarska oznakaC
Veb-sajt
andorralavella.ad

Istorija

uredi

Na mestu današnjeg grada postoje nalazišta iz kamenog doba. Postoje podaci da je grad osnovan u neolitu. U vreme Karla Velikog je spadao u franačku istorijsku pokrajinu Marka Ispanika. U 8. veku u grad su stigli Mavri. 1278. godine je proglašen andorskom prestonicom. Iz tog doba potiče staro gradsko jezgro. 1707. je izgrađena zgrada parlamenta. U 20. veku područje grada nije imalo veliki istorijski značaj, pa čak nije uključeno u Versajski ugovor. 1930.-ih Boris Skosirev je uspostavio demokratiju. 1993. je službeno uspostavljena parlamentarna demokratija. 1991. i 2005. je grad bio domaćin Igara malih evropskih država.

Geografija

uredi

Andora la Velja se nalazi u dolini između planina Valira del Nord i Valira del Orient koje pripadaju planinskom vencu Pirineji. Smešten je na reci Valiri. S obzirom na visinu od 1.023 m, najviši je glavni grad u Evropi i popularno skijalište.

Klima

uredi

Temperature tokom godine su od −1 °C do 20 °C.

Znamenitosti

uredi

Poznata je po starom gradskom jezgru s kamenim ulicama i kućama. Takođe je poznata crkva Svetog Stjepana Prvomučenika izgrađena u 11. veku u romaničkom stilu. Značajna je zgrada parlamenta u starom delu grada. Najstarija i najpoznatija crkva je verovatno crkva u župi Santa Koloma. Najveći kulturni centri u gradu su vladina dvorana, glavni muzej i gradsko pozorište. Takođe je poznat gradski trg.

Stanovništvo

uredi

U gradu ima najviše Španaca (43%), Andoraca (33%), Portugalaca (11%) i Francuza (7%). Službeni jezik je katalonski, a govore se španski, portugalski i francuski. U veri prevladavaju rimokatolici.

Privreda

uredi

Andora la Velja je privredno središte Andore. Većina andorskih kompanija ovde ima sedište. Svake godine dolazi oko 10 miliona turista, što donosi velike prihode. Takođe, grad je i jedno od evropskih bankarskih središta. Iako država nije članica Evropske unije, koristi evro.

Saobraćaj

uredi

Kao glavni grad, povezan je s većim aerodromima u Tuluzu, Gironi, Perpinjanu i Barseloni. S obzirom na reljef vazdušni saobraćaj nije razvijen. U gradu postoji železnička stanica kao i gradski prevoz autobusom. Železnicom je povezan s francuskim gradićem L'Ospitale-pre-l'Andor koji je povezan s Parizom i Barselonom.

Partnerski gradovi

uredi

Reference

uredi
  1. ^ Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 50. ISBN 86-331-2075-5. 
  2. ^ „GeoHive - Andorra population statistics”. web.archive.org. 2015-02-16. Arhivirano iz originala 16. 02. 2015. g. Pristupljeno 2019-10-12. 

Spoljašnje veze

uredi