Vlak ili voz je kompozicija više povezanih šinskih vagona koje vuče ili gura jedna ili više lokomotiva, takođe mora biti propisno zakačen i obeležen. Reč voz je nastala od glagola voziti, a pre pojave današnje železnice je korišćena za povorku od nekoliko kola koja su povezana, a vuku ih volovi. Uvođenjem železnice u Srbiju, većina novih pojmova je prevedena upotrebom postojećih srpskih reči, tako što im je značenje prošireno na novi pojam, osim vagona i lokomotive.

Podjela po vrsti vlaka

uredi

U osnovi razlikujemo:

Podela prema načinu pogona

uredi
 
V43, mađarska električna lokomotiva koja se često koristi za putnički saobraćaj.

Prvi vozovi su bili vučeni konopcima, koristili su silu gravitacije ili su ih vukli konji, ali su ih početkom 19. veka zamenile parne lokomotive. Od 1920ih njih su počele da zamenjuju dizel i električne lokomotive, koje su zahtevale manje napora za upravljanje i bile su čistije, ali i složenije i skuplje.

Električna vuča pruža nižu cenu po pređenom kilometru, ali ima više početne troškove, koji se mogu opravdati samo na linijama sa velikom gustinom saobraćaja. Pošto je izgradnja električnog sistema potrebnog za rad električne lokomotive viša po pređenom kilometru, električna vuča je manje poželjna na dužim linijama, osim na sistemima kojima se putuje velikim brzinama.

Motorni vlak

uredi

Posebna vrsta vlaka je motorni vlak, koji služi samo za prijevoz putnika.

Vlak velike brzine

uredi

Pod pojmom vlaka velike brzine (engl. highspeed train, fr. Train a grande vitesse, njem. Hochgeschwidigkeitszug) se obično podrazumijeva vlak, kojemu je prosječna brzina vožnje 200 i više km/h.

Album

uredi

Povezano

uredi