Gewehr 98
Ovo je članak o njemačkoj standardnoj puški iz Prvog svjetskog rata. Za standardnu pušku iz Drugog svjetskog rata, vidi Mauser Karabiner 98. Mauzer 98 (Mauser 98) je bila Nemačka puška repetirka koju je 1898. godine konstruisao Paul Mauzer,ova puška je ujedno bila njegov najuspešniji projekat. Puška se pokazala kao veoma pouzdana,izdržljiva,jednostavne konstrukcije,a od 1898. pa do danas je proizvedeno preko 100 miliona pušaka na bazi sistema M98, kako sportskih tako i vojnih modela.
| ,,Mauser 98" | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo {{{deo}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Gewehr 98. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mauzer 98 se koristila tokom prvog i Drugog svetskog rata kao i u mnogim drugim sukobima širom sveta. Tokom Drugog svetskog rata nemački Vermaht je koristio karabinsku verziju K98 Mauzer.
Istorija
uredi
Fabrika Mauzer, koju su osnovala braća Paul i Vilhelm Mauzer, je stekla reputaciju jedne od najboljih fabrika oružja još krajem 19. veka, i održala ju je do kraja Drugog svetskog rata. Nakon rata, kompanija je ostala u Zapadnoj Nemačkoj i bavila se uglavnom oružjem velikog kalibra (avionski topovi i sl.). Prva puška kojom se Mauzer proslavio je bila „Mauzer M1871" koja je bila i u naoružanju Srpske vojske, najveći udarac za firmu je bio to što je Nemačka vojska 1888. izabrala pušku M1888 sistema Manliher za svoju novu pušku, a koju je Mauzer odbio da proizvodi iz ličnih razloga. Narednih godina se kompanija Mauzer našla u ozbiljnim finansijskim problemima i na rubu egzistencije, a spašavale su je jedino kupovine iz inostranstva, pre svega Mauzerovi najbolji kupci (Srbija,Španija,Turska i neke južnoameričke zemlje). Povratak Mauzera na scenu je označila konstrukcija puške M1890 u kalibru 7.65x53mm koja se proizvodila pretežno u Belgiji, a koju su u naoružanje uvele Argentina i Turska. Zatim 1893. je konstruisana puška Mauzer M1893 u primarnom kalibru 7x57mm koju su u naoružanje uvele Španija,Meksiko, Brazil, Čile i Srbija 1899. kao i u kalibru 7.65x53mm koje su bile za Argentinu i Tursku. Važno je napomenuti da istu tu pušku proizvodila Švedska firma ,,Husqvarna" pod oznakom „M96".
Međutim ponos kompanije Mauzer predstavlja upravo Mauzer 98, poznata i kao ,,Gewehr 98" ili ,,Mauser 98". Ova puška je nastala 1898. kao zamena za dotadašnje puške M1888 poznatije kao „Komisijske puške" koje su pravljene u sistemu Manliher. U početku se proizvodila za metak M/88, da bi se od 1905. započela proizvodnja u unapređenom kalibru ,,8x57IS". Od 1898. pa sve do danas je proizvedeno preko 100 miliona pušaka u tom sistemu, a vojničke puške u sistemu Mauzera su stajale u naoružanju od južnoameričkih zemalja, preko Srbije pa sve do Irana i Kine. Prva puška sistema M98 je u naoružanje Srpske vojske ušla 1910. pod imenom „Mauzer M910 kalibra 7x57mm". Posle Prvog svetskog rata, puške sistema Mauzer su se već proizvodile van Nemačke, prvenstveno u Belgiji i Čehoslovačkoj.
Prva puška sistema Mauzer u Jugoslaviji se proizvodila pod imenom „M24 kalibra 8x57mm" i to pod licencom Belgijske firme ,,FN Hernstal". Važno je napomenuti da se ista takva puška proizvodila i u Čehoslovačkoj,Iranu i Kini. U Jugoslaviji je proizvedeno 680.000 pušaka „M24" u periodu od 1928-41. Sve do 1935. puške „Mauzer 98" prvobitnog modela su predstavljale osnovnu službenu pušku u nemačkoj vojsci, čak je Hitler jednom prilikom izjavio kako je „Mauzer 98" njegova omiljena puška međutim te puške u nemačkoj vojsci su bile previše dugačke za novi novi način ratovanja tako da su konstruktori odlučili da preduzmu nešto i tako su konstruisali novu pušku pod imenom ,,Karabiner 98k" kalibra 8x57mm i dužine 110cm.
Verzije
urediModeli proizvedeni pre Prvog svetskog rata
- Gewehr 98 Nemački Mauzer u kalibru 7.92x57mm
- M1902 i M1912 Meksički Mauzeri u kalibru 7×57mm
- M1903 Turski Mauzer u kalibru 7.65×53mm Argentine
- M1904 i M1912 Čileanski Mauzeri u kalibru 7×57mm
- M1912 Kolumbijski Mauzer u kalibru 7×57mm
- M1904 Portugalski Mauzer u kalibru 6.5x58mm
- M1908 Brazilski Mauzer u kalibru 7×57mm
- M1909 Argentinski Mauzer u kalibru 7.65×53mm Argentine
- M1910 Srpski Mauzer u kalibru 7×57mm
Modernizovani modeli proizvedeni posle Prvog svetskog rata
- vz. 98/22 Čehoslovački Mauzer u kalibru 7.92×57mm
- Type 24 ,,Zhongzheng" Kineski Mauzer u kalibru 7.92×57mm
- vz. 24 Čehoslovački Mauzer u kalibru 7.92×57mm
- vz. 33 Čehoslovački Mauzer u kalibru 7.92×57mm
- M1924 Belgijski Mauzer u kalibru 7.92×57mm
- M24 Srpski Mauzer u kalibru 7.92×57mm
- Karabinek wz. 1929 Poljski Mauzer u kalibru 7.92×57mm
- Kb wz. 98a Poljski Mauzer u kalibru 7.92×57mm
- K98 Mauzer Nemački Mauzer u kalibru 7.92×57mm
- M1943 Španski Mauzer u kalibru 7.92×57mm
Korisnici
uredi
Povezano
urediReference
urediLiteratura
uredi- Mauser Military Rifles of the World, third ed. Ball, Robert W.D. Krause Publications.
- Dr. Dieter Storz "Gewehr & Karabiner 98: Die Schußwaffen 98 des deutschen Reichsheeres von 1898 bis 1918."
- Dr. Dieter Storz "Deutsche Militärgewehre (Band 1): Vom Werdergewehr bis zum Modell 71/84."
- Dr. Dieter Storz "Deutsche Militärgewehre (Band 2): Schußwaffen 88 und 91 sowie Zielß und Fechtgewehre, seitengewehre und Patronentaschen."
Spoljašnje veze
uredi- Germany's Karabiner 98AZ Arhivirano 2018-11-25 na Wayback Machine-u, Garry James, gunsandammo.com
- Mauser model 98 at guns.ru
- http://tirmilitairefabrice.ifrance.com/site%20mauser1/Mauser.htm Arhivirano 2011-05-27 na Wayback Machine-u
- = 25. 10. 2009+07:25:52 Exploded view drawing of the Mauser Model 98 controlled-feed bolt-action
- Gewehr 98 Mauser Military Rifles of the World by Robert W. D. Ball
- Historical Summary and Disassembly instructions for the Gewehr 98 from American Rifleman Arhivirano 2016-03-04 na Wayback Machine-u
