1460.
Godina
< |
14. vijek |
15. vijek
| 16. vijek
| >
< |
1430-e |
1440-e |
1450-e |
1460-e
| 1470-e
| 1480-e
| 1490-e
| >
<< |
< |
1456. |
1457. |
1458. |
1459. |
1460..
| 1461.
| 1462.
| 1463.
| 1464.
| >
| >>
Godina 1460 (MCDLX) bila je prijestupna godina koja počinje u utorak (1. 1. po julijanskom kalendaru).
| Gregorijanski | 1460.. (MCDLX) |
| Ab urbe condita | 2213. |
| Islamski | 864–865. |
| Iranski | 838–839. |
| Hebrejski | 5220–5221. |
| Bizantski | 6968–6969. |
| Koptski | 1176–1177. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1515–1516. |
| • Shaka Samvat | 1382–1383. |
| • Kali Yuga | 4561–4562. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4096–4097. |
| • 60 godina | Yang Metal Zmaj (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11460. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Događaji
uredi- januar ? - Sultan Mehmed II zahteva od kralja Stjepana Tomaša slobodan prolaz kroz Bosnu, Turci ubrzo osvajaju Srebrenicu, Usoru i Zvornik[1].
- 14. 1. - Papa Pio II. u Mantovi zvanično proglasio trogodišnji krstaški pohod protiv Turaka (bez efekta).
- 18. 1. - Papa nalaže hvarskom biskupu da ispita vesti o saradnji bosanskog kralja sa Turcima (naredba ponovljena u aprilu).
- 5. 3. - Danski kralj Kristijan I. izdaje Proglas iz Ribe o nerazdvojivosti Šlezviga i Holštajna.
- april - Sultanov poslanik zahteva u Veneciji predaju Gornje Zete (prema ugovoru sa despotom Đurđem iz 1456) - odbijeno.
- 1. 5. - Otkriveno zelenortsko ostrvo Maio ("maj").
- 4. 5. - Simon, mačvanski ban i beogradski kapetan, piše da je kralj Tomaš dopustio Hasan-paši prolaženje kroz Bosnu u Srem i vukovsku oblast[2].
- svibanj - Ugarski sabor u Jegru, kralj Matija traži novac za borbu protiv cara Fridriha III i njegovog saveznika Jana Jiskre u severozapadnoj Ugarskoj (Matija se do kraja godine bavi ovim ratom).
- jun - Rat dveju ruža: Richard Neville, 16th Earl of Warwick sa sinom vojvode od Jorka se iskrcao u Engleskoj i zauzeo London.
- 10. 7. - Bitka kod Northamptona: pobeda jorkista, zarobljen kralj Henry VI.
- 3. 8. - Umro škotski kralj James II, nasleđuje ga sin James III (1460-88).
- 9. 11. - Mihalj Silađi poražen i zarobljen od Turaka Ali-beg Mihaloglua kod Požežene i ubrzo pogubljen u Stambolu (u Veneciju o tome javljeno 5. 2. 1461).
- novembar - Stefan Branković se u Albaniji oženio Angelinom Arijanit Komnin (kasnije prepodobna mati Angelina).
- + Bosanski kralj traži pomoć od Mlečana zbog "najteže opasnosti" od Turaka - obećavaju mu naoružanje.
- 3. 12. - Dubrovačka Republika odbija pomoć Vladislavu Hercegoviću, verovatno zbog sukoba njegovog oca sa kraljem Tomašom.
- 30. 12. - Bitka kod Wakefielda, pobeda Lankastrijanaca, poginuo Richard, vojvoda od Jorka i pretendent na presto.
Tokom/tijekom godine
uredi- Pad Morejske Despotovine: Dimitrije Paleolog se u borbi sa bratom Tomom obratio sultanu i predao mu Mistru, nakon čega je zauzeta cela Despotovina (izuzetak su ostrvo Monemvasija, poluostrvo Mani i na kraju tvrđava Salmenik).
- Medunski subaša Feriz-beg do jeseni napada Mlečane i Crnojeviće u Zeti.
- Mošti kralja Milutina prenesene iz Trepče u Sofiju.
- 1459-60 - Ivan Česmički (Janus Pannonius, nećak Ivana Viteza od Sredne) postao biskup Pečuha.
- Blaž Baromić ispisao glagoljički Mavrov brevijar.
- Sjedište Krbavske biskupije premješteno iz Udbine u Modruš.
- Samostan u Svetom Petru u Šumi postaje pavlinski.
- Izvesni Leonardo de Candia Pistoia doneo u Firencu grčki rukopis "Corpus Hermeticuma".
- Portugalac Pedro de Sintra stigao do današnjeg Sijera Leonea (ili 1462).
- Osnovan Bazelski univerzitet.
- Narod Huanca potčinjen Inkama.
Rođenja
uredi- ca. Benko Benković, hrvatski filozof († 1523)
- ca. Nikola Božidarević, dubrovački slikar († ca. 1518)
- ca. Šimun Kožičić, hrvatski tiskar († 1536)
- ca. Antoine Brumel, flamanski kompozitor († ca. 1513)
- ca. Tristão da Cunha, portugalski istraživač († ca. 1540)
- ca. Kanstantin Astroski, veliki hetman Litvanije, nacionalni junak Belorusije († 1530)
- ca. Tilman Riemenschneider, nemački skulptor († 1531)
Smrti
uredi- 3. 8. - James II, kralj Škotske (* 1430)
- 20. 9. - Gilles Binchois, franko-flamanski kompozitor (* ca. 1400)
- 13. 11. - Henrik Moreplovac, portugalski princ, pokrovitelj pomorskih istraživanja (* 1394)
- 14. 12. - Guarino da Verona, italijanski humanista (* 1370)
- 30. 12. - Richard of York, 3rd Duke of York, pretendent na engleski presto (* 1411)
- Francesco II Acciaioli, poslednji atinski vojvoda
- Israel Isserlein, jevrejski učenjak (* 1390)
- Akşemseddin, islamski učenjak (* 1390)
Reference
uredi- Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)
- Vladimir Ćorović, Historija Bosne
- Grupa autora, Istorija Crne Gore