Zamek w Sielcu
 nr rej. A/314 z 17.03.1960 i z 10.05.1967
| |
.jpg) Pozostałości zamku. Basteja północno-zachodnia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość |
Sielec |
| Typ budynku |
zamek |
| Styl architektoniczny |
architektura nowożytna |
| Rozpoczęcie budowy |
XVI w. |
| Zniszczono |
XVII i XVIII w. |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu chełmskiego  | |
Położenie na mapie gminy Leśniowice  | |
 51°02′01,7″N 23°30′30,2″E/51,033800 23,508400
| |
Zamek w Sielcu – ruiny nowożytnego zamku bastejowego z XVI lub XVII wieku w miejscowości Sielec w gminie Leśniowice, powiecie chełmskim w województwie lubelskim.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy zamek zbudowała tu rycerska rodzina Smoków herbu Ślepowron i wzmiankowany był w 1441 roku[1]. Za fundatorów obecnego zamku uznaje się Uhrowieckich herbu Suchekomnaty, którzy w roku 1543 objęli miejscowy majątek. Nowy zespół zamkowy został wzniesiony po 1588 prawdopodobnie przez Mikołaja Uhrowieckiego, starostę chełmskiego. Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1601 roku, w którym Jan i Andrzej Uhrowieccy zrzekli się praw do zamku na rzecz stryja Andrzeja, starosty chełmińskiego (1591–1608)[2]. W latach 1622–1629 zamek był własnością Krystyny Uhrowieckiej żony kasztelana lubelskiego Zbigniewa Sienieńskiego[1]. Potem, do 1678 rodu Daniłowiczów, a następnie Zofii Anny (córki Mikołaja Daniłowicza), która wyszła za Jana Cetnera, w związku z czym zamek do 1690 roku należał do rodu Cetnerów[1].
W 1690 roku Dorota Cetnerówna wniosła go w posagu hetmanowi wielkiemu Stanisławowi Mateuszowi Rzewuskiemu, w związku z czym Rzewuscy byli jego właścicielami do 1944 roku[1]. W 1678 zamek został zniszczony wskutek wybuchu prochu.
Zrujnowany obiekt został częściowo rozebrany w ciągu XVIII-XIX wieku oraz w latach 1945–1950.
W latach 1964–1965 miały miejsce badania wykopaliskowe mające na celu zbadanie układu funkcjonalno-przestrzennego zamku.
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Nowożytny zamek zbudowany został na planie nieregularnego czworoboku z wjazdem w kurtynie zachodniej. W narożach zamku zbudowano basteje ze strzelnicami. Dwukondygnacyjna basteja północno-zachodnia zbudowana została na planie koła, z kamienia i oblicowana cegłą, podpiwniczona. Na dwóch kondygnacjach strzelnice do ręcznej broni palnej. Basteje flankujące południową kurtynę zamku miały plan czworoboczny. Mury kurtynowe były zwieńczone attyką[3].
-
Zamek w połowie XIX wieku -
Zamek -
Zamek
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Sielec pałac Rzewuskich [online], www.lubelskieklimaty.pl [dostęp 2023-04-20].
- ↑ Irena Rolska-Boruch: Siedziby szlacheckie i magnackie na ziemiach zwanych Lubelszczyzną 1500-1700. Red. Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1999, s. 25.
- ↑ Polskie Zabytki – Sielec. [dostęp 2015-04-03]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Irena Rolska-Boruch, Sztuka ziemi chełmskiej i województwa bełskiego. Murowane zamki i dwory w ziemi chełmskiej w wiekach XVI i XVII, Instytut Historii Sztuki UJ, Kraków 1999.
- Katalog zabytków sztuki w Polsce, T. VIII, z. 5 – powiat chełmski, Warszawa 1968.
- Mieczysław Kurzątkowski, Rezydencje obronne w Krupem i Sielcu – rówieśniczki Zamościa, Biuletyn Historii Sztuki, Tom 30, Numer 4 (1968), s. 508–511.
- S. Korpysz, Z. Lubaszewski, Obiekty zabytkowe Chełma i powiatu chełmskiego. Zabytki architektury i budownictwa, Chełm 2016.