Witold Załęski

Witold Załęski

Data i miejsce urodzenia	12 sierpnia 1836 Warszawa
Data i miejsce śmierci	16 października 1908 Warszawa
Zawód, zajęcie	statystyk, demograf, ekonomista
Alma Mater	Uniwersytet w Dorpacie
Uczelnia	Szkoła Główna Warszawska, Szkoła Handlowa Kronenberga
Rodzice	Karol Buczyński, Eleonora Buczyńska
Multimedia w Wikimedia Commons

Witold Załęski (ur. 12 sierpnia 1836 w Warszawie, zm. 16 października 1908 tamże) – polski statystyk, demograf i ekonomista. Wykładowca Szkoły Głównej Warszawskiej i Szkoły Handlowej Kronenberga w Warszawie, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Był synem Karola (marszałka szlachty guberni grodzieńskiej) i Eleonory z Buczyńskich. Uczęszczał do Gimnazjum J. N. Leszczyńskiego w Warszawie i Instytutu Szlacheckiego w Wilnie, w latach 1853–1857 studiował prawo na Uniwersytecie w Dorpacie. Członek Korporacji Akademickiej Konwent Polonia. Po studiach miał propozycję prowadzenia wykładów na Uniwersytecie Lwowskim, ale zgody nie wyraziły władze austriackie. Pracował jako nauczyciel historii powszechnej i geografii w warszawskich szkołach prywatnych. W 1866 w Dorpacie obronił doktorat w dziedzinie prawa państwowego i międzynarodowego i w t.r. został docentem w Katedrze Ekonomii Politycznej Szkoły Głównej Warszawskiej; prowadził tam zajęcia do 1869, a w latach 1873–1906 wykładał statystykę w Szkole Handlowej Kronenberga.

W 1876 został powołany przez prezydenta Sokratesa Starynkiewicza na kierownika Sekcji Statystycznej magistratu miasta Warszawy, którą kierował do swojej śmierci w 1908^[1].

Był w gronie członków założycieli Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (1907), przewodniczył Wydziałowi II Towarzystwa.

Jego zainteresowania naukowe obejmowały statystykę opisową i demografię. Prowadził m.in. badania statystyczne dotyczące zabudowań, ludności, przemysłu rzemieślniczego i fabrycznego XIX-wiecznej Warszawy, a także uchodźstwa zarobkowego chłopów w Królestwie Polskim (i innych kwestii związanych z rolnictwem). W 1882 kierował pierwszym jednodniowym spisem ludności Warszawy, w 1897 uczestniczył w pierwszym ogólnym spisie ludności Cesarstwa Rosyjskiego i Królestwa Polskiego.

Ogłosił m.in.:

• Kilka słów o teoryi statystyki (1868)^[2]
• Nauka zarządu (administracyi) (1871)
• Rys statystyki porównawczej miasta Warszawy (1872–1873, dwie części)^[3]
• O stowarzyszeniach (1873)^[4]
• Statystyka porównawcza Królestwa Polskiego (1876)^[5]
• O stanie i potrzebach rolnictwa we Francji i o stanie wielkiej własności w Królestwie Polskiem (1881)^[6]
• Teorya statystyki w zarysie (1884)^[7]
• Zasady ekonomiki (nauki gospodarstwa narodowego) (1891)^[8]
• Królestwo Polskie pod względem statystycznym (1900–1901, dwie części)^[9][10].

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 164-4-1/2)^[11].

• Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 3: P–Z (pod redakcją Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1985.
• Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0. Brak numerów stron w książce

• Dzieła Witolda Załęskiego w bibliotece Polona