Przejdź do zawartości

Witold Załęski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Witold Załęski
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 sierpnia 1836
Warszawa

Data i miejsce śmierci

16 października 1908
Warszawa

Zawód, zajęcie

statystyk, demograf, ekonomista

Alma Mater

Uniwersytet w Dorpacie

Uczelnia

Szkoła Główna Warszawska, Szkoła Handlowa Kronenberga

Rodzice

Karol Buczyński, Eleonora Buczyńska

Grób Witolda Załęskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Witold Załęski (ur. 12 sierpnia 1836 w Warszawie, zm. 16 października 1908 tamże) – polski statystyk, demograf i ekonomista. Wykładowca Szkoły Głównej Warszawskiej i Szkoły Handlowej Kronenberga w Warszawie, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był synem Karola (marszałka szlachty guberni grodzieńskiej) i Eleonory z Buczyńskich. Uczęszczał do Gimnazjum J. N. Leszczyńskiego w Warszawie i Instytutu Szlacheckiego w Wilnie, w latach 18531857 studiował prawo na Uniwersytecie w Dorpacie. Członek Korporacji Akademickiej Konwent Polonia. Po studiach miał propozycję prowadzenia wykładów na Uniwersytecie Lwowskim, ale zgody nie wyraziły władze austriackie. Pracował jako nauczyciel historii powszechnej i geografii w warszawskich szkołach prywatnych. W 1866 w Dorpacie obronił doktorat w dziedzinie prawa państwowego i międzynarodowego i w t.r. został docentem w Katedrze Ekonomii Politycznej Szkoły Głównej Warszawskiej; prowadził tam zajęcia do 1869, a w latach 18731906 wykładał statystykę w Szkole Handlowej Kronenberga.

W 1876 został powołany przez prezydenta Sokratesa Starynkiewicza na kierownika Sekcji Statystycznej magistratu miasta Warszawy, którą kierował do swojej śmierci w 1908[1].

Był w gronie członków założycieli Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (1907), przewodniczył Wydziałowi II Towarzystwa.

Jego zainteresowania naukowe obejmowały statystykę opisową i demografię. Prowadził m.in. badania statystyczne dotyczące zabudowań, ludności, przemysłu rzemieślniczego i fabrycznego XIX-wiecznej Warszawy, a także uchodźstwa zarobkowego chłopów w Królestwie Polskim (i innych kwestii związanych z rolnictwem). W 1882 kierował pierwszym jednodniowym spisem ludności Warszawy, w 1897 uczestniczył w pierwszym ogólnym spisie ludności Cesarstwa Rosyjskiego i Królestwa Polskiego.

Ogłosił m.in.:

  • Kilka słów o teoryi statystyki (1868)[2]
  • Nauka zarządu (administracyi) (1871)
  • Rys statystyki porównawczej miasta Warszawy (1872–1873, dwie części)[3]
  • O stowarzyszeniach (1873)[4]
  • Statystyka porównawcza Królestwa Polskiego (1876)[5]
  • O stanie i potrzebach rolnictwa we Francji i o stanie wielkiej własności w Królestwie Polskiem (1881)[6]
  • Teorya statystyki w zarysie (1884)[7]
  • Zasady ekonomiki (nauki gospodarstwa narodowego) (1891)[8]
  • Królestwo Polskie pod względem statystycznym (1900–1901, dwie części)[9][10].

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 164-4-1/2)[11].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Maria Nietyksza: Statystyka ludnościowa Warszawy w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku [w:] 130 lat statystyki Warszawy 1864–1994. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1995, s. 35.
  2. Witold Załęski, Kilka słów o teorji statystyki [online], polona.pl [dostęp 2019-07-30].
  3. Witold Załęski, Rys statystyki porównawczej miasta Warszawy. Cz. 2, Statystyka przemysłu rzemieślniczego i fabrycznego [online], polona.pl [dostęp 2019-07-30].
  4. Witold Załęski, O stowarzyszeniach [online], polona.pl [dostęp 2019-07-30].
  5. Witold Załęski, Statystyka porównawcza Królestwa Polskiego : ludność i stosunki ekonomiczne [online], polona.pl [dostęp 2019-07-30].
  6. O stanie i potrzebach rolnictwa we Francji i o stanie wielkiej własności w Królestwie Polskiem. [Cz.] 2, O stanie wielkiej własności ziemskiej w Królestwie Polskiem [online], Odb.: Niwa. Warszawa, 1881., polona.pl [dostęp 2019-07-30].
  7. Witold Załęski, Teorya statystyki w zarysie. Cz. 1, Zasady ogólne i część historyczna [online], polona.pl [dostęp 2019-07-30].
  8. Witold Załęski, Zasady ekonomiki : (nauki gospodarstwa narodowego) [online], polona.pl [dostęp 2019-07-30].
  9. Witold Załęski, Królestwo Polskie pod względem statystycznym. Cz. 1, Ludność, rolnictwo, górnictwo i finanse [online], polona.pl [dostęp 2019-07-30].
  10. Witold Załęski, Królestwo Polskie pod względem statystycznym. Cz. 2, Statystyka zajęć i przemysłu [online], polona.pl [dostęp 2019-07-30].
  11. Cmentarz Stare Powązki: ELEONORA ZAŁĘSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-21].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 3: P–Z (pod redakcją Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1985.
  • Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]