Witold Borkowski
Data i miejsce urodzenia |
26 października 1919 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
5 listopada 1995 |
Narodowość |
polska |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
|
Witold Borkowski (ur. 26 października 1919 w Wilnie, zm. 5 listopada 1995 Warszawie) – polski tancerz, choreograf, reżyser.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył Studio Baletowe Muraszowej w Wilnie (1937), debiutował w wileńskim Teatrze Lutnia w balecie „Zaproszenie do tańca” Webera. Przed II wojną światową występował w zespole baletowym Feliksa Parnella i teatrze Wielka Rewia w Warszawie.
Podczas okupacji niemieckiej był tancerzem i asystentem choreografa w Teatrze Muzycznym Lutnia w Wilnie, występował także w teatrach Maska i Rozmaitości „Jar” w Warszawie.
Po wojnie występował w Krakowie, następnie tańczył w zespole Feliksa Parnella. W latach 1947–1949 był pierwszym tancerzem i pedagogiem w Operze Śląskiej w Bytomiu, a w latach 1950–1964 pierwszym tancerzem baletu Opery w Warszawie. W latach 1951–1953 współpracował jako choreograf z warszawskimi teatrami, m.in.: Syrena, Nowym i Satyryków. W latach 1955–1959 odbył studia choreograficzne w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie, odbył staże w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej (GITIS), Teatrze im. Kirowa w Leningradzie (1950), Londynie, Operze Paryskiej (1957), Balecie XX Wieku Maurice’a Béjarta (1968). W latach 1964/1965–1974/1975 zajmował stanowisko kierownika baletu i głównego choreografa Opery Łódzkiej. Był kierownikiem artystycznym działającego przy teatrze studia baletowego (1967–1972), inicjatorem Łódzkich Spotkań Baletowych (1968). W latach 1975–1980 był kierownikiem baletu i choreografem Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. Współpracował w dziedzinie choreografii z wieloma teatrami muzycznymi i dramatycznymi, był wielokrotnie jurorem konkursów krajowych i zagranicznych. Był członkiem Prezydium Zarządu i przewodniczącym sekcji choreograficznej Związku Artystów Scen Polskich, wiceprzewodniczącym sekcji choreograficznej Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.
Żoną Witolda Borkowskiego była Olga Glinkówna, tancerka, pierwsza solistka Teatru Wielkiego w Warszawie[1].
Zmarł w Warszawie, pochowany 9 listopada 1995 na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 68A-2-14)[2].
Najważniejsze partie[3]
[edytuj | edytuj kod]- Diabeł i Pan Twardowski (Pan Twardowski)
- Piękny chłopiec (Swantewit)
- Satyr (Noc Walpurgii)
- Franz (Coppelia)
- Dyl (Dyl Sowizdrzał)
- Zygfryd (Jezioro łabędzie)
- Romeo (Romeo i Julia)
- Jan Kazimierz (Mazepa)
- Pietruszka (Pietruszka)
- Faun (Popołudnie Fauna)
- Bachus (Zaczarowana oberża)
- Cygan (Kamienny kwiat)
Najważniejsze choreografie[3]
[edytuj | edytuj kod]- Królewna Śnieżka (Łódź)
- Don Kichot (Wrocław)
- Don Kichot Minkusa w Londynie z Ballet Rambert (1962) z London Festival Ballet (1970, 1975)
- Don Kichot i Romeo i Julia w Oslo (1969)
- Królewna Śnieżka w Wilnie (1972), Brnie (1974) Skopje (1989)
- Pan Twardowski w Hawanie (1974)
- prapremiera Joanny Papieżycy Stojanowa w Sofii (1970)
- Fontanna Bachczysaraju Asafiewa w Skopje (1981)
- Romeo i Julia w São Paulo (1985).
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1987)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1959)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1956)
- Złoty Krzyż Zasługi (11 lipca 1955)[4]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[5]
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967)
- Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1988)
- Honorowa Odznaka Miasta Łodzi (1968)
- Medal 200-lecia Baletu Polskiego (1985)
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]W 2017 w Teatrze Wielkim w Łodzi nadano imię Witolda Borkowskiego Sali Baletowej i odsłonięto pamiątkową tablicę.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mała encyklopedia muzyki. Warszawa 1968, s. 352.
- ↑ Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2024-01-04] .
- ↑ a b taniec POLSKA [pl] - ludzie tańca - Witold Borkowski [online], www.taniecpolska.pl [dostęp 2020-03-05] (pol.).
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Witold Borkowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-08] .
- Baza Taniec Polska
- Joanna Sibilska-Siudym, Witold Borkowski
- Absolwenci Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza
- Ludzie kultury związani z Łodzią
- Ludzie urodzeni w Wilnie
- Odznaczeni Honorową Odznaką Miasta Łodzi
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego
- Odznaczeni odznaką honorową „Za Zasługi dla Warszawy”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie
- Polscy choreografowie
- Polscy tancerze
- Polscy pedagodzy
- Urodzeni w 1929
- Zmarli w 1995