Przejdź do zawartości

Witold Biegański

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Witold Biegański
Ilustracja
Witold Biegański przed 1989 rokiem
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

14 stycznia 1925
Czapielszczyzna

Data i miejsce śmierci

15 listopada 1988
Warszawa

doktor habilitowany nauk humanistycznych
Specjalność: historia wojskowości
Alma Mater

Wojskowa Akademia Polityczna im. Feliksa Dzierżyńskiego

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1943–1989) Złoty Krzyż Zasługi Medal za Warszawę 1939–1945 Medal „Za udział w walkach o Berlin” Medal Zwycięstwa i Wolności 1945

Witold Biegański (ur. 14 stycznia 1925 w Czapielszczyźnie, zm. 15 listopada 1988 w Warszawie) – pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego, profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych, historyk wojskowości.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Witold Biegański urodził się 14 stycznia 1925 roku w Czapielszczyźnie, w powiecie wilejskim, w rodzinie Antoniego, geodety. W latach 1938–1940 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum Ogólnokształcącego w Wilejce.

W lutym 1940 roku został deportowany wraz z rodziną na Ural. Początkowo pracował przy wyrębie lasu. W 1942 roku był zatrudniony w Rajpromkombinacie w charakterze stolarza, a następnie w sowchozie „Rewda”. W marcu 1943 roku został przeniesiony do kołchozu „Sałabajewka” w Krasnoufimsku.

1 września 1943 roku został wcielony do Armii Czerwonej i przydzielony do 966 pułku strzelców. Pod koniec października 1943 roku, za zgodą radzieckich władz wojskowych, został przeniesiony do 3 Dywizji Piechoty imienia Romualda Traugutta i przydzielony do szkoły podoficerskiej. Po ukończeniu szkoły został przydzielony do 7 pułku piechoty i wyznaczony na stanowisko dowódcy drużyny w kompanii rusznic przeciwpancernych. Wziął udział w walkach na przyczółku magnuszewskim oraz czerniakowskim. W październiku 1944 roku został przeniesiony do Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 2 w Lublinie.

W lutym 1945 roku, po ukończeniu szkoły oficerskiej i awansie na podporucznika, został przydzielony do 6 zapasowego pułku piechoty na stanowisko dowódcy kompanii. Następnie pełnił służbę w 39 pułku piechoty i w Marynarce Wojennej. W marcu 1947 roku, po ukończeniu kursu dowódców kompanii w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie i awansie na kapitana, został przeniesiony do 18 pułku piechoty na stanowisko dowódcy kompanii. Na czele dowodzonego pododdziału wziął udział w akcji „Wisła” na Rzeszowszczyźnie. W 1948 roku został przeniesiony do Komendy Wojewódzkiej Powszechnej Organizacji „Służba Polsce” w Szczecinie na stanowisko oficera szkoleniowego. W następnym roku został przeniesiony do Komendy Głównej Powszechnej Organizacji „Służba Polsce” w Warszawie, gdzie zajmował się sprawami personalnymi.

W 1950 roku złożył maturę w Liceum imienia Reytana w Warszawie. W tym samym roku powrócił do wojska i został skierowany do Wyższej Szkoły Piechoty w Rembertowie, w charakterze słuchacza. Po ukończeniu szkoły został przydzielony do Głównego Inspektoratu Wyszkolenia Bojowego (od 1952 roku – Główny Zarząd Wyszkolenia Bojowego), w którym przez pięć kolejnych lat pełnił służbę na stanowisku pomocnika szefa Wydziału Szkół i Kursów Oficerskich. W latach 1950–1953 szefem tego wydziału był Wojciech Jaruzelski. W 1956 roku powrócił do Rembertowa, w charakterze słuchacza Akademii Sztabu Generalnego.

W 1959 roku, po ukończeniu akademii, został przydzielony do Wojskowego Instytutu Historycznego. W 1962 roku uzyskał, w systemie zaocznym, dyplom Wojskowej Akademii Politycznej i tytuł magistra historii. W 1967 roku obronił pracę zatytułowaną Wysiłek zbrojny emigracji polskiej we Francji 1939–1940 i otrzymał tytuł doktora nauk humanistycznych. W 1974 roku na podstawie oceny ogólnego dorobku naukowego i przedłożonej rozprawy habilitacyjnej pod tytułem Finał dziwnej wojny. Studium o kampanii francuskiej 1940 roku uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych i tytuł docenta. W tym samym czasie kierował Zakładem II Wojny Światowej WIH. W 1984 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym nauk humanistycznych oraz powierzono mu obowiązki zastępcy komendanta Wojskowego Instytutu Historycznego. W 1970 wszedł w skład Komitetu Redakcyjnego i był redaktorem naukowym Encyklopedii II wojny światowej, wydanej nakładem Wydawnictwa MON w 1975 roku[1].

Specjalizował się w dziejach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

W 1988 powołany w skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Zmarł w roku 1988 podczas operacji serca.

Wybrane publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Szczurami Tobruku ich zwali. Z dziejów walk polskich formacji wojskowych w Afryce Północnej w latach 1941–1943, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1988.
  • Sekwana-Ren, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1988.
  • Ankona, Książka i Wiedza, Warszawa 1986.
  • Bolonia, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1986.
  • Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej, tom II Walki formacji polskich na Zachodzie 1939–1945, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1981 (redaktor naukowy)
  • Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej, tom I Wojna obronna Polski 1939, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1979.
  • Narwik, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1979.
  • W konspiracji i w walce. Z kart polskiego ruchu oporu we Francji 1940–1944, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1979.
  • Zaczęło się w Coëtquidan. Z dziejów polskich jednostek regularnych we Francji, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1977.
  • Arnhem, Książka i Wiedza, Warszawa 1975 i 1977.
  • Finał dziwnej wojny. Studium o kampanii francuskiej 1940 roku, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1970.
  • Krótki Informator Historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, cz. 5 „Regularne jednostki Wojska Polskiego na Zachodzie. Formowanie, działania bojowe, organizacja, metryki dywizji i brygad”, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, wyd. II, Warszawa 1967 i 1973.
  • Polacy w bitwie Narwik, Interpress, Warszawa 1969 i 1971.
  • Wojsko Polskie we Francji 1939–1940, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Encyklopedia II wojny światowej, Wydawnictwo MON, Warszawa 1975, str. 2

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Maria Harz, Henryk Stańczyk, Z żałobnej karty. Płk prof. dr hab. Witold Biegański, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 1 (127), Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”, Warszawa 1989, s. 338–348.