Wikipedysta:Oszolomskii/Neonacjonalizm
Neonacjonalizm[1][2][3], lub nowy nacjonalizm[4][5], to ideologia i ruch polityczny zbudowany na podstawowych cechach klasycznego nacjonalizmu[6]. Rozwinął się do swojej ostatecznej postaci poprzez zastosowanie elementów o reakcyjnym charakterze, powstałych jako reakcja na zmiany polityczne, gospodarcze i społeczno-kulturowe, które nastąpiły wraz z globalizacją podczas drugiej fali globalizacji w latach 80. XX wieku[7][8][9].
W swoich skrajnych formach neonacjonalizm jest związany z kilkoma stanowiskami, takimi jak prawicowy populizm[10], antyglobalizacja[11], natywizm[10], protekcjonizm[12], sprzeciw wobec imigracji[2], Islamofobia w krajach nie będących muzułmańskimi większościami, a także Eurosceptycyzm, jeśli dotyczy. Wraz z globalizacją i ideą jednego narodu, neonacjonaliści dostrzegają problemy z identyfikacją i zagrożonymi tożsamościami[13]. Wzywają do ochrony dziedzictwa symbolicznego, jakim jest sztuka i tradycje ludowe, co jest również wspólne dla kulturowego nacjonalizmu.[14]
Do szczególnie znamiennych przejawów nowego nacjonalizmu należy zaliczyć głosowanie za Brexitem w Referendum w sprawie członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej w 2016 roku oraz wybór Donalda Trumpa na prezydenta Stanów Zjednoczonych w wyborach 2016 roku[15][16][17]. Kilku neonacjonalistycznych polityków doszło do władzy lub silnie prowadziło w latach 2010-2019, w tym Marine Le Pen we Francji[18], oraz Jair Bolsonaro w Brazylii[19].
Początki
[edytuj | edytuj kod]Neonacjonalizm jest uważany za zjawisko pan-zachodnioeuropejskie. Ma swoje korzenie w okresie post-zimnowojennym i zmianach, jakie trzecia faza globalizacji przyniosła państwom Europy Zachodniej. Integracja i rozszerzenie UE spowodowały szereg zmian gospodarczych, społecznych i politycznych, wywołujących niepewność na poziomie indywidualnym i zbiorowym[20][21].Upodmiotowienie Unii Europejskiej poprzez rozszerzenie jej członków i referendum w sprawie Konstytucji Europejskiej stworzyły ideę ponadnarodowego quasi-państwa[22] oraz globalny naród w liberalnej demokracji jako jedyna ideologia polityczna, która rządzi tym ponadnarodowym państwem. Po odrzuceniu referendum w sprawie Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy, delegowanie suwerenności narodowej Unii Europejskiej było postrzegane przez neonacjonalistów jako akt strategiczny, mający na celu akumulację władzy podważającej suwerenność narodową państw i ich prawa do samostanowienia.
Czynniki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]Dramatyczne wydarzenia, które naznaczyły świat islamski w latach 80., takie jak Rewolucja Irańska, zabójstwo Anwara Sadata i śmierć prezydenta Pakistanu, który zapoczątkował wzmożoną imigrację do państw Europy Zachodniej[23]. Problemy, jakie napotkali imigranci w związku z ich przybyciem, zakwaterowaniem i integracją w społeczeństwie krajowym państwa przyjmującego, zmotywowały do restrukturyzacji programu politycznego i dostosowania polityki do różnorodności imigrantów. Włączenie "obcych zasad" obok tradycyjnych elementów stanowiących o charakterze państwa przyjmującego jako kryteriów polityki doprowadziło do poczucia zagrożenia, jakie odczuwali neonacjonaliści. Proces ten został ujęty w ramy jako "Islamizacja" i stał się czynnikiem wyjaśniającym specyficzne obronne zachowania zbiorowe[24].
Konflikty i przemoc, które nastąpiły po destabilizacji politycznej w niektórych państwach islamskich, doprowadziły do skategoryzowania islamu jako mającego antydemokratyczny i antymodernistyczny charakter, sprzeczny z zachodnią demokracją liberalną. Po zamachach z 11 września taki obraz islamu stał się dominujący. Poczucie "Islamskiego Zagrożenia" dla nowoczesnych społeczeństw i ich kultury, które rozprzestrzeniło się w krajach Europy Zachodniej, spowodowało wzrost świadomości i dumy narodowej w zakresie kultury i folkloru oraz potrzebę ochrony narodowej tożsamości kulturowej[25][26].
Korzenie w nacjonalizmie
[edytuj | edytuj kod]Neonacjonalizm jest następcą klasycznego nacjonalizmu. Zarówno nacjonaliści jak i neonacjonaliści postrzegają naród jako jedną rodzinę, ale różnią się kryteriami przynależności. Nacjonaliści postrzegają państwo i naród jako rodzinę, której członkowie są ze sobą nierozerwalnie związani w oparciu o etniczną, rasową, genetyczną, religijną lub kulturową homogeniczność jako kryteria przynależności[27] Natomiast neonacjonaliści za główny czynnik przyznawania członkostwa w rodzinie narodowej przyjmują historyczną asocjację, co czyni ją inkluzywną i zasadniczo różni się od swoich poprzedników pod względem inkluzywności[28].
Przegląd i charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Pisząc dla Politico, Michael Hirsh opisał nowy nacjonalizm jako "gorzkie populistyczne odrzucenie status quo, które globalne elity narzuciły systemowi międzynarodowemu od czasu zakończenia Zimnej Wojny, a które wyborcy o niższych dochodach uznali - co zrozumiałe - za niesprawiedliwe."[4][5] Michael Brendan Dougherty napisał w The Week, że nowy nacjonalizm jest "szeroką natywistyczną rewoltą" przeciwko post-zimnowojennej polityce od dawna "charakteryzującej się ortodoksją wolnego handlu, pielęgnowaniem gospodarki usługowej, neoliberalnymi ustaleniami handlowymi i zliberalizowaną polityką imigracyjną."[29] Profesor nauk politycznych Eirikur Bergmann definiuje nowy nacjonalizm jako specyficzny rodzaj natywistycznego populizmu[3].
The Economist napisał w listopadzie 2016 roku, że „nowi nacjonaliści kierują się obietnicami zamknięcia granic i przywrócenia społeczeństw do dawnej jednorodności”[30]. Clarence Page napisał w Las Vegas Sun, że "nowy neo-trybalny nacjonalizm zagotował się w europejskiej polityce i w mniejszym stopniu w Stanach Zjednoczonych od czasu globalnego krachu gospodarczego z 2008 roku"[31] W The Week Ryan Cooper i badacze z Centre for Economic Policy Research[32] powiązali prawicowy populizm XXI wieku z Wielką Recesją[33]. Według teoretyka polityki z Harvardu, Yaschy Mounk, „stagnacja gospodarcza wśród białych z niższej i średniej klasy [była] głównym motorem wzrostu nacjonalizmu na całym świecie”[34]. Według religioznawcy Marka L. Movesiana, nowy nacjonalizm "ustawia państwo narodowe przeciwko ponadnarodowym, liberalnym reżimom, takim jak UE czy NAFTA, a lokalne zwyczaje i tradycje, w tym religijne, przeciwko obcym, zewnętrznym trendom."[35]
David Brog i Yoram Hazony napisali w National Review, że niektórzy konserwatyści postrzegają nowy nacjonalizm związany z Brexitem, Rodrigo Duterte i Donaldem Trumpem jako zdradę konserwatywnej ideologii, podczas gdy postrzegają go jako „powrót”[36]. Według konserwatywnego komentatora Jonaha Goldberga nacjonalizm związany z Trumpem to „naprawdę niewiele więcej niż nazwa marki ogólnej polityki tożsamości białych."[5]
Pisząc dla The Week, Damon Linker nazwał ideę neonacjonalizmu będącego rasizmem "nonsensem" i stwierdził, że "tendencja postępowców do opisywania go jako nic innego jak 'rasizm, islamofobia i ksenofobia' - to chęć delegitymizacji wszelkich partykularnych przywiązań lub form solidarności, czy to narodowych, językowych, religijnych, terytorialnych, czy etnicznych."[37]
Jeśli chodzi o nowy nacjonalizm, The Economist powiedział, że "Pan Trump musi zdać sobie sprawę, że jego polityka rozwinie się w kontekście zazdrosnego nacjonalizmu innych krajów" i nazwał sam nacjonalizm "śliskim pojęciem", które jest "łatwe do manipulowania". Wielokrotnie też przeciwstawiali nacjonalizm etniczny i nacjonalizm obywatelski oraz sugerowali, że nowy nacjonalizm może stać się "gniewny" i trudny do kontrolowania, podając jako przykład nacjonalizm chiński[38].
Powiązani politycy, partie polityczne i wydarzenia
[edytuj | edytuj kod]Brazylia
[edytuj | edytuj kod]prezydent Brazylii Jair Bolsonaro z krajowej Partii Społeczno-Liberalnej został określony jako czołowy nowy nacjonalista[39]. Na ideologię i politykę Bolsonaro duży wpływ miał jego doradca, nacjonalistyczny myśliciel Olavo de Carvalho[40][41].
Chiny
[edytuj | edytuj kod]Koncepcja "Chińskiego Snu” sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Chin Xi Jinpinga została opisana jako wyraz nowego nacjonalizmu[42]. Jego forma nacjonalizmu podkreśla dumę z historycznej cywilizacji chińskiej, przyjmując nauki Konfucjusza i innych starożytnych chińskich mędrców, a tym samym odrzucając antykonfucjuszową kampanię przewodniczącego Partii Mao Zedonga[43].
Egipt
[edytuj | edytuj kod]prezydent Egiptu Abd al-Fattah as-Sisi (objął urząd w 2014 roku), został określony jako nowy nacjonalista[44][45].
Węgry
[edytuj | edytuj kod]premier Węgier Viktor Orbán (objął urząd w 2010 roku), przywódca rządzącej partii Fidesz, został określony jako nowy nacjonalista[46].
Indie
[edytuj | edytuj kod]premier Indii Narendra Modi (objął urząd w 2014 roku) i jego Indyjska Partia Ludowa (BJP) zostali określeni jako neonacjonaliści[44]. Modi jest członkiem Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS), prawicowej organizacji paramilitarnej[47] organisation aligned with the BJP, o którym mówi się również, że jest zwolennikiem ideologii neonacjonalistycznej[48]. Nacjonalistyczne kampanie Modiego były kierowane przez stratega BJP Amita Shaha, który obecnie pełni funkcję ministra spraw wewnętrznych Indii (objął urząd w 2019 roku) i był toutowany jako potencjalny następca Modiego na stanowisku premiera[49].
Yogi Adityanath, główny minister indyjskiego stanu Uttar Pradesh (objął urząd w 2017 roku), również został określony jako neonacjonalista[50] Typowany jest również na przyszłego premiera kraju[51].
Izrael
[edytuj | edytuj kod]premier Izraela Benjamin Netanjahu (obejmował urząd w latach 2009-2021), przywódca partii Likud, określany jest zarówno jako propagujący nowy nacjonalizm[52], oraz jako prowadzenie polityki zagranicznej bliskich powiązań z innymi nowymi przywódcami nacjonalistycznymi, w tym Trumpem, Orbánem, Salvinim, Putinem, Modim, Bolsonaro, Duterte i Sisi[53][54][55][56][57].
W 2019 roku Netanjahu zawarł sojusz polityczny z ultranacjonalistyczną Unią Partii Prawicowych[58].
Włochy
[edytuj | edytuj kod]premier Włoch Giuseppe Conte (objął urząd w 2018 roku), szef populistycznej koalicji Rząd Zmian[59], a w szczególności były wicepremier i minister spraw wewnętrznych oraz przywódca Ligi Matteo Salvini (2018-2019), byli często określani jako nowi nacjonaliści[60][61][62] W czasie sprawowania urzędu Salvini był określany przez niektóre media jako najpotężniejszy polityk w kraju i "de facto premier"[63][64][65].
Giorgia Meloni, przywódca Braci Włoch, partii, która wspierała rząd w poszczególnych przypadkach[66],została również określona jako nowa nacjonalistka[67][68].
W sierpniu 2019 roku Salvini złożył wniosek o wotum nieufności wobec rządu koalicyjnego, prosząc o nowe wybory, aby przejąć "pełnię władzy"[69], ale Conte utworzył nowy rząd między Ruchem Pięciu Gwiazd (M5S) a Partią Demokratyczną (PD)[70]. Na czele nowego gabinetu Conte stonował swoją neonacjonalistyczną retorykę[71].
Japonia
[edytuj | edytuj kod]63. premier Shinzō Abe (obejmujący urząd w latach 2012-2020), członek prawicowej organizacji Nippon Kaigi, promuje idee nowego nacjonalizmu, podobnie jak Liberalno-Demokratyczna Partia Japonii, której przewodzi[72].
Meksyk
[edytuj | edytuj kod]prezydent Meksyku Andrés Manuel López Obrador (objął urząd w 2018 roku) został opisany jako neonacjonalista i często nazywany przez media „meksykańskim Donaldem Trumpem”[73][74].
Pakistan
[edytuj | edytuj kod]Były premier Pakistanu Imran Khan (2018-2022), przywódca rządzącego wówczas Pakistan Tehreek-e-Insaf (Pakistańskiego Ruchu na rzecz Sprawiedliwości) został porównany do Donalda Trumpa i określony jako neonacjonalistyczny populista za jego kadencji[75].
Filipiny
[edytuj | edytuj kod]Filipiński prezydent Rodrigo Duterte (objął urząd w 2016 roku) został określony jako nowy nacjonalista[76]. Jego partia PDP-Laban przyjęła nacjonalizm filipiński jako platformę[76]. Kraj ten ma też politycznie opinię "skrajnie prawicowego"[76]. Oczekuje się, że Bongbong Marcos, wybrany w 2022 roku, będzie rządził w ciągłości z Duterte[77].
Polska
[edytuj | edytuj kod]Partia Konfederacja to główna partia polityczna w Polsce, która promuje Nowy Nacjonalizm, a zwłaszcza Ruch Narodowy. Istnieje również neofaszystowska i narodowo-radykalna Narodowe Odrodzenie Polski, która promuje ostro antyglobalistyczny, antyimigrancki i antyliberalny program.
Rosja
[edytuj | edytuj kod]prezydent Rosji Władimir Putin (drugi prezydent Rosji w latach 2000-2008 i czwarty prezydent Rosji od 2012 roku) został nazwany nowym nacjonalistą[15]. Putin został określony przez Hirsha jako "zwiastun tego nowego globalnego nacjonalizmu"[4]. Charles Clover, szef moskiewskiego biura Financial Times w latach 2008-2013, napisał w 2016 roku książkę zatytułowaną Black Wind, White Snow: The Rise of Russia's New Nationalism (Powstanie nowego nacjonalizmu w Rosji)[78]. Szczególnie rosyjski myśliciel nacjonalistyczny Aleksandr Dugin miał wpływ na Kreml, służąc jako doradca kluczowych członków rządzącej partii Jedna Rosja, w tym obecnego dyrektora SWR Siergieja Naryszkina[79].
Rosja została oskarżona o wspieranie nowych ruchów nacjonalistycznych w świecie zachodnim[80].
Arabia Saudyjska
[edytuj | edytuj kod]Książę Koronny Arabii Saudyjskiej, Muhammad bin Salman (objął urząd w 2017 roku), został opisany przez Kristin Diwan z Instytutu Państw Zatoki Arabskiej jako przywiązany do „silnego nowego nacjonalizmu”[81].Nowy saudyjski nacjonalizm" został wykorzystany do zwiększenia poparcia dla polityki gospodarczej i zagranicznej królestwa i stanowi odejście od wcześniejszego uzależnienia królestwa od religii jako podstawy legitymizacji[82]. Wiele działań tego kraju w polityce zagranicznej od 2017 roku, takich jak blokada Kataru i spór dyplomatyczny z Kanadą, zostało opisanych jako motywowane tym nacjonalizmem[83]. Na politykę administracji Mohammada bin Salmana duży wpływ ma jego doradca Saud al-Qahtani, który został opisany jako "nacjonalistyczny ideolog" i którego rola została porównana do tej, którą wcześniej pełnił Steve Bannon[84][85].
Turcja
[edytuj | edytuj kod]W 2014 roku Mustafa Akyol pisał o nowej "marce tureckiego neonacjonalizmu" promowanej przez Partię Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP), rządzącą krajem, której przywódcą jest prezydent Recep Tayyip Erdoğan (objął urząd w 2014 roku)[86][15]. Turecki "nowy nacjonalizm" zastępuje świecki charakter tradycyjnych form tureckiego nacjonalizmu tożsamością "asertywnie muzułmańską"[87].
Devlet Bahçeli, przywódca Partii Ruchu Nacjonalistycznego (MHP), został opisany jako twórca "nowego frontu nacjonalistycznego" poprzez utworzenie Sojuszu Ludowego z AKP Erdoğana w 2018 roku[88] MHP jest powiązana z paramilitarną organizacją Szare Wilki, której poparcie wyraził również Erdoğan[89]
Zjednoczone Emiraty Arabskie
[edytuj | edytuj kod]Zjednoczone Emiraty Arabskie, pod przywództwem Księcia Koronnego Abu Dhabi Mohammeda bin Zayeda (objął urząd w 2004 roku), zostały opisane jako propagujące "nowy arabski nacjonalizm", który zastępuje starszą, lewicową formę arabskiej ideologii nacjonalistycznej bardziej konserwatywną formą, poprzez silne wsparcie dla powstania odpowiednich nowych przywódców Egiptu i Arabii Saudyjskiej, Abdel Fattah el-Sisi i księcia Mohammada bin Salmana, jako środek przeciwdziałania wpływom irańskim i tureckim w państwach arabskich.[potrzebny przypis]
Wielka Brytania
[edytuj | edytuj kod]Referendum z 23 czerwca 2016 roku w Wielkiej Brytanii w sprawie opuszczenia Unii Europejskiej ("Brexit") zostało określone jako kamień milowy neonacjonalizmu[90][91]. Owen Matthews zauważył podobieństwa w motywach poparcia dla ruchu Brexit i Donalda Trumpa w Stanach Zjednoczonych. Napisał w Newsweeku, że zwolenników obu motywuje "tęsknota za kontrolą imigracji, odwróceniem globalizacji i przywróceniem narodowej wielkości poprzez odcięcie się od szerokiego, groźnego świata"[92].
Matt O'Brien pisał o Brexicie jako "najbardziej szokującym sukcesie nowego nacjonalizmu ogarniającego świat zachodni"[93]. przywódcy kampanii na rzecz Brexitu, tacy jak Nigel Farage, były przywódca eurosceptycznej Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (obecnie Reform UK); burmistrz Londynu (obecnie premier i przywódca Partii Konserwatywnej) Boris Johnson; współkonsekrator Vote Leave Michael Gove; były sekretarz ds. Brexitu David Davis; oraz przewodniczący European Research Group Jacob Rees-Mogg, zostali nazwani "nowymi nacjonalistami"[4][94][95].
Stany Zjednoczone Ameryki
[edytuj | edytuj kod]Dojście Donalda Trumpa do kandydatury republikańskiej było szeroko opisywane jako oznaka rosnącego nowego nacjonalizmu w Stanach Zjednoczonych[4][5]. Artykuł redakcyjny Chicago Sun-Times w dniu inauguracji Donalda Trumpa nazwał go "naszym nowym nacjonalistycznym prezydentem"[96]. Mianowanie Steve'a Bannona, szefa Breitbart News (później współzałożyciela The Movement), na głównego stratega Białego Domu, zostało opisane przez jednego z analityków jako wzbudzenie "nowego porządku świata, napędzanego przez patriotyzm i zaciekłą potrzebę dbania o swoich, neonacjonalizm, który bez końca oczernia muzułmanów i dąży do cofnięcia czasu w kwestii wolnego handlu i globalizacji, świat, w którym siła militarna liczy się o wiele bardziej niż dyplomacja i kompromis"[97].
W następstwie wyboru Trumpa senator USA Marco Rubio wezwał Partię Republikańską do przyjęcia "nowego nacjonalizmu", by przeciwstawić się "elitaryzmowi ekonomicznemu, który zastąpił przywiązanie do godności pracy ślepą wiarą w rynki finansowe i który postrzega Amerykę po prostu jako gospodarkę, a nie naród"[98].
Ludzie
[edytuj | edytuj kod]Wszyscy następujący politycy zostali w jakiś sposób określeni jako neonacjonaliści:
Afryka
[edytuj | edytuj kod]- Muhammadu Buhari, były Przewodniczący Najwyższej Rady Wojskowej (1983-1985), prezydent Nigerii (2015–)[99]
- Hamid Chabat, były burmistrz Fezu (2003-2015) i przywódca marokańskiej partii Istiqlal (Partia Niepodległości).[100]
- Uhuru Kenyatta, prezydent Kenii (objął urząd w 2013 roku) i przywódca kenijskiej Jubilee Party (Partia Jubileuszu).[101]
- Pieter Groenewald, przywódca Vryheidsfront Plus (Front Wolności Plus) i członek Zgromadzenia Narodowego RPA.[102]
- Julius Malema, były przywódca ANC Youth League, młodzieżówki Afrykańskiego Kongresu Narodowego, następnie twórca Ruch Bojowników o Wolność Gospodarczą.[103][104]
- Herman Mashaba, były burmistrz Johannesburga (2016-2019) i były członek Aliansu Demokratycznego.[105]
- John Magufuli, prezydent Tanzanii (2015–2021)[106]
- Isajas Afwerki, prezydent Erytrei (1993–)[107]
Ameryka Północna i Południowa
[edytuj | edytuj kod]- Jair Bolsonaro, prezydent Brazylii (2019-) i były członek Partii Społeczno-Liberalnej.[108]
- Olavo de Carvalho, brazylijski ekspert polityczny i dziennikarz.[40]
- Mario Abdo Benítez, prezydent Paragwaju (2018-) i kandydat Partii Kolorado.[109]
- Chi Hyun Chung, kandydat na prezydenta Boliwii w wyborach prezydenckich 2019.[110]
- Luis Fernando Camacho, gubernator departamentu Santa Cruz (2021-).[111][112]
- Maxime Bernier, poseł, kandydat na przywódcę Konserwatywnej Partia Kanady i przywódca Kanadyjskiej Partii Ludowej w 2017 roku.[113]
- Nayib Bukele, były burmistrz San Salvador (2015-2018) i prezydent Salwadoru (2019-).[114]
- Horacio Cartes, były prezydent Paragwaju (2013-2018) i kandydat Partii Kolorado.[115]
- Andrés Chadwick, minister spraw wewnętrznych Chile (2012–2014; 2018–2019) i członek Niezależnej Unii Demokratycznej.[116]
- Juan Orlando Hernández, prezydent Hondurasu (2014-2022) i kandydat Partii Narodowej Hondurasu.[117]
- José Antonio Kast, członek Izby Deputowanych Chile (2002-2018), niezależny kandydat na prezydenta w wyborach prezydenckich 2017, prawicowy kandydat na prezydenta w wyborach prezydenckich w 2021 i przywódca Partii Republikańskiej.[118]
- François Legault, premier Quebecu (2018-) i przywódca kanadyjskiej Koalicja Przyszłość Quebecu.[119]
- Kellie Leitch, posłanka i kandydatka na przywódcę Kanadyjskiej Partii Konserwatywnej w 2017 roku[120]
- Iván Duque Márquez, prezydent Kolumbii (2018–2022) i kandydat Centrum Demokratycznego.[121]
- Jimmy Morales, prezydent Gwatemali (2016–2020) i kandydat Narodowego Frontu Konwergencji.[122]
- Alejandro Giammattei, prezydent Gwatemali (2020–)[123]
- Fabricio Alvarado Muñoz, kandydat na prezydenta w 2018 i 2022 roku.[124]
- Juan Diego Castro Fernández, kandydat na prezydenta Kostaryki w 2018 roku.[125][126][127][128][129]
- Rodrigo Chaves Robles, prezydent Kostaryki.[130]
- Andrés Manuel López Obrador, prezydent Meksyku (2018-) oraz założyciel Partii Odrodzenia Narodowego.[73]
- Kevin O'Leary, biznesmen i kandydat na przywódcę Konserwatywnej Partii Kanady w 2017 roku.[120]
- Donald Trump, biznesmen, osobowość telewizyjna, polityk, były prezydent Stanów Zjednoczonych (2017-2021) i członek Partii Republikańskiej.[131]
- Marco Rubio, senator USA z Florydy i członek Partii Republikańskiej.[132]
- Steve Bannon, amerykański polityk, były główny strateg Białego Domu i były prezes wykonawczy Breitbart News.[133]
- Tucker Carlson, amerykański komentator polityczny i gospodarz Fox News.[134]
- Josh Hawley, amerykański senator z Missouri i członek Partii Republikańskiej.[135]
- Nicolás Maduro, kontrowersyjny prezydent Wenezueli i przywódca Zjednoczonej Partii Socjalistycznej Wenezueli.[136]
- Daniel Ortega, prezydent Nikaragui, przywódca Sandinistowskiego Frontu Wyzwolenia Narodowego.[137]
- Elise Stefanik, przedstawicielka USA z Nowego Jorku i członkini Partii Republikańskiej.[138]
- Marjorie Taylor Greene, przedstawicielka USA z Georgii i członkini Partii Republikańskiej.[139][140]
- Lauren Boebert, przedstawicielka USA z Kolorado i członkini Partii Republikańskiej.[141][142]
- Mary Miller, przedstawicielka USA z Illinois i członkini Partii Republikańskiej.[143][144]
- Matt Gaetz, przedstawiciel USA z Florydy i członek Partii Republikańskiej.[145]
Azja i Pacyfik
[edytuj | edytuj kod]- Tony Abbott, były premier Australii (2013-2015) i były przywódca Liberalnej Partii Australii.[146]
- Xi Jinping, Przewodniczący Chin (2012-) i sekretarz generalny Komunistycznej Partii Chin.[147]
- Kim Dzong Un, Najwyższy Przywódca Korei Północnej (2011-) i sekretarz generalny Partii Pracy Korei.[148]
- Chaltmaagijn Battulga, prezydent Mongolii (2017-) i kandydat Mongolskiej Partii Demokratycznej.
- Prayuth Chan-o-cha, premier Tajlandii (2014-) i kandydat na premiera Partii Phalang Pracharat w wyborach powszechnych 2019.[149]
- Peter Dutton, minister obrony (2021-), minister spraw wewnętrznych (2018-2021) i członek Liberalnej Partii Australii.[150]
- Park Geun-hye, była prezydent Korei Południowej (2013-2017) i była przywódczyni partii Saenuri.[151]
- Hong Joon-pyo, były przywódca Partii Wolności Korei i kandydat w wyborach prezydenckich 2017.[152]
- Narendra Modi, premier Indii (2014-) i członek Indyjskiej Partii Ludowej.[153]
- Shinzō Abe, były premier Japonii (2006-2007, 2012-2020) i były przywódca Partii Liberalno-Demokratycznej (2006-2007, 2012-2020).[154]
- Tarō Asō, wicepremier Japonii (2012-2021) i minister finansów (2012-2021)
- Imran Khan, premier Pakistanu (2018–2018) i przywódca Pakistańskiego Ruchu na rzecz Sprawiedliwości.[155]
- Rodrigo Duterte, prezydent Filipin (2016-2022) i przywódca PDP–Laban.[156]
- Winston Peters, były wicepremier Nowej Zelandii (2017-2020) i przywódca Partii Najpierw Nowa Zelandia.[157]
- Najib Tun Razak, były premier Malezji (2009-2018) oraz były przywódca Front Narodowy i Zjednoczonej Malezyjskiej Organizacji Narodowej.[158]
- Hun Sen, premier Kambodży (1985-) i przywódca Kambodżańskiej Partii Ludowej.[159]
- Prabowo Subianto, minister obrony Indonezji (2019–), przywódca Partii Ruchu Wielkiej Indonezji i kandydat w wyborach prezydenckich 2019.[160]
- Abdullah Jamin, były prezydent Malediwów (2013-2018) i przywódca Postępowej Partii Malediwów.[161]
- Pauline Hanson, przywódca australijskiej partii One Nation.
- Min Aung Hlaing, przywódca Sił Zbrojnych Mjanmy i Przewodniczący Państwowej Rady Administracyjnej[162]
- Lukar Jam Atsok, kandydat Sikyong do Centralnej Rząd Tybetańskiej.[163][164]
Europa
[edytuj | edytuj kod]- Sebastian Kurz, były kanclerz Austrii (2017-2019, 2020-2021) i były przywódca Austriackiej Partii Ludowej.[165]
- Heinz-Christian Strache, były wicekanclerz Austrii (2017-2019) i były przywódca Wolnościowej Partii Austrii.[166]
- Norbert Hofer, były minister transportu, innowacji i technologii Austrii (2017-2019), przywódca Wolnościowej Partii Austrii i kandydat w wyborach prezydenckich w 2016 roku.[4]
- Tom Van Grieken, przywódca belgijskiego Interesu Flamandzkiego.[167]
- Theo Francken, członek belgijskiej Izby Reprezentantów i były sekretarz stanu ds. azylu, członek Nowego Sojuszu Flamandzkiego.[168]
- Mischaël Modrikamen , belgijski polityk i prawnik, były przywódca Partii Ludowej i były dyrektor wykonawczy Ruchu.[169]
- Tomislav Karamarko, wicepremier Chorwacji (2016) i były przywódca Chorwackej Wspólnoty Demokratycznej.[170]
- Bojko Borysow, premier Bułgarii (2009-2013, 2014-2021) i przywódca GERB.[171]
- Krasimir Karakaczanow, minister obrony Bułgarii, przywódca WMRO – Bułgarski Ruch Narodowy i rzecznik Zjednoczonych Patriotów.[172]
- Veselin Mareszki, bułgarski biznesmen i przywódca partii Volya.[173]
- Miloš Zeman, prezydent Czech (2013-), były premier Czech (1998-2002) i przywódca Partii Praw Obywateli.[174]
- Andrej Babiš, premier Czech (2017-2021) i przywódca ANO 2011.[175]
- Tomio Okamura, przywódca czeskiej Wolności i Demokracji Bezpośredniej.[176]
- Kristian Thulesen Dahl, członek Folketinget (Duńskiego Parlamentu) i przywódca Duńskiej Partii Ludowej.[177]
- Mart Helme, wicepremier i minister spraw wewnętrznych Estonii (objął urząd w 2019 roku) oraz przywódca Konserwatywnej Partii Ludowej Estonii.[178]
- Jussi Halla-aho, poseł do Eduskunta (Fiński Parlament) i przywódca Prawdziwych Finów.[179]
- Marine Le Pen, przywódczyni francuskiego Zjednoczenia Narodowego i kandydatka w wyborach prezydenckich 2017.[35]
- Éric Zemmour, przywódca Reconquête i kandydat w wyborach prezydenckich we Francji w 2022 roku.[180]
- Alexander Gauland, członek niemieckiego Bundestagu i współlider Alternatywy dla Niemiec.[181]
- Jörg Meuthen, członek niemieckiego Bundestagu i współlider Alternatywy dla Niemiec.[182]
- Alice Weidel, posłanka do niemieckiego Bundestagu i przewodnicząca parlamentarnej Alternatywy dla Niemiec.[183]
- Adonis Georgiadis, minister rozwoju i inwestycji Grecji oraz członek Nowej Demokracji.[184]
- Panos Kammenos, były minister obrony Grecji (2015–2019) i przywódca partii Niezależni Grecy.[185]
- Jeorjos Karadzaferis, przywódca Ludowego Zgromadzenia Prawosławnego[186]
- Ilias Kasidiaris, grecki agronom i były członek Parlamentu Grecji.[187]
- Janis Lagos, grecki eurodeputowany i przywódca Ludowego Związku Złotego Świtu.[188]
- Nikolaos Michaloliakos, grecki matematyk i przywódca Złotego Świtu.[189]
- Kiriakos Welopulos, osobowość telewizyjna w Grecji, polityk i przywódca greckiej partii Greckie Rozwiązanie.[190]
- Makis Voridis, minister rozwoju rolnictwa Grecji (objęcie urzędu w 2019 r.) i członek Nowej Demokracji.[191]
- Failos Kranidiotis, grecki prawnik i lider Nowej Prawicy.[192]
- Viktor Orbán, premier Węgier (1998–2002, 2010–) i przywódca Fideszu.[193]
- Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, były premier Islandii (2013-2016) i przywódca Partii Centrum.[194]
- Matteo Salvini, były wicepremier Włoch (2018–2019) i obecny przywódca Ligi.[195]
- Giorgia Meloni, członek włoskiej Izby Deputowanych i przywódczyni organizacji Bracia Włosi.[196]
- Raivis Zeltīts, łotewski polityk i sekretarz generalny Sojuszu Narodowego.[197]
- Rolandas Paksas, były premier i prezydent Litwy, były przywódca Porządku i Sprawiedliwości.[198]
- Nebojša Medojević, kandydat w wyborach prezydenckich w Czarnogórze w 2008 r., przywódca Ruchu na rzecz Zmian.[199]
- Geert Wilders, przywódca holenderskiej Partii Wolności. [200]
- Thierry Baudet, członek Izby Reprezentantów i przywódca Forum na rzecz Demokracji.[201]
- Janusz Korwin-Mikke, polski polityk, filozof, pisarz, były poseł do Parlamentu Europejskiego i przywódca Konfederacji.[202]
- Victor Ponta, były premier Rumunii (2012-2015) i były przywódca Partii Socjaldemokratycznej.[203]
- Władimir Putin, prezydent Rosji były premier Rosji i przywódca Jednej Rosji.[204]
- Robert Fico, były premier Słowacji i przywódca partii Kierunek – Socjalna Demokracja.[174]
- Andrej Danko, przewodniczący Rady Narodowej Republiki Słowackiej i przywódca Słowackiej Partii Narodowej.[205]
- Janez Janša, premier Słowenii i przywódca Słoweńskiej Partii Demokratycznej.[206]
- Santiago Abascal, były członek Parlamentu Baskijskiego i przywódca VOX.[207]
- Pablo Casado, hiszpański przywódca opozycji i przewodniczący Partii Ludowej.[208]
- Jimmie Åkesson, członek szwedzkiego Riksdagu (Parlament Szwedzki) i przywódca Szwedzkich Demokratów.[209]
- Christoph Blocher, były członek Szwajcarskiej Rady Związkowa i były wiceprzewodniczący Szwajcarskiej Partii Ludowej.[210]
- Gerard Batten, zastępca przywódcy Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa, były poseł do Parlamentu Europejskiego i były przywódca Partii Niepodległości Wielkiej Brytanii.[211]
- Christian Tybring-Gjedde, poseł Partii Postępu do Storting (Parlament Norweski).[212]
Środkowy Wschód
[edytuj | edytuj kod]- Abd al-Fattah as-Sisi, prezydent Egiptu (2014-) i były minister obrony (2012-2014).[153]
- Muktada as-Sadr, przywódca irackiego Ruchu Sadrystów[213]
- Benjamin Netanyahu, były premier Izraela (1996-1999, 2009-2021) i przywódca Likudu[214].
- Naftali Bennett, premier Izraela (2021-), były izraelski minister edukacji, były przywódca Żydowskiego Domu i obecny członek Nowej Prawicy.[215]
- Chalifa Haftar, dowódca Libijskiej Armii Narodowej (objął urząd w 2015 roku)[216]
- Tamim ibn Hamad Al Sani, Emir Kataru (2013–)[217]
- Recep Tayyip Erdoğan, prezydent Turcji (2014-), były premier Turcji (2003-2014) i przywódca Partii Sprawiedliwości i Rozwoju.[218]
- Muhammad ibn Salman ibn Abd al-Aziz Al Su’ud, książę koronny Arabii Saudyjskiej (2017-) i wicepremier[219]
- Saud al-Qahtani, saudyjski konsultant i były Doradca Dworu Królewskiego.[220]
- Devlet Bahçeli, były wicepremier Turcji i przywódca Partii Narodowego Działania.[221]
- Muhammad ibn Zajid Al Nahajjan, książę koronny Zjednoczonych Emiratów Arabskich.[potrzebny przypis]
- Baszszar al-Asad, prezydent Syrii (2000-)[222]
- Mohammed Dahlan, polityk palestyński i doradca księcia koronnego Muhammad ibn Zajid Al Nahajjan.[223][224]
Partie polityczne
[edytuj | edytuj kod]Wszystkie poniższe partie zostały w jakiś sposób opisane jako partie neonacjonalistyczne:
Afryka
[edytuj | edytuj kod]- Ruch Bojowników o Wolność Gospodarczą
- Front Wolności Plus
- Krajowa Rada Obrony Demokracji – Siły Obrony Demokracji (Burundi)
- ZANU-PF[225]
Ameryki
[edytuj | edytuj kod]- Komunistyczna Partia Kuby[226]
- Partia Pracujących (Brazylia)
- Partia Liberalna (Brazylia 2006)
- Partia Republikańska (Chile, 2019)
- Zjednoczona Partia Socjalistyczna Wenezueli
Azja i Pacyfik
[edytuj | edytuj kod]- Komunistyczna Partia Chin
- Komunistyczna Partia Wietnamu[226]
- Katipunan ng Demokratikong Pilipino[227]
- Kuomintang
- Laotańska Partia Ludowo-Rewolucyjna
- One Nation w Australii[228]
Europa
[edytuj | edytuj kod]- Alternatywa dla Niemiec[229]
- Duńska Partia Ludowa, która zapewniała poparcie parlamentarne centroprawicowej koalicji rządzącej kierowanej przez partię Venstre (2001-2011, 2015-2019)[230]
- Forum na rzecz Demokracji w Holandii[231]
- Zjednoczenie Narodowe, członek koalicji rządzącej na Łotwie (od 2016)[232]
- Słowacka Partia Narodowa, członek koalicji rządzącej na Słowacji (2016-2020)[174]
- Jesteśmy Rodziną, członek koalicji rządzącej na Słowacji (objął urząd w 2020 roku)[233]
- Szwedzcy Demokraci[234]
- Szwajcarska Partia Ludowa, członek koalicji rządzącej w Szwajcarii (od 1929)[235]
- Zjednoczeni Patrioci, członek koalicji rządzącej w Bułgarii (od 2014)[236]
- Interes Flamandzki w Flamandii[230]
- Dosyć! w Portugalii[237]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Alt-right
- Ruch alterglobalistyczny
- Chrześcijańska prawica
- Skrajna prawica
- Narodowy konserwatyzm
- Neokonserwatyzm
- Paleokonserwatyzm
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bret Stephens , Trump's Neo-Nationalists [online], The Wall Street Journal, 2016 .
- ↑ a b Maureen A. Eger , Sarah Valdez , Neo-nationalism in Western Europe, „European Sociological Review”, 1, 31, 2014, s. 115–130, DOI: 10.1093/esr/jcu087 .
- ↑ a b Eirikur Bergmann , Neo-Nationalism: The Rise of Nativist Populism, Palgrave Macmillan, 2020, ISBN 978-3-030-41772-7 .
- ↑ a b c d e f Michael Hirsh , Why the New Nationalists Are Taking Over [online], 2016 .
- ↑ a b c d Jonah Goldberg , 'New nationalism' amounts to generic white identity politics [online], Newsday, 2016 .
- ↑ Marcus Banks , Ethnicity : anthropological constructions, London: Routledge, 1996, ISBN 0-203-41793-3, OCLC 229923551 .
- ↑ J. Holston , A. Appadurai , Cities and Citizenship, „Public Culture”, 2, 8, 1996, s. 187–204, DOI: 10.1215/08992363-8-2-187, ISSN 0899-2363 .
- ↑ Beck, Ulrich. Sopp , Peter., Individualisierung und Integration : Neue Konfliktlinien und neuer Integrationsmodus, Leske + Budrich, 1997, ISBN 3-8100-1848-1, OCLC 472507579 .
- ↑ U. Hannerz , Transactional connections : culture, people, places, Routledge, 1996, ISBN 0-415-14309-8, OCLC 849306953 .
- ↑ a b Tony Barber , A renewed nationalism is stalking Europe [online], Financial Times, 2016 .
- ↑ Bruce Stokes , Analysis: Europe's far-right anger is moving mainstream [online], Chicago Tribune, 2016 .
- ↑ Colin Crouch , Alex Sakalis , Rosemary Bechler , Educating for democracy, openDemocracy, 2016 .
- ↑ Sharon. Macdonald , Inside European identities : ethnography in Western Europe, Berg, 1993, ISBN 0-85496-723-0, OCLC 25831986 .
- ↑ John Hutchinson , Cultural Nationalism, „Oxford Handbooks Online”, 2013, DOI: 10.1093/oxfordhb/9780199209194.013.0005 .
- ↑ a b c Trump's world: The new nationalism, „The Economist”, 2016 .
- ↑ Avinash Persaud , Brexit, Trump and the new nationalism are harbingers of a return to the 1930s, London School of Economics, 2016 .
- ↑ Douglas Rushkoff , The New Nationalism Of Brexit And Trump Is A Product Of The Digital Age [online], Fast Company, 2016 .
- ↑ Mohamad Zreik , Marine Le Pen's Nationalist Ideology and the Rise of Right-Wing Parties in Europe [online], 14 sierpnia 2019 [dostęp 2021-05-24] .
- ↑ Chris Stevenson , Some cheer, some feel fear in Brazil as far-right president Jair Bolsonaro is sworn in [online], 2019 [dostęp 2021-05-24] .
- ↑ Maryon. McDonald , "We are not French!" : language, culture, and identity in Brittany, Routledge, 1989, ISBN 0-415-00632-5, OCLC 19922545 .
- ↑ Gertraud. Seiser , On the importance of being the last one : iheritance and marriage in an Austrian peasant community, OCLC 610993126 .
- ↑ DeBardeleben, Joan 1950- Hurrelmann , Achim 1974-, Transnational Europe : promise, paradox, limits, Palgrave Macmillan, 2011, ISBN 978-0-230-30637-0, OCLC 903291338 .
- ↑ Indra de Soysa and Ragnhild Nordås , Replication data for: Islam's Bloody Innards?, Indra de Soysa and Ragnhild Nordås, 2007, OCLC 729701975 .
- ↑ Jan Rath , Thijl Sunier , Astrid Meyer , Der Islam in den Niederlanden: Zur Bedeutung islamischer Institutionen in einer entsäulten Gesellschaft, Fundamentalismusverdacht, VS Verlag für Sozialwissenschaften, 1999, s. 74–84, DOI: 10.1007/978-3-663-10116-1_5, ISBN 978-3-8100-2500-5 .
- ↑ Carlo van. Praag , Multicultureel drama voor uitverkochte zaal : op zoek naar de genzen van multicultureel Nederland, 2000, OCLC 775376190 .
- ↑ Huinder i inni, De multiculturele illusie, FORUM, 2000, ISBN 90-5714-069-1, OCLC 67730422 .
- ↑ Michael. Walzer , Spheres of justice : a defence of pluralism and equality, Blackwell, 1993, ISBN 0-631-14063-8, OCLC 439795521 .
- ↑ Lien Warmenbol , Gingrich, Andre, and Marcus Banks (eds.): Neo-Nationalism in Europe and Beyond, „Anthropos”, 2, 103, 2008, s. 593–594, DOI: 10.5771/0257-9774-2008-2-593, ISSN 0257-9774 .
- ↑ Michael Brendan Dougherty , A new nationalism is rising. Don't let Donald Trump destroy it. [online], The Week, 2016 .
- ↑ League of nationalists, „The Economist”, 2016 .
- ↑ Clarence Page , Could Brexit foreshadow a victory by Trump? [online], Las Vegas Sun, 2016 .
- ↑ The political aftermath of financial crises: Going to extremes [online], 2015 .
- ↑ Ryan Cooper , The Great Recession clearly gave rise to right-wing populism [online], The Week, 2017 .
- ↑ Scott Detrow , From 'Brexit' To Trump, Nationalist Movements Gain Momentum Around World [online], 2016 .
- ↑ a b Mark L. Movesian , The New Nationalism, Online Library of Law and Liberty, 2016 . ; cited in Gene Veith , The triumphs of nationalism, Patheos, 2016 .
- ↑ David Brog , Yoram Hazony , The Nationalist Spirit of 2016: A Conservative Spring [online], National Review, 2016 .
- ↑ Liberals keep denigrating the new nationalism as racist. This is nonsense. [online], 2016 .
- ↑ The new nationalism [online] .
- ↑ La nouvelle Internationale planétaire des nationalistes [online], 2017 .
- ↑ a b Nancy Cook , Right-wing movements merge as Bolsonaro visits Trump [online], Politico, 2019 .
- ↑ Dom Phillips , 'Same rhetoric': Bolsonaro's US visit to showcase populist alliance with Trump [online], The Guardian .
- ↑ Zheng Wang , The New Nationalism: 'Make My Country Great Again' [online], The Diplomat, 2016 .
- ↑ Xi Jinping Thought Explained: A New Ideology for a New Era [online], New York Times, 2018 .
- ↑ a b League of nationalists [online] .
- ↑ Army chief Sisi, Egypt's new nationalist icon - Middle East Institute [online] .
- ↑ Melik Kaylan , Merkel And Former Communists Versus Orban And The New Nationalists [online], Forbes, 2016 .
- ↑ John McLeod , The history of India, Greenwood Publishing Group, 2002, s. 209–, ISBN 978-0-313-31459-9 .
- ↑ The RSS and BJP's blueprint of a new nationalism for 2019 [online] .
- ↑ The Man Stoking Nationalism in India Could Succeed Modi One Day [online], Bloomberg, 2019 .
- ↑ Ramachandra Guha , Patriotism Vs Jingoism [online], Outlook, 2018 .
- ↑ Ellen Barry , Suhasini Raj , Firebrand Hindu Cleric Ascends India's Political Ladder, The New York Times, 12 lipca 2017, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-27] .
- ↑ The unraveling of Israeli democracy [online], Times of Israel, 2015 .
- ↑ Nationalists of the World, Unite! [online], Foreign Policy, 2018 .
- ↑ Is Netanyahu making deals with the devil? [online], Jewish News Syndicate, 2019 .
- ↑ New world disorder: Trump's nationalist axis has upended global politics [online], Middle East Eye, 2018 .
- ↑ Netanyahu's Negotiating With Neo-Fascists for a 'Consensus View' of the Holocaust [online], The Daily Beast, 2018 .
- ↑ Bibi Was Right [online], The Atlantic, 2018 .
- ↑ Top Posts for Merging With Kahanists: Netanyahu, Far-right Party Reach Deal [online], Haaretz, 2018 .
- ↑ Market turmoil hits Conte's road to Rome [online], Financial Times, 2018 .
- ↑ Salvini tra Russia, nazionalismo e fascismo padano, Huff Post, 2014 .
- ↑ Blog - Salvini con Casapound: ma la nuova Lega nazionalista aspira davvero a governare? - Il Fatto Quotidiano [online], 2015 .
- ↑ La svolta a destra di Salvini. Errori e contraddizioni del programma economico della nuova Lega [online] .
- ↑ James Politi , Combative Salvini Seizes Control of Italy's Political Agenda, „Financial Times”, 2018 .
- ↑ How Matteo Salvini is Dominating Italian Politics, The Economist, 2018 .
- ↑ Lorenzo Tondo , Stephanie Kirchgaessner , Matteo Salvini backed by politician 'with links to mafia' [online], 2018 .
- ↑ "Meloni: «Astensione sulla fiducia, ma voteremo i provvedimenti buoni»".
- ↑ Wolfram Nordsieck , Parties and Elections in Europe – Italy [online], 2013 .
- ↑ Isla Binnie , Leading lady of Italy's right campaigns for a baby boom, „Reuters”, 2018 .
- ↑ Silvia Sciorilli Borrelli , Matteo Salvini calls confidence vote in Italian PM [online], POLITICO, 2019 .
- ↑ Consultazioni, Mattarella convoca Conte per giovedì mattina: il premier al Colle alle 09:30 [online] .
- ↑ Juncker loda la metamorfosi di Conte e la rivendica: "È come con Tsipras" [online], 2019 .
- ↑ Simon Tisdall , Is Shinzo Abe's 'new nationalism' a throwback to Japanese imperialism?, „The Guardian”, 2013 .
- ↑ a b Andrés Martinez , Andrés Manuel López Obrador and Trump Make an Odd Pair [online], The Atlantic, 2018 .
- ↑ James R. Jones , Mexico's new president is a nationalist, but he's not anti-American, „The Washington Post”, 2018 .
- ↑ Nic Robertson , Imran Khan: Pakistan's Trump? [online], 2018 .
- ↑ a b c How Neo-Nationalism Went Global [online], U.S. News & World Report, 2018 .
- ↑ Sui-Lee Wee , After 36 years, a Marcos is again on the path to power., The New York Times, 9 maja 2022, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-05-09] .
- ↑ Charles Clover , Black Wind, White Snow: The Rise of Russia's New Nationalism, Yale University Press, 2016, ISBN 978-0-300-12070-7 .
- ↑ Aleksandr Dugin Wants to See a Return to Russian Imperialism [online], Vice Media, 2018 .
- ↑ James Kirchick , Russia's plot against the West [online], Politico, 2017 .
- ↑ Lebanon the next battlefield as Saudis escalate bitter struggle with Iran [online], Sydney Morning Herald, 2017 .
- ↑ Saudi Royals Turn to Flag Waving and Fireworks to Marshal Support [online], Wall Street Journal, 2018 .
- ↑ Saudi Arabia picks a pointless fight with Canada, „The Economist”, 2018 .
- ↑ Spotlight: Inside the stricken court of crown prince Mohammed Bin Salman [online], GQ, 2018 .
- ↑ Saudi 'Mr. Hashtag' becomes fall guy in Khashoggi case, but is he really down? [online], France 24, 2018 .
- ↑ Mustafa Akyol , AKP pushes its own brand of Turkish neonationalism [online], 2014 .
- ↑ Is Turkey Experiencing a New Nationalism? [online], Center for American Progress, 2018 .
- ↑ Turkey: Toward a third 'Nationalist Front' government [online] .
- ↑ Tom Stevenson , 'Our bodies are Turkish, our souls Islamic!' The rise of Turkey's ultra-nationalists [online], Middle East Eye, 2018 .
- ↑ Simon Toubeau , Brexit: Europe's new nationalism is here to stay [online], The Sydney Morning Herald, 2016 .
- ↑ Fahmida Khatun , Brexit: Rise of neo-nationalism and protectionism? [online], The Daily Star, 2016 .
- ↑ Owen Matthews , Beyond Brexit: Europe's Populist Backlash Against Immigration and Globalization [online], Newsweek, 2016 .
- ↑ Matt O'Brien , The world's losers are revolting, and Brexit is only the beginning, „The Washington Post”, 2016 .
- ↑ Naveed Ahmad , Brexit: a call for xenophobia and neo-nationalism [online], The Express Tribune, 2016 .
- ↑ Philip Collins , Britain's new Gaullists [online], Prospect, 2017 .
- ↑ Editorial: Our new nationalist president [online], Chicago Sun-Times, 2017 .
- ↑ Bill Law , First we take the White House: The rise and rise of Steve Bannon [online], 2016 .
- ↑ Rubio Goes Nationalist [online], The Weekly Standard, 2018 .
- ↑ Liberal democracy has failed in Nigeria [online] [dostęp 2020-06-12] .
- ↑ Hamid Chabat: from union activist to leader of Morocco's Istiqlal [online], The North Africa Post, 2012 .
- ↑ NIGERIA Buhari returns from sick leave to raging battles on economic policy - Blog Post - Africa Confidential [online] .
- ↑ White Nationalism Moves into South African Mainstream Politics | Voice of America - English [online] .
- ↑ The Turn of the Fascist Szablon:Webarchive, Jane Duncan, SACSIS (2011).
- ↑ Imraan Baccus,"Is fascism rearing its ugly head in SA?" Szablon:Webarchive, City Press (2013).
- ↑ Herman Mashaba is South Africa's Donald Trump – Nehanda Radio [online], 2017 .
- ↑ John Magufuli - Tanzania's 'Bulldozer' president in profile [online], BBC News, 2019 .
- ↑ Paulos Tesfagiorgis , The Cruel Fate of Nationalism and Nationalists in Eritrea [online], 2020 .
- ↑ La nouvelle Internationale planétaire des nationalistes [online], Slate.fr, 2017 .
- ↑ Laurence Blair , Paraguay election: Mario Abdo Benítez victory recalls brutal dictatorship [online], 2018 .
- ↑ Elecciones en Bolivia: Chi Hyun Chung, el Bolsonaro boliviano que busca destronar a Evo Morales [online], 2019 .
- ↑ Boris Miranda , Evo Morales renuncia a la presidencia de Bolivia: Luis Fernando Camacho, el "Bolsonaro boliviano" que protagonizó las protestas que forzaron la dimisión del líder indígena [online], 2019 .
- ↑ Jacquelyn Kovarik , Bolivia's Anti-Indigenous Backlash Is Growing, The Nation, 2019 .
- ↑ A 'Mad Max' Candidate Offers a Far-Right Jolt to the Canadian Election [online], New York Times, 2019 .
- ↑ Melissa Vida , El Salvador's Trump Takes Office [online], Foreignpolicy.com, 2019 .
- ↑ Paraguay elects controversial president Horacio Cartes [online] .
- ↑ Chile president-elect reveals hardline cabinet with ties to Pinochet [online], The Guardian .
- ↑ Honduran President Begins Second Term amid Scandal, Unrest [online], Geopolitical Monitor, 2018 .
- ↑ José Antonio Kast lanza su movimiento Acción Republicana "para despertar a la gran mayoría silenciosa" [online], 2018 .
- ↑ Midway through their mandate, embattled Quebec Liberals ride an airplane high [online], Montreal Gazette, 2016 .
- ↑ a b Did France put an end to the new nationalism? [online], Troy Media, 2017 .
- ↑ Steve Turley , Ivan Duque Wins! Colombia Turns to the Populist Right!!!, Turley Talks, 2018 .
- ↑ In Guatemala, anti-establishment presidential candidate benefits from corruption scandals [online], The Tico Times, 2015 .
- ↑ Alejandro Giammattei: La educación es el mejor anticonceptivo – Prensa Libre [online], 2015 .
- ↑ Fabricio Alvarado, evangelical Christian, Costa Rica's presidential front-runner, „The Washington Times” .
- ↑ A Trump in the Tropics? Why a Demagogue became the Leading Contender in Costa Rica's Upcoming Election - OxPol [online], OxPol, 2018 .
- ↑ Carlos Umaña , Juan Diego Castro y la oleada post-Trump en Costa Rica [online], 2017 .
- ↑ Alonso Moleiro , El Donald Trump de Costa Rica es un profeta de la antipolítica en Twitter [online], 2018 .
- ↑ Luis Madrigal , El populismo como arma: el caso de Juan Diego Castro [online] .
- ↑ Gustavo Fuchs , Costa Rica: is the far right poised for victory? [online], 2018 .
- ↑ Álvaro Murillo , Figueres contra Chaves: el heredero del poder frente al candidato que reta al sistema para presidir Costa Rica [online] .
- ↑ Michael Hirsh , Why the New Nationalists Are Taking Over [online], Politico.com, 2016 .
- ↑ Brexit: Europe's new nationalism is here to stay [online], Smh.com.au, 2016 .
- ↑ First we take the White House: The rise and rise of Steve Bannon [online], Middle East Eye, 2016 .
- ↑ Austin Ruse , Social Conservatism and the New Nationalism [online], Crisis Magazine, 2019 .
- ↑ The Nationalists Take Washington [online], The Atlantic, 2019 .
- ↑ The Problem With Nationalism: North Korea, Syria, Venezuela and England [online], 2016 .
- ↑ Louis Emanuel , How Daniel Ortega squeezed the life out of his socialist dream - and left Nicaragua on the brink of civil war, „The Daily Telegraph”, 2018 .
- ↑ Churchill: Elise Stefanik stumps for Trump [online], 2020 .
- ↑ Chris Joyner , Marjorie Taylor Greene, the Washington 'outsider,' spent donations on insider expenses, „The Atlanta Journal-Constitution” .
- ↑ How the "QAnon Candidate" Marjorie Taylor Greene Reached the Doorstep of Congress [online], 2020 .
- ↑ Why Won't Some Western Slope Republicans Talk About Lauren Boebert? [online], 2021 .
- ↑ The QAnon supporters winning congressional primaries, explained [online], 2020 .
- ↑ What do Right-Leaning Populists Actually Want? [online], 2017 .
- ↑ Freedom Caucus
- ↑ Steve Contorno , 'It's a horror film': Matt Gaetz warns of Democratic rule at Republican convention [online], Tampa Bay Times, 2020 .
- ↑ 'Team Australia': a nationalism framed in terms of external threats [online] .
- ↑ Zheng Wang , The New Nationalism: 'Make My Country Great Again' [online], The Diplomat, 2016 .
- ↑ Kim Jong Un's New Year's Day Speech: Understanding 'Sovereignty' Is the Key [online], The National Interest, 2019 .
- ↑ Wirtualna Polska Media S.A , Generał Prayuth Chan-ocha wybrany premierem w Tajlandii [online], wiadomosci.wp.pl, 21 sierpnia 2014 [dostęp 2022-07-08] (pol.).
- ↑ Finex Ndhlovu , Language, Vernacular Discourse and Nationalisms, Springer, 2018 .
- ↑ New Leader Promises Reforms at Korean Film Council [online], Variety, 2018 .
- ↑ Meet the South Korean Presidential Candidate Who Wants Trump to Give Him Nukes [online], Weekly Standard, 2017 .
- ↑ a b League of nationalists - Global politics, „The Economist”, 2016 .
- ↑ Simon Tisdall , Is Shinzo Abe's 'new nationalism' a throwback to Japanese imperialism? [online], The Guardian, 2013 .
- ↑ Pakistan's Populist Triumph [online], The Atlantic, 2018 .
- ↑ https://www.usnews.com/news/best-countries/articles/2017-03-15/a-look-at-global-neo-nationalism-after-brexit-and-donald-trumps-election Szablon:Bare URL inline
- ↑ Jonathan Pearlman , Jacinda Ardern, 37, finds out she is New Zealand's prime minister from TV as kingmaker says 'voters deserved to know first', „The Telegraph”, 2017 .
- ↑ Trump's hosting of Malaysia's prime minister marks another setback for the rule of law, „Washington Post”, 2017 .
- ↑ Hun Sen flirts with dictatorship [online], Japan Times, 2017 .
- ↑ David Bourchier , Illiberal Democracy in Indonesia, Routledge, 2014 .
- ↑ 'Questionable USD1 mln in Yameen's bank account not held by ACC' – Mihaaru [online] .
- ↑ https://www.usnews.com/news/best-countries/articles/2017-11-07/buddhist-nationalism-reaches-beyond-myanmar#:~:text=Buddhist%20nationalism%20in%20Myanmar%2C%20like%20in%20many%20parts,upheaval%20that%20have%20left%20some%20Buddhists%20feeling%20threatened. Szablon:Bare URL inline
- ↑ Sumegha Gulati , An 'anti-Dalai Lama' atheist may steal the thunder in Tibetan polls this weekend (but lose) [online], 2015 .
- ↑ Students for Lukar Jam , Are Lukar Jam's critics trying to damage his reputation? [online], 2017 .
- ↑ Austria heads for a new, conservative-nationalist government, „The Economist” .
- ↑ Can Europe's new xenophobes reshape the continent? [online], The Guardian, 2018 .
- ↑ Who is Vlaams Belang leader Van Grieken? [online], 2019 .
- ↑ Cas Mudde , Why 'good populism' is the wrong strategy to fight 'bad populism' [online], The Guardian, 2019 .
- ↑ Cnaan Liphshiz , A Jewish lawyer is Steve Bannon's main ally in uniting Europe's right [online], The Times of Israel, 2018 .
- ↑ Marko Stojic , Party Responses to the EU in the Western Balkans, Springer, 2017 .
- ↑ EU warily welcomes Boyko Borisov's embrace [online], Financial Times, 2018 .
- ↑ Borissov appoints nationalist deputies to his third cabinet [online], Euractiv, 2017 .
- ↑ Rick Lyman , In Bulgaria, a Businessman Who Talks (and Acts) Like Trump [online], The New York Times .
- ↑ a b c The new nationalism: Eastern Europe turns right [online], Prospect, 2016 .
- ↑ Czech Republic elects billionaire nationalist skeptical of the EU, immigration [online], 2017 .
- ↑ Kenneth Rapoza , Europe's New Political Equation: Anti-Open Borders Plus Tax Cuts Equals Winning [online] .
- ↑ Simon Tisdall , Danish rightwinger Kristian Thulesen Dahl rides high on populist tide [online], The Guardian .
- ↑ Estonia joins the far-right club [online], Politico, 2019 .
- ↑ Jussi Halla-aho, quiet hardliner behind Finland's populist uproar [online], Euractiv.com, 2019 .
- ↑ ''La Croix'', „La Croix”, 2021 .
- ↑ Alex Pearson , The AfD's Alexander Gauland: From conservative to nationalist [online], DW, 2019 .
- ↑ AfD: Meet the far-right bosses [online], DW .
- ↑ Dagmar Breitenbach , AfD′s Alice Weidel: The pride of the populists, a mystery to everyone else [online], DW, 2018 .
- ↑ In Greece, the line between conservative journalism and political campaigns blurs [online] .
- ↑ For Trump adviser at center of Russia probe, a rapid rise and dramatic fall in his ancestral land, „Washington Post”, 2017 .
- ↑ Szósta kadencja Parlamentu | Georgios KARATZAFERIS | Posłowie do PE | Parlament Europejski [online], www.europarl.europa.eu [dostęp 2022-07-08] (pol.).
- ↑ ΘΕΣΕΙΣ [online] .
- ↑ ΘΕΣΕΙΣ • ΕΛΑΣΥΝ [online] .
- ↑ Andy Dabilis , Profile Of A Greek Extremist: Nikolaos Michaloliakos | GreekReporter.com [online], 2013 .
- ↑ Small Euroskeptic, far-right Greek Solution party may squeeze into Euro Parliament [online], ekathimerini.com .
- ↑ Greek minister denies 'dark' anti-Semitic past [online], Arutz Sheva, 2019 .
- ↑ Ex-aide to former PM forms far-right party [online], ekathimerini.com .
- ↑ Merkel And Former Communists Versus Orban And The New Nationalists [online], Forbes.com .
- ↑ Panama Papers: Iceland's prime minister had offshore holdings in collapsed banks [online], Irish Times, 2019 .
- ↑ Salvini tra Russia, nazionalismo e fascismo padano [online], Huffingtonpost.it, 2014 .
- ↑ Isla Binnie , Leading lady of Italy's right campaigns for a baby boom, „Reuters”, 2018 .
- ↑ Post [online] .
- ↑ Defiant impeached former Lithuanian President launches campaign to restore litas [online], Bnn-news.com, 2018 .
- ↑ Montenegro Opposition Leader to Join Steve Bannon 'Movement' [online], 2019 .
- ↑ Antyimigranckie działania partii PVV Geerta Wildersa w Holandii | Biuletyn Migracyjny [online], biuletynmigracyjny.uw.edu.pl [dostęp 2022-07-08] .
- ↑ How the Suave New Dutch Far Right Nearly Won an Election [online], Bloomberg, 2019 .
- ↑ The Kremlin's Influence Reaches Warsaw [online], Visegradinsight.eu, 2019 .
- ↑ Romania Bucks Nationalist Wave With Election Shock [online], Bloomberg, 2014 .
- ↑ The new nationalism - Trump's world [online], 2016 .
- ↑ Andrea L.P. Pirro , The Populist Radical Right in Central and Eastern Europe: Ideology, impact, and electoral performance, 2015, ISBN 978-1-317-55711-1 .
- ↑ Slovenia's President Wins Second Term in Runoff Election [online], New York Times, 2017 .
- ↑ Leader of Spanish populist party aims to become 'new Trump' [online], 2018 .
- ↑ Rodrigo Amírola , Spain's Right-Wing Populist, Jacobin Magazine .
- ↑ Who is Jimmie Åkesson, the architect of Sweden's rising far-right? [online], Thelocal.se, 2018 .
- ↑ The Trump Before Trump [online], The American Interest, 2018 .
- ↑ UKIP aiming to be 'radical, populist' party - Gerard Batten [online], BBC News, 2018 .
- ↑ Vil ikke være medlem av Tybring-Gjeddes 'nye' Frp [online], TV2, 20 września 2019 .
- ↑ Moqtada al-Sadr: In Iraq, a fiery cleric redefines himself as nationalist patriot [online], Christian Science Monitor, 2017 .
- ↑ The unraveling of Israeli democracy [online], Blogs.timesofisrael.com, 2015 .
- ↑ Israel's Bennett and Shaked announce 'New Right' political party [online], Al Jazeera, 2018 .
- ↑ Khalifa Haftar: Libya's military strongman [online], Deutsche Welle, 2019 .
- ↑ A Renewed Sense of Nationalism Takes Root in Qatar [online], Stratfor, 2017 .
- ↑ Mustafa Akyol , AKP pushes its own brand of Turkish neonationalism [online], Al-monitor.com, 2014 .
- ↑ Lebanon the next battlefield as Saudis escalate bitter struggle with Iran [online], Smh.com.au, 2017 .
- ↑ Crown prince Mohammed Bin Salman: Inside the stricken court [online], Gq-magazine.co.uk, 2018 .
- ↑ Turkey: Toward a third 'Nationalist Front' government [online], Hurriyetdailynews.com, 2016 .
- ↑ Miriam Elba , Why White Nationalists Love Bashar Al-Assad [online], The Intercept, 2017 .
- ↑ Neville Teller , Is Mohammed Dahlan the next Palestinian president in waiting? [online], 2020 .
- ↑ Hazem Balousha , Dismissed Fatah leader Dahlan says Abbas, Hamas lack 'serious nationalism' [online], 2016 .
- ↑ ROBERT GABRIEL MUGABE | African Nationalist Leaders – Rhodesia to Zimbabwe [online] .
- ↑ a b Cuban Communists Warped Sense of Nationalism [online], 2015 .
- ↑ Partido para sa kinabukasan [online], 11 listopada 2021 .
- ↑ Amanda Keddie , Supporting and Educating Young Muslim Women, Taylor & Francis, 2017 .
- ↑ Thomas Meaney , The New Star of Germany's Far-Right [online], 2016 .
- ↑ a b Barry A. Kosmin , Secularism & Secularity: Contemporary International Perspectives, ISSSC, 2007 .
- ↑ Europe's populists are waltzing into the mainstream, „The Economist”, 2018 .
- ↑ Lazlo Flamm , The Crisis and Eurosceptism in Central and Eastern Europe, International Centre for European Studies, 2012 .
- ↑ Jan Pakulski , The Visegrad Countries in Crisis, Collegium Civitas, 2016 .
- ↑ Benjamin Teitelbaum , Lions of the North: Sounds of the New Nordic Radical Nationalism, OUP, 2017 .
- ↑ All federal councils [online], Swiss confederation, 2017 .
- ↑ Nationalism the big winner in Bulgarian election [online], 2017 .
- ↑ Portugal election result cements modest gains for Europe's centre-left [online], The Guardian, 2019 .