Wielkie
51°27′28″N 22°16′40″E/51,457778 22,277778
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
467[2] |
| Strefa numeracyjna |
81 |
| Kod pocztowy |
21-143[3] |
| Tablice rejestracyjne |
LLB |
| SIMC |
0378201 |
Położenie na mapie gminy Abramów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lubartowskiego  | |
| 51°27′28″N 22°16′40″E/51,457778 22,277778[1]
| |
Wielkie – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Abramów[4][5]. Stanowi sołectwo gminy Abramów[6].
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego[7]. Do 1948 roku miejscowość była siedzibą gminy Wielkie.
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0378218 | Stara Wieś | część wsi |
| 0378224 | Zabuże | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś notowana w roku 1429 jako Welyky: 1446 Wyelke, 1464 Vyelkye, 1470–80 Vyelyko, 1533 Vyelgye.
Położona historycznie w powiecie lubelskim parafii Rudno (Długosz L.B. t. II s. 557). Z akt ziemskich sądowych wiadomo że w 1429 roku Janusz z Płonek odstępuje trzymane w zastawie wsie Wielkie i Wola Wieliska Piotrowi Kurowskiemu za 90 grzywien. Ten sam Janusz z Płonek daje w roku 1446 synowi Jakubowi dział w Woli i Woli Wieliskiej. W roku 1464 wieś była w kluczu Kurowskim co także odnotowano w aktach ziemskich. W wieku XVI dziesięcina z całej wsi w wysokości 9 grzywien oddawana była plebanowi w Rudnie (Księga Beneficjów poz. 439 roku 1529). W latach 1531–1533 odnotowano pobór z 5 ½ łana[8].
Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego z roku 1893, Wielkie stanowiły wieś i folwark w powiecie lubartowskim, gm. Wielkie, parafii Rudno, odległe 18 wiorst od Lubartowa, w pobliżu Michowa, posiada szkołę początkową i urząd gminy[9].
Spis z 1827 roku pokazał tu 47 domów i 240 mieszkańców.
W roku 1886 folwark Wielkie posiadał rozległość mórg 463 w tym: grunty orne i ogrody mórg 235, łąk mórg 61, lasu mórg 147, nieużytków mórg 20. budynków murowanych 6, drewnianych 12. płodozmian 10. polowy, las nieurządzony. Od dóbr powyższych w r. 1886 oddzielono folwark Izabelmont mórg 731 i folwark Glinnik mórg 374[9]
Poprzednio do dóbr Wielkie należały: wieś Wielkie osad 55, mórg 925; wieś Glinnik osad 43, mórg 825; wieś Abramów osad 63, mórg 1257. wieś Łąkoć osad 7, mórg 15.
Dobra te przed rokiem 1882 należały do rodziny Iżyckich, od sukcesorów Iżyckich nabył je w roku 1882 – Gross. Gmina Wielkie, należała do sądu gminnego okręgu I w Michowie, najbliższa stacja pocztowa w Kurowie. Gmina ma 16263 mórg obszaru i 3947 mieszkańców. Prócz 45 żydów sami katolicy.(Opisu dostarcza Bronisław Chlebowski w Słowniku tom XIII str.342).
Urodził się tu Tadeusz Gniot – polski szachista, żołnierz Armii Krajowej, z zawodu nauczyciel matematyki.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146355
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-04-14].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1449 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2016-02-29].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-02-29].
- ↑ Jednostki pomocnicze gminy Abramów. Urząd Gminy Abramów. [dostęp 2016-02-29].
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Wielkie, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
- ↑ a b Wielkie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 342.
