Ward Van Orman

Ward Tunte Van Orman

Data i miejsce urodzenia	2 września 1894 Lorain (Ohio)
Data śmierci	11 marca 1978
Zawód, zajęcie	pilot, inżynier, wynalazca
Multimedia w Wikimedia Commons

Ward Tunte Van Orman (ur. 2 września 1894 w Lorain, zm. 11 marca 1978) – amerykański inżynier, wynalazca i pilot balonowy. Zatrudniony w Goodyear Tyre and Rubber Company, był autorem wielu wynalazków, między innymi nadmuchiwanej łodzi ratunkowej Goodyeara i samouszczelniającego się zbiornika paliwa. Jako zawodnik Van Orman pięciokrotnie zwyciężał w krajowych wyścigach balonów (w tym pierwszego w historii Trofeum Litchfielda) ufundowane przez Paula Litchfielda z Goodyeara w 1925 roku, uczestniczył dziesięciokrotnie w zawodach Pucharu Gordona Bennetta i trzykrotnie je wygrał (1926, 1929, 1930).

Urodził się w Lorain w Ohio. Od dzieciństwa interesował się techniką. Studiował w Case School of Applied Science (obecnie Case School of Engineering)^[1] i po jej ukończeniu w 1917 roku rozpoczął pracę w firmie Goodyear w Akron. W 1921 roku opracował pierwszy wynalazek szczelnej pokrywy do zbiorników z benzyną, który opatentował w 1928 roku^[2], a następnie rozszerzył, projektując samouszczelniające się zbiorniki paliwa^[3]. Do 1962 roku Van Orman pracował w Goodyear. Opracowywał modyfikacje zarówno zbiorników paliwa, wynalazł wodoodporne tkaniny na skafandry do nurkowania^[4] oraz hermetyczne zamki do kombinezonów ciśnieniowych^[5]. Po przejściu na emeryturę Van Orman podróżował po kraju jako mówca motywacyjny, czasem latając balonami na gorące powietrze. Był aktywny aż do ostatniego roku życia. Zmarł na udar w 1978 roku i został pochowany na cmentarzu Rose Hill w Akron w stanie Ohio^[6].

W 1918 roku zdobył licencję pilota balonowego i pilota sterowca. Po raz pierwszy reprezentował USA w Pucharze Gordona Bennetta w 1921 roku. Uczestniczył w dziesięciu zawodach. W zmaganiach towarzyszyli mu: W.P. Seiberling (1921), Walter W. Morton (1922, 1926, 1927, 1928), Herbert Thaden (1924), Carl K. Wollam (1924, 1925), A.L. MacCracken (1929) i Frank Trotter (1933)^[6].

W 1925 roku podczas Pucharu Gordona Bennetta Van Orman jako pierwszy na świecie wykonał nocne awaryjne lądowanie balonu na pełnym morzu, gdy wylądował na pokładzie parowca. Zawody rozpoczęły się w Brukseli 9 czerwca 1925 roku. Balon Omana Goodyear III początkowo przemieszczał się nad Francją w kierunku Hiszpanii, ale potem wiatr zmienił się i popchnął go w kierunku Oceanu Atlantyckiego. Van Orman po zauważeniu świateł nawigacyjnych statku Vaterland przekazał kapitanowi prośbę o zgodę na lądowanie za pomocą alfabetu Morse'a, używając do tego latarki i bezpiecznie wylądował na przednim pokładzie^[7]. Pomimo że jego lot był najdłuższy, został zdyskwalifikowany, ponieważ zgodnie z regulaminem zwycięzca musiał lądować na lądzie. W 1926 roku Van Orman wybrał nowego partnera Waltera Mortona, z którym łatwo wygrał zawody krajowe, uzyskując kwalifikację do startu w Pucharze Gordona Bennetta. Następnie wygrali zawody dzięki przelotowi z Antwerpii do Solvesborg w Szwecji. W 1927 roku podczas zawodów w Detroit zajęli trzecie miejsce^[6].

Kolejne zawody krajowe kwalifikujące do Pucharu rozpoczęły się 30 maja 1928 w Pittsburghu i miały dramatyczny przebieg. Piorun uderzył w trzy balony, w tym w balon Van Omana, w wyniku czego gaz zapalił się. Van Oman spadł w koszu balonu z wysokości 3 tysięcy stóp z pozostałościami powłoki jako spadochronem. Przeżył upadek, ale jego partner Morton zginął^[8][9].

Podczas zawodów w 1933 roku jego balon wylądował w głębi kanadyjskiej puszczy. Van Oman i jego partner musieli kilka dni wędrować do terenów zamieszkanych. Gdy w końcu dotarli do linii telefonicznej, przecięli ją, licząc na przybycie ekipy remontowej. Po tym incydencie Van Orman, jako samotny rodzic (jego pierwsza żona zmarła w 1932 roku), porzucił na zawsze wyścigi balonowe^[6].

Podczas studiów ożenił się z Edith Lucille Black. Jego żona zmarła w 1932 roku. Mieli trójkę dzieci: Edith, Warda i Jima^[10]. W 1978 roku została wydana jego autobiografia The Wizard of the Winds^[11].

Od 1994 roku FAI tworzy CIA International Balloon and Airship Hall of Fame (Międzynarodową Galerię Sław Balonów i Sterowców). Początkowo współpracowało z Muzeum w Południowej Dakocie, a od 2004 roku z Anderson Abruzzo International Balloon Museum Foundation w Albuquerque w Nowym Meksyku^[12]. W 2013 roku wnuk Van Ormana Rick Dunn zgłosił jego kandydaturę^[13]. Ward Van Orman nominację w 2018 roku^[14][11].

• XX Puchar Gordona Bennetta (balonowy)
• XXI Puchar Gordona Bennetta (balonowy)