Wąwóz Będkowicki

Wąwóz Będkowicki – wąwóz będący orograficznie lewym odgałęzieniem Doliny Będkowskiej na Wyżynie Olkuskiej. Znajduje się w granicach wsi Będkowice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś. Wąwóz opada z wzniesienia Kopiec na zachodnim krańcu zabudowanego obszaru miejscowości Będkowice, początkowo w kierunku południowym, potem południowo-zachodnim i uchodzi do dolnej części Doliny Będkowskiej. W miejscu wylotu wąwozu na dnie Doliny Będkowskiej znajduje się duże, trawiaste rozszerzenie. Wąwóz Będkowicki ma 3 orograficznie lewe odgałęzienia, dwom z nich nadano nazwy Pasternik i Cupel^[1].

Wąwóz Będkowicki jest głęboko wcięty w wapienne skały i ma strome, porośnięte lasem zbocza. Przez większą część roku jest suchy, woda spływa jego dnem tylko po większych opadach. Na obydwu zboczach wąwozu znajdują się liczne wapienne skały, niektórym z nich nadano nazwy własne. Wylot wąwozu do Doliny Będkowickiej zamyka tzw. Brama Będkowska – skały wznoszące się na obydwu zboczach wąwozu^[1]. Są to:

• Narożniak znajdujący się u lewych (orograficznie) podnóży zboczy Wąwozu Będkowickiego,
• Rotunda znajdująca się u prawych podnóży zboczy tego wąwozu, ale nieco cofnięta,
• Pytajnik wznoszący się wysoko na szczycie prawego zbocza^[2]

Skały te są obiektem wspinaczki skalnej^[2]. Oprócz nich w zboczach wąwozu wznoszą się inne skały: Lisie Kamienie, Lisia Baszta, Sernik, Zjazdowa Turnia, Lisie Skały, Totem i inne, bezimienne^[1][2].

W skałach Wąwozu Będkowickiego jest kilka jaskiń: Grota Będkowicka, Komin Będkowicki, Okap Będkowicki, Schronisko nad Bramą Będkowską, Schronisko w Bramie Będkowskiej, Tunel Będkowicki, Tunel nad Bramą Będkowską, Tunel za Iglicą w Wąwozie za Bramą Będkowską^[3].

Dolina Będkowska – Brama Będkowska – Wąwóz Będkowicki – Będkowice – Dolina Kobylańska – Kobylany^[4].