Ulica Szpitalna w Warszawie
| Śródmieście Północne | |||||||||||||||||||
 Ulica Szpitalna, widok w kierunku placu Powstańców Warszawy | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Długość |
320 m | ||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||||
 52°14′00,0″N 21°00′52,4″E/52,233333 21,014556
| |||||||||||||||||||
Ulica Szpitalna – ulica w śródmieściu Warszawy, biegnąca od zbiegu ulic Brackiej i Kruczej do skrzyżowania z ulicami Przeskok i Górskiego. Jej przedłużeniem w kierunku północnym jest plac Powstańców Warszawy.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wytyczona w pierwszej połowie XVI wieku na terenie jurydyki Nowoświeckiej, na gruntach należących do księży misjonarzy i Szpitala Św. Ducha.
W latach 1754–1757 na parceli zakupionej od Szpitala Św. Ducha wybudowano według projektu Jakuba Fontany zabudowania Szpitala Dzieciątka Jezus, od którego ulica bierze swą nazwę, nadaną w roku 1770[1]. Na dalszym odcinku, za ul. Boduena (dziś w tym miejscu znajduje się plac Powstańców Warszawy), założono cmentarz grzebalny położony po obu stronach ulicy, zastąpiony na początku XIX wieku ogrodami.
W latach 80. XIX przy Szpitalnej stały tylko dwa drewniane domy; późniejszą zabudową były murowane domki i niewielka kamieniczka u zbiegu z ul. Przeskok. Jednak okolica rozwijała się coraz szybciej: w roku 1883 powstała ul. Górskiego, zaś w roku 1893 narożnik u zbiegu obu ulic zabudowano kamienicą Emila Wedla zaprojektowaną przez Franciszka Braumana.
Po rozebraniu zabudowań Szpitala Dzieciątka Jezus w roku 1902 wytyczono ul. Boduena, i podzielono na mniejsze działki teren dawniej należący do szpitala. Na wytyczonych parcelach szybko wybudowano wielkomiejskie, okazałe kamienice, a ich parterowe kondygnacje zapełniły eleganckie sklepy.
Zabudowa ulicy ucierpiała w czasie obrony Warszawy we wrześniu 1939[2].
W 1944 większość zabudowy ulicy została niemal całkowicie zniszczona. Ocalała wypalona kamienica Wedla; zabytkowe wnętrze znajdującego się na parterze sklepu zrekonstruowano w 1958.
W 1961 roku pod nr 1 otwarto pierwszy w Warszawie pensjonat dla cudzoziemców „Zgoda” z kawiarnią „Szwajcarska”[3][4].
Ważniejsze obiekty
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 183. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Mieczysław Cieplewicz. Bombardowanie i ostrzeliwanie Warszawy we wrześniu 1939 r.. „Kronika Warszawy”. 4/48, s. 65, 1981.
- ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie. Rok 1961. „Warszawski kalendarz ilustrowany „Stolicy” 1963”, s. 115, 117, 1962.
- ↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1945−1965. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2003, s. 92. ISBN 83-908950-6-4.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1963, s. 213.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Archiwalne widoki ulicy w bibliotece Polona