Tygryska nagobroda

Tygryska nagobroda
	Tigrisoma mexicanum
	Swainson, 1834
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	pelikanowe
Podrząd	czaplowce
Rodzina	czaplowate
Rodzaj	Tigrisoma
Gatunek	tygryska nagobroda
Synonimy
	Tigrisoma mexicana Swainson, 1834; Heterocnus mexicanum (Swainson, 1834); Tigrisoma Cabanisi F. Heine, 1859; Heterocnus cabanist fremitus Hachisuka & Van Rossem 1937;
	Tigrisoma mexicana Swainson, 1834; Heterocnus mexicanum (Swainson, 1834); Tigrisoma Cabanisi F. Heine, 1859; Heterocnus cabanist fremitus Hachisuka & Van Rossem 1937;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tygryska nagobroda^[4] (Tigrisoma mexicanum) – gatunek dużego ptaka z rodziny czaplowatych (Ardeidae). Występuje od Meksyku przez Amerykę Centralną po skrajnie północno-zachodnią Kolumbię. Prowadzi osiadły tryb życia. Nie jest zagrożony.

Systematyka

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1834 roku William Swainson. Autor nadał mu nazwę Tigrisoma mexicana, a jako miejsce typowe wskazał Real del Monte w stanie Hidalgo w Meksyku^[2]^[5]. Obecnie akceptowana nazwa gatunku to Tigrisoma mexicanum^[3]^[4]^[6]. Nie wyróżnia się podgatunków^[6]^[7]^[8]. Proponowany podgatunek fremitus, opisany z wyżyn Meksyku, nie jest uznawany^[7].

Morfologia

Wygląd zewnętrzny: Charakterystyczna dla tego gatunku jest nieopierzona szyja koloru od jasnożółtego do pomarańczowego w sezonie lęgowym do zielonkawo-żółtego poza nim. Dorosły ptak posiada czarno zwieńczoną głowę, z boków jasnoszarą^[8]^[9]. Górna część ciała pokryta wąskimi biało-czarnymi paskami, zakończonymi biegnącym od szyi w dół brązowym pasem. Obie płcie są do siebie podobne^[8].
Rozmiary: długość ciała 71–81 cm^[7]
Masa ciała: 1000–1345 g^[7]

Zasięg występowania

Tygryska nagobroda występuje od zachodniego i wschodniego Meksyku (od południowych części stanów Sonora i Tamaulipas) przez Amerykę Centralną po skrajnie północno-zachodnią Kolumbię^[7]. Od lat 90. XX wieku skrajnie nielicznie obserwowana w północno-zachodnim Peru^[7]^[10].

Środowisko

Występuje na wybrzeżu, zwłaszcza w namorzynach, i w głębi lądu – na bagnach, nad rzekami, strumieniami – w siedliskach bardziej otwartych niż inne gatunki tygrysek^[8].

Pożywienie

Ryby, płazy, skorupiaki i owady, obserwowano też jak zjada małego gryzonia. Poluje z zasadzki, czekając bez ruchu na zdobycz, dopóki ta nie znajdzie się w zasięgu jej długiego dzioba^[8]^[9].

Lęgi

Gniazdo: Mała lub duża platforma na drzewie, zbudowana z gałęzi, zwykle wyścielona liśćmi; gniazduje pojedynczo^[8].
Jaja: 1–3 sztuki zabarwione na biało z zielonym odcieniem, czasami nakrapiane na brązowo lub płowożółto^[8].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje tygryskę nagobrodą za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). W 2008 roku organizacja Partners in Flight szacowała, że liczebność populacji mieści się w przedziale 50–500 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy ze względu na utratę siedlisk^[3].

Przypisy

↑ Tigrisoma mexicanum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e D. Lepage: Bare-throated Tiger-Heron Tigrisoma mexicanum. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-01-04]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Tigrisoma mexicanum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (wersja: 2016-03-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-19].
↑ praca zbiorowa, H.H. Murray H.H. (red.), An Encyclopaedia of Geography, part 3, book 4 America, Londyn 1834, s. 1383–1384 (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, hamerkop, shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-19]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Martínez-Vilalta, A., Motis, A. & Kirwan, G.M.: Bare-throated Tiger-heron (Tigrisoma mexicanum). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g A. Martínez-Vilalta, A. Motis & G.M. Kirwan: Bare-throated Tiger-Heron (Tigrisoma mexicanum), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-01-04]. (ang.).
↑ ^a ^b Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal (red.): Handbook of the Birds of the World. T. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 421–422. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
↑ Thomas Valqui & Barry Walker. Importance of mangrove forests in Peru with notes on to undocumented species: Bare-throated Tiger-heron Tigrisoma mexicanum and Rufous-necked Wood-rail Aramides axillaris. „Cotinga”. 18, s. 58-61, 2002. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Tigrisoma mexicanum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[avibase-2] D. Lepage: Bare-throated Tiger-Heron Tigrisoma mexicanum. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-01-04]. (ang.).

[iucn-3] Tigrisoma mexicanum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (wersja: 2016-03-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-19].

[oryg-5] raca zbiorowa, H.H. Murray H.H. (red.), An Encyclopaedia of Geography, part 3, book 4 America, Londyn 1834, s. 1383–1384 (ang.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, hamerkop, shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-19]. (ang.).

[hbwa-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Martínez-Vilalta, A., Motis, A. & Kirwan, G.M.: Bare-throated Tiger-heron (Tigrisoma mexicanum). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].

[botw-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g A. Martínez-Vilalta, A. Motis & G.M. Kirwan: Bare-throated Tiger-Heron (Tigrisoma mexicanum), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-01-04]. (ang.).

[HBW-9] Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal (red.): Handbook of the Birds of the World. T. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 421–422. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).

[cotinga-10] Thomas Valqui & Barry Walker. Importance of mangrove forests in Peru with notes on to undocumented species: Bare-throated Tiger-heron Tigrisoma mexicanum and Rufous-necked Wood-rail Aramides axillaris. „Cotinga”. 18, s. 58-61, 2002. (ang.).

[1]