Tarcza manewrowa

Tarcza manewrowa – urządzenie sygnalizacyjne stosowane w ruchu kolejowym zabraniające lub zezwalające maszyniście pojazdu trakcyjnego przejazdu za tarczę w czasie manewrów. Podobnie do semaforów, wyróżnia się tarcze świetlne i kształtowe. Sygnały na tarczach manewrowych są ważne tylko dla manewrów, nie obowiązują podczas jazdy pociągowej. W zasadniczym stanie tarcza wskazuje sygnał M1 (kształtowa) lub Ms1 (świetlna) zabraniający jazdy manewrowej. Sygnał zezwalający ukazuje się po ułożeniu przebiegu manewrowego.

Tarcze manewrowe na szlakach PKP

Tarcze kształtowe

Tarcze manewrowe kształtowe są urządzeniami mechanicznymi zaopatrzonymi w blaszaną tarczę niebieską kwadratową z białą obwódką, która w pozycji pionowej ukazuje sygnał M1, natomiast odchylona do pozycji poziomej ukazuje sygnał M2. Tarcza dla zapewnienia widoczności w nocy jest wyposażona w latarnie z dwiema (białą – M2, niebieską – M1) przysłonami. Jeżeli tarcza jest odblaskowa to można (zgodnie z najnowszą poprawką instrukcji Ie-1 (E1)) na tarczy nie stosować latarni. Istnieją dwa rodzaje tarcz manewrowych kształtowych:

nieruchome – tarcza ustawiona na stałe pionowo w sposób ciągły zabrania przetaczania i manewry poza nią są dopuszczalne w tylko niektórych przypadkach.
dwustawne – tarcza ma możliwość odchylania w osi poziomej – tarcza w pozycji poziomej (maszynista widzi jedynie płaską blachę) oznacza zezwolenie na przetaczanie.

Sygnały na kształtowych tarczach manewrowych
M1 Jazda manewrowa zabroniona	M2 Jazda manewrowa dozwolona

Tarcze świetlne

Tarcze manewrowe świetlne, wyglądające podobnie jak semafory, ale o słupie pomalowanym na szaro, na którym znajduje się oprawa z dwiema latarniami w jednym pionie: jedna ze szkłem niebieskim i jedna ze szkłem matowobiałym albo wyjątkowo tylko ze szkłem niebieskim. Często spotyka się tarcze manewrowe świetlne w postaci sygnalizatora karzełkowego: niska podstawa betonowa z umieszczoną na niej głowicą świetlną; jest on stosowany, gdy tarcza wysoka nie mieści się w skrajni. Spotykane są też tarcze świetlne w sposób ciągły zabraniające manewrów. Posiadają tylko latarnię światła niebieskiego. Tarcze takie nie mają możliwości wyświetlenia sygnału zezwalającego na manewry. Jest to jednak rozwiązanie bardzo rzadkie.