Szachy progresywne

W tym artykule użyto notacji algebraicznej w celu opisania szachowych posunięć.

Szachy progresywne – jeden z alternatywnych wariantów gry w szachy.

W rozgrywce biorą udział dwie osoby, które korzystają z klasycznej szachownicy oraz standardowego kompletu białych i czarnych bierek. Różnica pomiędzy szachami klasycznymi i progresywnymi polega na liczbie wykonywanych kolejnych posunięć: zaczynają białe, ale następnie czarne wykonują nie jedno posunięcie, tylko dwa. Białe w odpowiedzi mają do dyspozycji trzy posunięcia, a z kolei czarne – cztery, itd. W każdej zatem kolejce liczba posunięć zostaje zwiększona o jedno. Szachować króla wolno tylko w ostatnim posunięciu swojej kolejki (złamanie tej zasady powoduje natychmiastowe zakończenie kolejki pomimo niewykorzystania wszystkich dozwolonych w danym momencie posunięć). Zawodnik, który w ostatnim posunięciu przeciwnika został zaszachowany, musi w pierwszej kolejności uciec swoim królem bądź zbić bierkę szachującą.

W szachach progresywnych dozwolona jest promocja. Partia liczy zazwyczaj mniej niż dziesięć kolejek posunięć i kończy się, podobnie jak klasyczna, zamatowaniem króla przeciwnika. Jednym z polecanych sposobów gry jest utrzymanie własnego króla na otwartej pierwszej (lub ósmej) linii, co utrudnia przeciwnikowi dorabianie ciężkich figur (promocja pionka w hetmana lub wieżę wiąże się bowiem z daniem szacha, a ten dozwolony jest tylko w ostatnim posunięciu danej kolejki).

Poniżej przedstawiono przykładowy zapis partii szachów progresywnych:

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Pozycja końcowa, białe wygrały.

• "Encyklopedia gier", wydawnictwo MUZA SA, Warszawa 2001, wydanie II, ISBN 83-7319-036-8, str. 144